Reklama

Pamiętnik ks. kan. Andrzeja Czechowicza (1901-1969)

Chleba naszego powszedniego...

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mój ojciec nieraz powtarzał: "Dzięki Bogu chleba nam wystarcza co roku do żniw". Aby to osiągnąć, największą parcelę na polu zajmował łan żyta i zagony ziemniaków. Podstawowe produkty. Z gospodarki sprzedawało się tylko tyle, żeby zapłacić podatki i kupić raz na dwa lata dla każdego juchtowe buty i cajgowe ubranie.

Bywało, że przyszedł czasem rok nieurodzajny. Po omłotach obliczenia wykazywały, że zapas zboża jest niewystarczający. Wtedy dodawało się do chleba przy zaczynie 20% tartych ziemniaków. Mama po wypieku, smakując chleb, chwaliła, że jest nawet lepszy, bo pulchniejszy. Przekreślała z góry możliwość grymasów z naszej strony. Chleb piekła mniej więcej raz na osiem dni. Zawsze razowy. Ostatni bochenek tak wysychał, że trzeba było do niego mocnych zębów. Na wsi żyło wielu biedaków, którym chleba starczało tylko do marca. Potem aż do żniw karmili się ziemniakami.

Bogaci pytlowali mąkę i jedli biały chleb. "Chleb pytlowany - ostrzegał nas ojciec - nie jest zdrowy". U nas pytlowano mąkę tylko na kluski i na kołacze świąteczne. Ponieważ praca mlewa na żarnach była bardzo ciężka, wożono z czasem także żyto do młyna i przepuszczano na razówkę.

Żarna pozostały do czasów dzisiejszych w wielkim poważaniu. Niektórzy gospodarze przy repatriacji zostawiali meble, ale zabierali żarna: "Może tam na Zachodzie nie będzie młynów, to bez żaren nie mamy co robić" - mawiali.

Poza chlebem żywiła nas matka tym, co urosło na polu i w ogrodzie. Kupowało się bardzo skąpo kawę, herbatę, cukier. Nigdy mięsa. Czasem pożyczało się ćwierć wieprzka u sąsiadów, by oddać po zabiciu własnego. Świniobicie było zawsze przed Bożym Narodzeniem.

Dziś z Wysokiej do Łańcuta jest dość blisko. Wysokie domy wybudowano aż do granicy miasta. Nowe domy wyrastają na przedmieściach w kierunku wsi, tak że obecnie mieszkańcy miasta i mieszkańcy wsi są niemal sąsiadami. Bywa, że gdy jakiś obcy zajdzie do domu, to nie może poznać, czy jest we wsi, czy już w mieście. Nie tak było przed wojną. Między wsią a miastem istniała przepaść. Wysoka i Łańcut to były dwa zupełnie odmienne światy. Ze wsi do miasta było daleko. Tak daleko, jak z zapadłego kąta kraju do stolicy; jak z epoki kamienia łupanego do wieku pary i elektryczności. Wysoka na początku XX wieku, zresztą jak wszystkie sąsiednie wioski, nie odbiegała daleko poziomem życia i wyglądem od średniowiecza. Niskie domy, prawie wszystkie kryte słomą, dużo kurnych chat, w domach mieszkalnych małe okienka. Aby otworzyć okno, trzeba było całe wyjmować z ramy. Wysoka była jednak samowystarczalna. Nikt nie szukał pracy poza wsią. Był nawet prymitywny chałupniczy przemysł tekstylny i spożywczy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Napełnił naczynie wodą i zaczął umywać uczniom nogi” (J 13, 5)

Niedziela warszawska 15/2004

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

pl.wikipedia.org

Mistrz Księgi Domowej, "Chrystus myjący nogi apostołom", 1475

Mistrz Księgi Domowej,

1. Wszelkie „umywanie”, „obmywanie się” lub kogoś albo czegoś kojarzy się ściśle z faktem istnienia jakiegoś brudu. Umywanie to akcja mająca na celu właśnie uwolnienie się od tego brudu. I jak o brudzie można mówić w znaczeniu dosłownym i przenośnym, taki też sens posiada czynność obmywania; jest to oczyszczanie się z fizycznego brudu albo akcja symboliczna powodująca uwolnienie się od moralnego zbrukania. To ten ostatni rodzaj obmycia ma na myśli Psalmista, kiedy woła: „Obmyj mnie całego z nieprawości moich i oczyść ze wszystkich moich grzechów …obmyj mnie a stanę się bielszy od śniegu” (Ps 51, 4-9). Wszelkie „bycie brudnym” sprowadza na nas złe, nieprzyjemne samopoczucie, uwolnienie się zaś od owego brudu przez obmycie przynosi wyraźną ulgę.
Biblia mówi wiele razy o obydwu rodzajach zarówno brudu jak i obmycia, czyli oczyszczenia. W rozważaniach niniejszych zajmiemy się obmyciami z brudu w znaczeniu moralnym.

CZYTAJ DALEJ

Projekt zmian kodeksu karnego: zakazana dyskryminacja m.in. ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną

2024-03-27 20:19

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Na stronach RCL opublikowano projekt ministerstwa sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu karnego, który zakłada rozszerzenia katalogu przesłanek zakazanej dyskryminacji o kwestie płci, tożsamości płciowej, wieku, niepełnosprawności oraz orientacji seksualnej.

Na stronach rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, który - jak zapowiada ministerstwo sprawiedliwości - ma wzmocnić ochronę przed przestępczymi zachowaniami motywowanymi przesłankami dyskryminacyjnymi ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową.

CZYTAJ DALEJ

Zatęsknij za Eucharystią

2024-03-28 23:37

Marzena Cyfert

Mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczył bp Maciej Małyga

Mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczył bp Maciej Małyga

Tęsknimy za różnymi rzeczami (…) Czy kiedyś jednak tęskniłem za przyjęciem Komunii świętej? To jest chleb pielgrzymów przez świat do królestwa nie z tego świata – mówił bp Maciej Małyga w katedrze wrocławskiej.

Ksiądz biskup przewodniczył Mszy Wieczerzy Pańskiej. Eucharystię koncelebrowali abp Józef Kupny, bp Jacek Kiciński oraz kapłani z diecezji.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję