Reklama

Niedziela Rzeszowska

Kolbuszowskie skarby

Kolbuszowa od dwóch lat ma w zbiorach bibliotecznych ogromnie cenne perełki, jest to 176 starodruków, czyli książek powstałych przed końcem XVIII wieku. Niektóre z nich drukowane były w krakowskiej drukarni Łazarzowej, a więc w tej samej, gdzie drukowano np. dzieła Jana Kochanowskiego

Niedziela rzeszowska 9/2014, str. 7

[ TEMATY ]

biblioteka

Archiwum Biblioteki Publicznej w Kolbuszowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dyrektor kolbuszowskiej biblioteki Andrzej Jagodziński zaznacza: „to bezcenne źródło do opracowań bibliografii proboszczów, ale i właścicieli Kolbuszowej, szczególnie, że miasto nasze nie ma zbyt wielu dokumentów dotyczących historii”.

Biblioteki parafialne

Po wprowadzeniu chrześcijaństwa parafie stawały się ośrodkami kultury w społeczeństwie. To właśnie przy parafiach gromadzono pierwsze zbiory książek i w ten sposób powstawały biblioteki parafialne. Ich rozkwit przypadł na wiek XVI. Jeszcze dwa lata temu badanie zasobu biblioteki parafii kolegiackiej pw. Wszystkich Świętych w Kolbuszowej możliwe było tylko na podstawie informacji zawartych w aktach wizytacji z lat 1604 – 1764 i w inwentarzu parafii sporządzonym w roku 1792. W kwietniu 2011 r. w jednym z pomieszczeń miejscowej plebanii odnaleziono 428 książek, w tym aż 176 starodruków. Są to ogromnie cenne znaleziska, ale wymagają zabezpieczenia, opracowania i oczywiście odpowiednich warunków przechowywania. Ważne jest, aby mogły służyć całemu społeczeństwu. W tej sytuacji proboszcz parafii kolbuszowskiej ks. Lucjan Szumierz w porozumieniu z Opiekunem Naukowym Kolegiaty Wszystkich Świętych w Kolbuszowej ks. dr. Sławomirem Zychem zdecydował się na przekazanie zabytkowego księgozbioru w depozyt Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej. Uroczyste przekazanie w depozyt zabytkowego księgozbioru miało miejsce 25 stycznia 2012 r. w MiPBP w Kolbuszowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Starodruki kolbuszowskie

Obecnie, starodruki po odkażeniu w odpowiednich warunkach, umieszczone są w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu, gdzie będą opracowywane i digitalizowane, aby w przyszłości zainteresowani mogli przez Internet obejrzeć każdą książkę, a nawet każdą stronę. Księgozbiór tak cenny nie może być udostępniony bez ograniczeń wszystkim zainteresowanym.

Ciekawostką jest, że wśród odnalezionych pozycji, tylko cztery to brewiarze rzymskie, oczywiście potrzebne do sprawowania liturgii. „O wiele wartościowszą grupę dzieł stanowią pozycje, które pomocne były miejscowym duchownym w sprawowaniu posługi duszpasterskiej” – zaznaczył w odczycie z okazji przekazania depozytu Krzysztof Haptaś.

Reklama

„Wśród owych 172 starodruków, odliczając wspomniane powyżej brewiarze, znalazły się 22 książki z wieku XVI (najstarsza pozycja pochodzi z roku 1527; są to statuty prowincji gnieźnieńskiej arcybiskupa Jana Łaskiego, drukowane przez Macieja Scharffenbergera), 55 z XVII i 60 z XVIII wieku (najmłodsza pozycja pochodzi z roku 1796; są to Kazania adwentowe o sądzie ostatecznym i postne o męce Chrystusowey pióra ks. Fortunata Opełczyńskiego, wytłoczone w drukarni paulinów w Częstochowie) oraz 35 o nieustalonym na obecnym etapie badań, czasie wydania” – pisze Krzysztof Haptaś w „Zwiastowaniu”. Kłopoty ze stwierdzeniem daty powstania tych woluminów spowodowane są zniszczeniami stron tytułowych i okładek.

Odnalezione starodruki w większości powstały w języku łacińskim (99), ale i w języku polskim (69) i kilka w języku niemieckim (5).

Smaczki biblioteki parafialnej

Kolbuszowska biblioteka parafialna jest prawdziwą perełką wśród zbiorów bibliotecznych także ze względu na pozostałe pozycje, wśród których są np. drukowane we Lwowie Żywoty świętych ks. Piotra Skargi czy Nowy Testament w tłumaczeniu ks. Jakuba Wujka wydrukowany w Lipsku w 1830 r., ale także utwory świeckie o różnorodnej tematyce, m.in. Wszystkie dzieła polskie Jana Kochanowskiego, wydrukowane w Przemyślu w 1857 r. i wiele, wiele innych. Na uwagę zasługują także piękne oprawy dzieł, często powstałe w słynnych introligatorniach.

Słowem – kolbuszowska biblioteka parafialna czeka na dokładne badanie i opracowanie, aby mogła zachwycać w pełni swoim blaskiem i mądrością.

Przy pisaniu artykułu korzystałam z artykułu Krzysztofa Haptasia [w:] Zwiastowanie. Pismo Diecezji Rzeszowskiej. R. 20 (2011) Nr 4; s.141-147.

2014-02-27 10:34

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W Lipsku odkryto najstarszy fragment rękopisu Mistrza Eckharta

[ TEMATY ]

biblioteka

rękopis

Adobe Stock

W Bibliotece Uniwersyteckiej w Lipsku naukowcy odkryli pozostałości prawdopodobnie najstarszego znanego rękopisu z tekstem słynnego teologa i mistyka Mistrza Eckharta. Według ogłoszonej 11 września informacji uniwersytet, rękopis został napisany około 1300 roku w Turyngii, gdzie Eckhart nauczał w tym samym czasie w Erfurcie. „To tylko dwa wąskie paski pergaminu, ale wspaniałe znalezisko”, cieszą się naukowcy.

Paski papieru odkryto w materiale introligatorskim książki z XV wieku i teraz mogły zostać zbadane przez naukowców.

CZYTAJ DALEJ

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę, silny moralny kręgosłup i niezależność myśli

2024-03-24 08:43

[ TEMATY ]

Ulmowie

Zbiory krewnych rodziny Ulmów

Wiktoria i Józef Ulmowie

Wiktoria i Józef Ulmowie

Bratanek błogosławionego Józefa Ulmy, Jerzy Ulma, opisał swojego wujka jako mężczyznę głębokiej wiary, którego cechował mocny kręgosłup moralny i niezależność myśli. O ciotce, Wiktorii Ulmie powiedział, że była kobietą niezwykle energiczną i pełną pasji.

W niedzielę przypada 80. rocznica śmierci Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Zostali oni zamordowani przez Niemców 24 marca 1944 r. za ratowanie Żydów, których Niemcy zabili jako pierwszych.

CZYTAJ DALEJ

Gorzkie Żale to od ponad trzech wieków jedno z najpopularniejszych nabożeństw pasyjnych w Polsce

2024-03-28 20:27

[ TEMATY ]

Gorzkie żale

Grób Pański

Karol Porwich/Niedziela

Adoracja przy Ciemnicy czy Grobie Pańskim to ostatnie szanse na wyśpiewanie Gorzkich Żali. To polskie nabożeństwo powstałe w 1707 r. wciąż cieszy się dużą popularnością. Tekst i melodia Gorzkich Żali pomagają wiernym kontemplować mękę Jezusa i towarzyszyć Mu, jak Maryja.

Autorem tekstu i struktury Gorzkich Żali jest ks. Wawrzyniec Benik ze zgromadzenia księży misjonarzy świętego Wincentego à Paulo. Pierwszy raz to pasyjne nabożeństwo wyśpiewało Bractwo Świętego Rocha w 13 marca 1707 r. w warszawskim kościele Świętego Krzyża i w szybkim tempie zyskało popularność w Warszawie, a potem w całej Polsce.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję