Reklama

Felieton

Pierwszy pomnik ku czci Powstańców Warszawskich

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dzięki wizycie Donalda Trumpa w Polsce, w Warszawie, a konkretnie na placu Krasińskich, nie tylko Polacy, ale i cały świat mógł zobaczyć pomnik ku czci powstańców warszawskich. Nie jest to jedyny, a już na pewno nie pierwszy pomnik upamiętniający naszych bohaterów.

Jak co roku w sierpniu pamiętaliśmy o kolejnej rocznicy urodzin Prymasa Tysiąclecia. Stefan Wyszyński przyszedł na świat 3 sierpnia 1901 r. Co roku w pierwszą niedzielę po tej dacie, a zatem w tym roku 6 sierpnia, w miejscu, gdzie się urodził i gdzie jest muzeum jemu poświęcone, odbywają się wielkie i ważne uroczystości. Jak co roku dzwonił do mnie ksiądz proboszcz z Zuzeli i zapraszał. Niestety, znów inne obowiązki, ale miłe tym razem (wyjazd z wnukami), spowodowały, że do Zuzeli nie dojechałem. Trzeba będzie to nadrobić.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W sierpniu wspominaliśmy kolejną, tym razem 73., rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Co roku uczestniczę w tych uroczystościach. Tym razem, także w imieniu Marszałka Senatu RP, składałem wieńce w najważniejszych miejscach walki, śmierci i chwały naszych bohaterów. Jeszcze pod koniec lipca przybyłem na pogranicze Warszawy – do Boernerowa, które łączy się z jednej strony z miastem, a z drugiej – z wioskami sięgającymi hen w stronę Puszczy Kampinoskiej. Podczas okupacji ks. Stefan Wyszyński mieszkał i ukrywał się m.in. w podwarszawskich Laskach, a zatem blisko puszczy; tam także przeżył Powstanie Warszawskie, widział łunę ognia nad nieodległą stolicą, ale przede wszystkim ratował życie i dusze rannych powstańców. Jako kapelan AK ps. Radwan III udzielał ostatniego namaszczenia, stawał się w razie potrzeby sanitariuszem, a także odprawiał Msze św. Gdy brakowało komunikantów, wsiadał na rower i przyjeżdżał do Boernerowa do kaplicy. Wspominał o tym w homilii 10 września 1973 r. podczas konsekracji nowego kościoła, stojącego na jej miejscu. Dziś przy świątyni znajduje się kamień upamiętniający tamte rowerowe okupacyjne podróże. Obok kościoła znajduje się zaś bodaj pierwszy z pomników ku czci Powstania Warszawskiego i poległych tam bohaterów. Jak piszą historycy Jerzy B. Raczek i Zbigniew Chmiel w publikacji wydanej przez nas, czyli redakcję „wSieci Historii”, pt. „Powstanie Warszawskie w sieci historii”: „Nad ranem 2 sierpnia 1944 roku na polach pod Boernerowem zostały rozbite i wymordowane oddziały powstańcze z II Obszaru Armii Krajowej «Żywiciel», wycofujące się z Żoliborza do Puszczy Kampinoskiej”. Zginęła większość oddziału liczącego ok. 120-150 żołnierzy AK, którzy zostali kompletnie zaskoczeni przez Niemców. Już pod koniec 1945 r. PCK przeprowadził w tym miejscu ekshumacje, wydobył ponad 60 ciał; natychmiast powstał też Komitet budowy pomnika-głazu, który został uroczyście odsłonięty w niedzielę 4 sierpnia 1946 r. Ówczesne „Życie Warszawy” informację o uroczystościach zatytułowało: „Pierwszy pomnik Powstańców”. Dziś jest ich tak wiele, że warto pamiętać o tym pierwszym! A jego historia mogła być bardzo krótka. W 1947 r. władze rozpoczęły budowę lotniska na Bemowie, co mogło zakończyć się likwidacją pomnika-głazu. Nie czekając na takie rozwiązanie, miejscowy proboszcz ks. Stefan Kuć przeniósł kamień i umieścił go pod figurką Matki Boskiej z Dzieciątkiem dłuta inż. Jana Goliszewskiego, ustanowioną w 1936 r., gdy Boernerowo powstawało.

Reklama

Czy rzeczywiście jest to pierwszy pomnik wystawiony ku czci powstańców warszawskich, w miejscu uświęconym krwią żołnierzy? Nie wiem. Z kolei jedną z pierwszych uroczystości pogrzebowych, poprzedzonych ekshumacją ciał zabitych powstańców, była uroczystość z 25 marca 1945 r. na cmentarzu w Powsinie, także na obrzeżach zrujnowanej stolicy. 49 trumien ułożono w dwóch zbiorowych mogiłach. Nad nimi górował brzozowy krzyż. Zebrał się tłum ludzi, kapłani odprawili uroczystą Mszę św.

Reklama

Co roku w kolejną rocznicę Powstania Warszawskiego odkrywam nowe fakty, odkrywam nowych ludzi, którzy pamiętali o 63 dniach strasznej walki oraz o tym, by upamiętnić żołnierzy i godnie ich pogrzebać, w imię pamięci o nich oraz o nas – przyszłych pokoleniach. Dzięki temu możemy pójść na cmentarz w Powsinie czy pod pomnik w Boernerowie i pomodlić się za tego kapłana, który jeździł na rowerze, za tych z „Żywiciela”, którzy nie dotarli do Puszczy Kampinoskiej po broń, za obecnego księdza proboszcza świątyni cywilno-wojskowej, która opiekuje się pierwszym pomnikiem-głazem i kamieniem ku czci Prymasa Tysiąclecia.

* * *

Jan Żaryn
Redaktor naczelny „wSieci Historii”, historyk, wykładowca INH UKSW, publicysta i działacz społeczny, m.in. prezes SPJN, członek Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów, senator RP

2017-08-16 10:23

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zaproszenie dla mnie: Bierz i jedz, pij, abyś żył

2024-03-28 06:16

[ TEMATY ]

Wielki Post

rozważania

rozważanie

Adobe.Stock.pl

W czasie Wielkiego Postu warto zatroszczyć się o szczególny czas z Panem Bogiem. Rozważania, które proponujemy na ten okres pomogą Ci znaleźć chwilę na refleksję w codziennym zabieganiu. To doskonała inspiracja i pomoc w przeżywaniu szczególnego czasu przechodzenia razem z Chrystusem ze śmierci do życia.

Jezus spożywa ze swoimi uczniami ostatnią wieczerzę. Wie, że to, co teraz im mówi, za chwilę stanie się rzeczywistością – Jego Ciało zostanie wydane i Krew przelana w piątek, w czasie zabijania w świątyni baranków paschalnych. Wypowiada słowa, które odtąd będą powtarzane w czasie każdej Mszy św.: „Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało Moje… bierzcie i pijcie, to jest Moja Krew”. „Ile razy bowiem będziecie jeść ten chleb i pić z tego kielicha, będziecie ogłaszać śmierć Pana, aż przyjdzie” (1 Kor 11, 26), dodaje św. Paweł Apostoł. Mogę te słowa przyjąć jako zaproszenie dla mnie: Bierz i jedz, pij, abyś żył. „Jeśli nie będziecie spożywali ciała Syna Człowieczego i pili Jego krwi, nie będziecie mieli życia w sobie. Kto spożywa moje ciało i pije moją krew, ma życie wieczne, a Ja wskrzeszę go w dniu ostatecznym” (J 6, 53n). Takie to proste i takie trudne jednocześnie… Tajemnica Bożej miłości.

CZYTAJ DALEJ

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia postępowania w sprawie ks. Michała O.

2024-03-28 19:21

Red.

Niepokoją nas doniesienia płynące od pełnomocnika ks. Michała, mecenasa Krzysztofa Wąsowskiego, dotyczące sposobu prowadzenia postępowania - piszą księża sercanie w opublikowanym dziś komunikacie. To reakcja zgromadzenia na działania prokuratury związku z postępowaniem w sprawie Funduszu Sprawiedliwości. Dementują pogłoski, jakoby ich współbrata zatrzymano w niejasnych okolicznościach w hotelu. Wzywają do modlitwy za wszystkich, których dotknęła ta sytuacja.

Publikujemy treść komunikatu:

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję