Reklama

Niedziela Świdnicka

Dedykacja kościoła

Niedziela świdnicka 43/2014, str. 1, 4-5

[ TEMATY ]

świątynia

Ks. Marcin Gęsikowski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Choć największy obecnie kościół w Polsce wzniesiono w ciągu dziesięciu lat (w 1994 r. poświęcono plac pod budowę, a w 2004 r. już bazylikę konsekrowano), to zwykle wznoszenie świątyni jest procesem długotrwałym albo bardzo długotrwałym. Dla przykładu jedna z najsłynniejszych świątyń współczesnych Sagrada Familia w Barcelonie powstaje od roku 1882, a monumentalna bazylika strzegomska potrzebowała aż trzech wieków. Uwieńczeniem takiej sakralnej budowy jest szczególny dzień oddania jej na wyłączność Panu Bogu. Ten jedyny dzień wspominany jest później jako dzień poświęcenia kościoła.

„Wiadomo wam, że zwyczaj obchodzenia uroczystości konsekracji kościoła zalicza się do najbardziej starodawnych w dziejach kultu katolickiego. Odkąd tylko egzystencja prawna, a wraz z nią i wolność przyznane zostały Kościołowi przez Konstantyna (tego cesarza dzisiaj tak bardzo oczernianego przez tych samych, którzy podają się za obrońców tej właśnie przez niego zapoczątkowanej wolności religijnej), rozpoczęto stawiać publiczne budowle dla kultu Bożego. A budowano już nie według wzoru pogańskiego, fanum, domek ku czci jakiegoś bóstwa, niemogący pomieścić modlącej się społeczności, ale według chrześcijańskiego wzoru, domus ecclesiae, dom na zgromadzenie wiernych – przypominał podczas audiencji generalnej 17 listopada 1965 r. ogłoszony w bieżącym roku błogosławionym papież Paweł VI. – Przypominamy wam to w tym celu – kontynuował dalej Ojciec Święty – aby odwiedziny u św. Piotra nie były zwykłą turystyczną i artystyczną wycieczką, przejaśnioną jakimiś historycznymi wspomnieniami oraz uczuciem ciekawości i podziwu dla wymiarów i dla tego szczególnego charakteru wspaniałej budowli; oby były one prawdziwym aktem kultu, z którego każdy wynieść może duchowe, autentyczne wrażenie Kościoła katolickiego”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Odpust i rocznica poświęcenia

W ciągu roku są dwa dni szczególnie ważne dla każdej świątyni: dzień jej patrona i rocznica jej poświęcenia. Pierwszy z nich jest odpowiednikiem naszych imienin – w tym dniu w kościele obchodzona jest uroczystość odpustowa. Dzień rocznicy poświęcenia kościoła można natomiast porównać do niepowtarzalnego dnia przyjęcia chrztu. Tak jak przez chrzest człowiek staje się nowym człowiekiem w Chrystusie, tak przez poświęcenie świątynia staje się budynkiem przeznaczonym do wyłącznej służby Bożej. Odtąd nie może on służyć żadnym świeckim celom.

Reklama

Istnieją dwie liturgiczne formy oddania budowli do celów kultu. Pierwsza to pobłogosławienie kościoła. Błogosławi się tylko te kościoły, które nie są przeznaczone na stałe do kultu Bożego – na przykład, gdy wiadomo, że kościół ulegnie rozbiórce po wybudowaniu nowego kościoła albo w razie wybudowania kościoła z materiału nietrwałego. Druga – to jego poświęcenie (według obowiązujących dzisiaj norm prawnych nie można mówić o konsekracji kościoła, ale o jego dedykacji. Termin konsekracja jest używany wyłącznie w odniesieniu do osób, natomiast dedykacja do miejsc świętych). Poświęcenie jest formą uroczystszą – przewodniczy mu biskup, sprawujący bogate obrzędy. Od budowniczych otrzymuje on klucze do świątyni, po otwarciu drzwi jako pierwszy do niej wchodzi, wprowadzając lud.

