Zielona Góra, miasto na prawach powiatu, położone na zboczu doliny Odry, liczące ok. 140 tys. mieszkańców. Historycznie i kulturowo jest częścią Dolnego Śląska. Patronem miasta jest św. Urban – papież, męczennik, który w tradycji chrześcijańskiej jest uznawany za patrona winiarzy, ogrodników, winnej latorośli oraz dobrych urodzajów.

Zielona Góra jest znana jako polska stolica wina – jest to najwyżej na północ wysunięty punkt na mapie Europy z uprawą winorośli. Wokół miasta położone są liczne winnice. Zielona Góra jest miastem zabytkowym, a z racji niewielkich zniszczeń wojennych pozostała tutaj cała przedwojenna zabudowa. Szczególne walory estetyczne posiada Stare Miasto, liczne kościoły oraz przedwojenne kamienice.

Na szczególną uwagę zasługują z pewnością budowle sakralne. Właśnie na ich przykładach obserwować można, jak łączą się tradycje kulturowe z dawnymi stylami architektonicznymi i z podziwianymi dziś kierunkami w malarstwie i rzeźbie.

Pierwszym odwiedzonym przez nas miejscem było sanktuarium Matki Boskiej Rokitniańskiej w Rokitnie, do którego dotarliśmy w drugim dniu pobytu na ziemi lubuskiej. Pierwszy drewniany kościółek powstał w 1333 r., założony przez biskupa poznańskiego Jana Doliwę. W roku 1661 stał się własnością cystersów z Bledzewa. Słynący z cudów obraz Matki Bożej przeniesiono z opactwa bledzewskiego w 1669 r. Pierwszą budowę nowego kościoła rozpoczęto z początkiem XVIII wieku, nie została jednak dokończona. W 1746 r. budowlę rozebrano i zaczęto wznosić obecną świątynię. Ukończono ją w 1756 r. W ołtarzu głównym umieszczono cudowny obraz Matki Bożej Cierpliwie Słuchającej, ukoronowany koronami papieskimi w 1989 r. Reszta wyposażenia w stylu baroku i rokoko. Obecnie kościół jest najważniejszym sanktuarium maryjnym diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. Kościół Matki Bożej Rokitniańskiej od 2002 r. nosi tytuł bazyliki mniejszej. Cudowny obraz Matki Bożej z Rokitna został namalowany na początku XVI wieku przez mistrzów szkoły niderlandzkiej, na drewnie lipowym. Charakterystycznym elementem jest odsłonięte ucho, stąd nazwa obrazu Matka Boża Cierpliwie Słuchająca. Początkowo znajdował się na Kujawach w rękach rodziny Stawickich. Poprzez kolejne darowizny trafił w posiadanie opatów z Bledzewa. Tam stał się słynny z powodu licznych cudów. W 1670 r. 4 marca został uznany za cudowny. Od króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego otrzymał koronę królewską oraz Orła Białego i napis: „Daj, Panie, pokój dniom naszym”. Dzięki temu stał się symbolem polskości w czasie zaborów. Po zapoznaniu się z historią był czas wolny na rozmowy z Matką Bożą Cierpliwie Słuchającą.

Byliśmy też w XIII-wiecznym opactwie cystersów Gościkowo-Paradyż. Z historią tego miejsca zapoznał nas młody kleryk, który nie tylko znał historię, ale pięknie opowiadał o stylach oraz o wierze, z radością i entuzjazmem, tak że wszyscy słuchali z zaciekawieniem. – historia miejsca sięga odległych czasów średniowiecza – mówił kleryk. – 29 stycznia1230 r. rycerz Mikołaj Bronisz (herbu Wieniawa) podpisał akt darowizny, na mocy którego tereny przeszły w ręce opata cystersów i braci zakonnych z Lehnina (Brandenburgia). W roku 1234 poznański bp Paweł polecił rozpoczęcie budowy nowej świątyni pw. św. Marcina. I tak na rok 1236 datuje się początek działalności klasztoru Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W 1952 r. powołano tu Wydział Filozoficzny Gorzowskiego Diecezjalnego Seminarium Duchowego, a kilka lat później – w 1961 r. całe Seminarium Duchowe z Gorzowa Wielkopolskiego przeniosło się do Paradyża. Dziś poklasztorny kompleks to oficjalna siedziba filii Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tego samego dnia podziwialiśmy także figurę Chrystusa Króla w Świebodzinie.

Następnym punktem programu była miejscowość Pniewo i Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy. Fortyfikacje Międzyrzeckiego Rejonu Umocnień to największe pomilitarne podziemia w Europie wybudowane w celu odparcia niespodziewanego uderzenia wojska polskiego. Rozpostarte są na przestrzeni ok. 100 km pomiędzy Wartą i Odrą pośród malowniczych ciągów jezior i licznych kompleksów leśnych. W 1945 r. umocnienia zostały zdobyte przez jednostki radzieckie i następnie wysadzone w powietrze. Zniszczono wiele, ale nie wszystko. W ich obrębie w latach osiemdziesiątych utworzono największy rezerwat nietoperzy w Europie. Jest to zimowa kryjówka dla 35 tys. tych skrzydlatych ssaków.

Prawdziwą perłą wśród wód województwa jest Jezioro Łagowskie. Jedni mogli poleżeć na plaży, inni zwiedzali zamek Joannitów, weszli na wieżę, aby podziwiać panoramę.

Kolejny dzień zaczęliśmy od Sulechowa i późnogotyckiego kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego, dawnego zboru ariańskiego, późnobarokowego zamku z wieżą, ratusza z tablicą Fryderyka Chopina, budynku poczty cesarskiej. Kolejnym punktem programu był renesansowy kościół w Klępsku – prawdziwa perła architektury sakralnej.

Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny to unikatowy przykład sztuki protestanckiej z elementami renesansowymi. To świątynia, gdzie współistnieją dwie religie – ewangelizm i wiara katolicka. Fakt ten ma niewątpliwie duże znaczenie. Pokazuje, iż dziedzictwo kulturowe Polaków i Niemców zawiera części wspólne. Możliwym było tolerowanie różnic wyznaniowych przed wiekami, więc możliwym jest to i teraz, w chwili integrowania się całej Europy. Renesansowy Kościół w Klępsku zwany jest perłą drewnianej architektury. Powstanie budowli datuje się na wiek XVI. Jako siedziba parafii katolickiej obiekt ten funkcjonował przez blisko trzy stulecia.

Wystrój kaplicy po prostu urzeka swym pięknem. Podziwiać można tu m.in. manierystyczną chrzcielnicę i gotycki ołtarz. Ołtarz Matki Bożej z Dzieciątkiem pochodzi z 1400 r. i jest dziełem dolnośląskiego mistrza. To najcenniejszy zabytek kościoła Najświętszej Maryi Panny. Skarbu renesansowej architektury drewnianej, którego nie da się porównać do żadnego innego na terenie całej Europy.

Następnym punktem programu był Wolsztyn i Muzeum Parowozów, spacer nad jeziorami do parku z neoklasycystycznym pałacem i Obra – a tam kościół Najświętszej Maryi Panny i św. Jakuba Apostoła. Jego wnętrze to perła architektury późnobarokowej. Klasztor cysterski ufundował w 1231 r. Sędziwój z rodu Jeleńczyków, kantor gnieźnieński. W 1238 r. władze zakonu przyjęły fundację i wyraziły zgodę na utworzenie opactwa. Obecny kościół wzniesiono w latach 1722-57. W poł. XVIII wieku ukończono też budowę klasztoru. Jeszcze wcześniej, ok. 1724 r., powstał dwór opacki. W 1796 r. władze pruskie skonfiskowały dobra ziemskie należące do cystersów, a w 1835 r. zlikwidowały klasztor. W 1926 r. do Obry przybyli oblaci, którzy utworzyli tu seminarium duchowne. W czasie II wojny światowej w klasztorze umieszczono najpierw szkołę policyjną, a później szpital. Zakonnicy powrócili do Obry w 1945 r. i wkrótce wznowiono działalność edukacyjną. Wyższe Seminarium Duchowne w Obrze jest sekcją Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Kolejne dni to dalsze bardzo ciekawe i odkrywcze wędrówki po tym pięknym i pełnym historii terenie. Ziemi, która osoby spoza niej przyjęła niezwykle gościnnie i ciepło (bo i pogoda nam dopisała). Do domów powróciliśmy ubogaceni spotkaniem z przeszłością, ale też z ludźmi, którzy przekazali nam wiedzę o minionych czasach.