historia tego krzyża sięga odległych czasów i związana jest z krzyżem na Karczówce. Krzyż na tej górze stanął bowiem 22 stycznia 1916 r. z inicjatywy Komitetu Obchodów Rocznicy Powstania Styczniowego, powstałego po wkroczeniu żołnierzy Józefa Piłsudskiego do Kielc.
Prawdopodobnie po tych uroczystościach Antoni Zawadzki przyprowadził synów na wzgórze Brusznia i pokazał im mały stos kamieni z zatkniętym brzozowym krzyżykiem objaśniając, że w tym miejscu spoczywają Polacy, polegli w walce z zaborcą.
21 kwietnia 1917 r. komendant X Okręgu ZHP wydał dh. Józefowi Kłodawkiemu (wnukowi powstańca) rozkaz postawienia krzyża powstańczego w lesie, za Karczówką. Krzyż ustawiła I Kielecka Drużyna Harcerska im. płk. Dionizego Czechowskiego. 28 maja 1917 r., podczas trwania I Zlotu Okręgowego Harcerzy, krzyż został poświęcony.
Wspominając to wydarzenie dh Jan Mikusiński napisał: "Gdy w lesie (...) stawialiśmy krzyż na Bruszni, uważaliśmy go za znak widomy naszej świętej wiary; za znak przewodni, prowadzący nas ku wyżynom zwycięstwa...". Od tego czasu pod krzyżem na Bruszni odbywały się uroczyste przyrzeczenia harcerskie.
Kilkanaście lat po tym wydarzeniu krzyż runął. Okazją do ustawienia nowego były obchody 25-lecia harcerstwa polskiego. 17 maja 1937 r. na wzgórzu Brusznia odbyła się uroczysta Msza św. polowa, podczas której kanclerz Kurii Biskupiej, ks. Antoni Żrałek, dokonał poświęcenia krzyża na mogile powstańczej.
W latach komunizmu krzyż coraz bardziej chylił się j ku upadkowi.
Dopiero w maju 1987 r. dh Tadeusz Paradowski ponowił starania o wymianę krzyża. 27 kwietnia 1988 r. zmontowano całość z wykorzystaniem starej, stalowej korony.
Obecny krzyż ma wysokość 19,67 m. a rozpiętość ramion 5 m (jest niższy od poprzedniego o 8 m). Uroczystość poświęcenia krzyża, 29 maja 1988 r., poprzedziła Msza św. w Białogonie, której przewodniczył ks. bp Mieczysław Jaworski, w asyście sztandaru 4 pp Leg. AK i chorągwi harcerzy kieleckich. Po Mszy św. tłum wiernych udał się na Brusznię, gdzie Ksiądz Biskup dokonał poświęcenia krzyża.
W kwietniu 2003 r., na betonowej podstawie krzyża, wmurowana została z inicjatywy Związku Piłsudczyków w Kielcach i Redakcji "Oleandrów" kierowanej przez Przemka J. Witka, pamiątkowa, kamienna płyta: "Pamięci bohaterom powstania 1863 r. krzyż ten postawiono".
3 maja br. odbyło się uroczyste poświęcenie płyty przez Proboszcza parafii Malików. W uroczystości wzięli udział: pełnomocnik prezydenta Kielc - Janusz Koza, dyrektorowie Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz mieszkańcy Białogona, Malikowa i Kielc.