Jak rzadka to uroczystość, niech świadczy fakt, że w największym mieście w diecezji – Wałbrzychu – po II wojnie światowej odbyły się tylko trzy takie poświęcenia. Poświęcono dwa kościoły na Podzamczu, a w tym roku kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Nowym Mieście.

W przypadku tych i wielu innych kościołów znamy konkretną datę poświęcenia i rocznice tych dat świętować się będzie jako rocznice poświęcenia kościoła własnego. W innym razie, kiedy z racji wieku dzień poświecenia nie jest znany zgodnie z ustaleniem Konferencji Episkopatu Polski, ostatnia niedziela października jest liturgiczną uroczystością rocznicy poświęcenia kościoła miejscowego. W tym dniu wspomina się samą datę, fakt uroczystej benedykcji oraz poleca się Panu Bogu zmarłych fundatorów, dobrodziejów, budowniczych kościoła i jego duszpasterzy, pracowników, członków bractw i stowarzyszeń. Sam budynek sakralny oznacza i ukazuje, że tutaj jest Kościół – wspólnota wierzących zjednoczona ze swym Założycielem, która jest dumna ze swojej świątyni, pamięta o niej i troszczy się o jej piękno zewnętrzne, estetykę i utrzymanie.

Reklama

Każdy kościół posiada swój tytuł. Zwyczaj ten pochodzi jeszcze ze starożytności. Według obecnie obowiązujących uregulowań, tytułem kościoła może być: Przenajświętsza Trójca lub każda z Osób Bożych, czyli Bóg Ojciec, Jezus Chrystus pod wezwaniem tajemnicy Jego życia lub pod imieniem już wprowadzonym do liturgii, Duch Święty, w drugiej kolejności Najświętsza Maryja Panna pod wezwaniem już przyjętym w liturgii, dalej święci aniołowie oraz święci wpisani do Martyrologium Rzymskiego lub bezsprzecznie kanonizowani. Kościół może też nosić tytuł błogosławionego, ale tylko wtedy, gdy ten błogosławiony został zgodnie z prawem wpisany do kalendarza danej diecezji – wymagana jest wówczas zgoda ordynariusza.

Relikwie i sanktuaria

W miarę możliwości należy zachować tradycję liturgii rzymskiej składania części relikwii jednego lub wielu świętych. Trzeba jednak mieć na uwadze, jak czytamy w rytuale dedykacji świątyni, aby składane relikwie były takiej wielkości, by można było się upewnić, że są częściami ciał ludzkich. Należy też z największą starannością dbać o autentyczność składanych relikwii. Lepiej poświęcić ołtarz bez relikwii, niż składać w nim relikwie niepewnego pochodzenia. Szkatuły z relikwiami nie należy umieszczać ani nad ołtarzem, ani w mensie ołtarza, lecz pod jego mensą z uwzględnieniem kształtu ołtarza.

Reklama

Osobną grupę stanowią kościoły, w których przechowywane są relikwie świętych lub słynące łaskami wizerunki Matki Bożej, mogą one zostać na mocy decyzji biskupa ordynariusza wyniesione do godności sanktuarium. Z takim wyróżnieniem wiąże się obowiązek troski opiekunów tego miejsca o rozwój istniejącego tam kultu. W naszej diecezji są to: Sanktuarium Matki Bożej Bardzkiej „Strażniczki Wiary” w Bardzie, Sanktuarium Matki Bożej Przyczyny Naszej Radości „Maria Śnieżna” na górze Iglicznej, Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Wambierzycach, Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej z Dzieciątkiem w Kiełczynie, Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Starym Wielisławiu, Sanktuarium Krzyża Świętego w Wałbrzychu oraz Diecezjalne Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy w Polanicy-Zdroju.

Tytuły honorowe

Nazwa wywodzi się od greckiego słowa „bazylikos” oznaczającego tyle co „królewski”. Mianem bazyliki większej określa się jedynie kilka najważniejszych rzymskich kościołów: Bazylikę Najświętszego Zbawiciela na Lateranie, Bazylikę św. Piotra na Watykanie, Bazylikę św. Pawła za Murami, Bazylikę Matki Bożej Większej. Do bazylik papieskich zalicza się też Bazylikę św. Wawrzyńca za Murami oraz bazylikę św. Franciszka znajdującą się w Asyżu. Prócz bazylik większych kościoły spełniające określone warunki mogą uzyskać tytuł bazyliki mniejszej. Warunki te są dość ogólnie sformułowane – świątynia musi być odpowiednio wielka, odznaczająca się artyzmem i odpowiadająca przepisom liturgicznym (ołtarz, tron celebransa, tabernakulum) ma być konsekrowana, a dla diecezji powinna być wzorem w celebrowaniu świętej liturgii, przepowiadania słowa Bożego, słuchania spowiedzi i sprawowania sakramentów Kościoła, ma zajmować w diecezji szczególną pozycję, np. z racji posiadania łaskami słynącego obrazu, relikwii czy też z powodu bezpośrednio związku z historią diecezji). Spośród 130 kościołów w Polsce obdarzonych tym mianem w naszej diecezji znajdują się dwie: wspomniana już bazylika w Wambierzycach oraz bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu. Na kościele, który otrzymał godność bazyliki, spoczywają też określone obowiązki i przywileje, np. większą wagę powinno się przywiązywać do upowszechniania nauczania papieskiego, częściej też można uzyskać w takiej świątyni odpust zupełny.

Każda diecezja ma swoją katedrę – matkę wszystkich innych kościołów. Jest ona siedzibą biskupa. Stanowi centrum struktury diecezji. Ma szczególne znaczenie dla kapłanów, którzy przeważnie właśnie w niej przyjmują święcenia kapłańskie i tutaj w każdy Wielki Czwartek gromadzą się wokół swojego biskupa, odnawiając przyrzeczenia złożone w czasie swoich święceń, oraz dla osób życia konsekrowanego, które w jej murach uroczyście odnawiają śluby zakonne. Biskup diecezjalny spełnia swoją najważniejszą posługę pasterską właśnie w świątyni katedralnej. W największe uroczystości w ciągu roku liturgicznego odprawia w niej Msze św., udziela sakramentów – zwłaszcza święceń kapłańskich – oraz głosi słowo Boże. Jak mówią przepisy liturgiczne, „aby bardziej uwidocznić znaczenie i godność Kościoła lokalnego, obchodzi się rocznicę poświęcenia jego kościoła katedralnego jako uroczystość w samym kościele katedralnym, a w innych kościołach diecezji jako święto”.

2014-10-23 11:13

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wielkie dzieło budowy kościoła

Dzięki modlitwie i pracy duszpasterzy oraz wiernych z parafii pw. bł. bp. Władysława Gorala, mieszkańcy lubelskiej Wieniawy będą mieli swój kościół

Parafia pw. bł. bp. Władysława Gorala, męczennika II wojny światowej, powstała zaledwie 10 lat temu. Jednak plany budowy kościoła w jednej z najstarszych dzielnic Lublina mają już prawie stuletnią historię. Wiążą się z obecnością jezuitów, którzy po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozpoczęli budowę kolegium „Bobolanum”. Jedno ze skrzydeł zakonnego kompleksu wznoszonego przy Alejach Racławickich miało być kościołem.

CZYTAJ DALEJ

Dziś jest tylko jeden plan: krzyż

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Didgeman/pixabay.com

Rozważania do Ewangelii J 18, 1 – 19, 42.

Wielki Piątek, 29 marca

CZYTAJ DALEJ

Groby Pańskie 2024 - Stwórz z nami galerię

2024-03-29 09:19

Marzena Cyfert

Parafia pw. Ducha Świetego we Wrocławiu

Parafia pw. Ducha Świetego we Wrocławiu

Piękną tradycją stało się budowanie w kościołach Grobu Pańskiego. Zapraszamy do przesyłania nam zdjęć z waszych kościołów i kaplic, a to pozwoli nam stworzyć piękną galerię. Czekamy na wasze zdjęcia, które możecie wysyłać na adres wroclaw@niedziela.pl

Prosimy, aby zdjęcia przesyłać do Niedzieli Zmartwychwstania.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję