Reklama

IV Międzynarodowa Konferencja „Kultura i Prawo”

Wolność religijna w państwach środkowoeuropejskich

W dniach 1-2 września br. w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim odbyło się sympozjum nt. „Religia i wolność religijna w Europie Środkowowschodniej w perspektywie integracji europejskiej”, zorganizowane w ramach IV Międzynarodowej Konferencji „Kultura i Prawo”. Szczególną okazją przygotowania spotkania była 10. rocznica podpisania Konkordatu między Stolicą Apostolską i Polską.

Niedziela lubelska 40/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wśród członków komitetu honorowego konferencji znaleźli się: Prymas Polski, kard. Józef Glemp, nuncjusz apostolski, abp Józef Kowalczyk, abp Józef Życiński i ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej, Hanna Suchocka. Komitet naukowy tworzyli m.in.: rektor KUL ks. prof. Andrzej Szostek, dziekan Wydziału Prawa KUL, bp Andrzej Dzięga oraz ks. prof. Józef Krukowski - przewodniczący Wydziału Nauk Prawnych Towarzystwa Naukowego KUL. W komitecie organizacyjnym, bezpośrednio odpowiedzialnym za przygotowanie konferencji, znaleźli się m.in. ks. prof. Józef Krukowski i ks. dr Mirosław Sitarz. W konferencji uczestniczyli prawnicy z kilkunastu krajów europejskich, reprezentujący środowiska kościelne i uniwersyteckie Polski, Niemiec, Węgier, Ukrainy, Czech, Słowacji, Białorusi, Litwy i Słowenii. Wykłady i dyskusje toczyły się głównie wokół problemu wolności religijnej w poszczególnych krajach Europy.

Polska

Specyfikę polskich regulacji prawnych dotyczących wolności religijnej omówił ks. prof. Józef Krukowski. W jego ocenie historyczną koniecznością stało się zerwanie przez państwo demokratyczne z zasadami i metodami, jakimi kierowały się władze komunistyczne wobec religii. Mimo nacisku ideologii ateistycznej zdecydowana większość polskiego społeczeństwa (ok. 90 proc.) zachowała wiarę w Boga i deklarowała przynależność do Kościoła katolickiego. Prace legislacyjne zmierzały w tym kierunku, aby poszanowanie praw większości wyznaniowej nie spowodowało dyskryminacji mniejszości. Współczesne państwo polskie jest demokratycznym państwem świeckim, które respektuje uniwersalne wartości etyczne zakorzenione w chrześcijańskim dziedzictwie narodu. Relacje między państwem a Kościołem regulują m.in. normy wpisane do Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. oraz Konkordat z 28 lipca 1993 r. zawarty ze Stolicą Apostolską, a także szereg tzw. ustaw okołokonkordatowych. Chociaż Kościół katolicki w Polsce pod względem socjologicznym jest Kościołem większościowym, to zasady prawne zostały tak skonstruowane, iż w sensie prawnym nie jest on Kościołem uprzywilejowanym.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Węgry

Węgry (ok. 70% wierzących) mają zagwarantowaną neutralność światopoglądową państwa, ale zasada rozdziału Kościoła i państwa nie wyklucza współpracy obu instytucji. Specyfiką węgierskich traktatów ze Stolicą Apostolską jest ich techniczny charakter, w unormowaniach brak jest jakichkolwiek pryncypialnych deklaracji. Konstytucja, która gwarantuje każdemu obywatelowi wolność myśli, sumienia i religii, zarówno jej wyboru jak i praktykowania indywidualnie oraz publicznie, zachowuje prawo każdego obywatela do niepodawania swojej przynależności religijnej. Kościoły mają prawo do oferowania nauki religii w szkołach publicznych, ale oceny z religii nie są odnotowywane na szkolnych świadectwach, a pensje katechetom wypłaca Kościół..

Ukraina

Największym problemem, który nie sprzyja wolności religijnej na Ukrainie, jest rozstrzyganie przez czynniki państwowe konfliktowych sytuacji między nowymi formacjami kościelnymi, które starają się zaistnieć i zakorzenić w społeczeństwie. Trudno mówić o atmosferze wolności religijnej i wzajemnym poszanowaniu pomiędzy poszczególnymi wyznaniami chrześcijańskimi, skoro dominuje zasada: „Kto nie jest z nami, ten przeciwko nam”. Społeczeństwo ukraińskie nie pozbyło się jeszcze myślenia kategoriami totalitarnymi. Z tego powodu religia często staje się elementem manipulacji politycznych. Ponadto bardzo słabo jest rozwinięta w narodzie ukraińskim religijność indywidualna oraz znajomość zasad wiary, co zwykle jest sprzęgnięte z wartościami demokratycznymi. Jednak daje się zauważyć coraz większe zainteresowanie religią. W 1991 r. ustanowiono bardzo ważne prawo o wolności sumienia oraz organizacjach religijnych, które do dziś funkcjonuje, regulując stosunki religijne między Kościołem a państwem oraz jest gwarantem wolności religijnej.

Reklama

Czechy

W Czechach tylko 32 % mieszkańców deklaruje przynależność do Kościołów. W 1990 r. odnowiono stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską, ale w maju 2003 r. parlament nie zgodził się na ratyfikację Konkordatu. Od stycznia 2002 r. obowiązuje tzw. nowa ustawa o Kościołach. Republika Czeska gwarantuje Kościołowi katolickiemu możliwość swobodnego, niezależnego działania zgodnie z jego apostolskim posłannictwem, regulowania swoich spraw wewnętrznych oraz powoływania swoich duchownych. Zawarcie małżeństwa kościelnego niesie za sobą konsekwencje cywilno-prawne. Nie zostały jednak ostatecznie rozwiązane kwestie majątkowe.

Słowacja

Na Słowacji katolicy stanowią ok. 80% wierzących. Państwo gwarantuje równość obywateli. Stosunki państwo - Kościół reguluje konstytucja, dwie umowy zawarte ze Stolicą Apostolską oraz ustawy o wolności wyznawania wiary, o rejestracji Kościołów i związków wyznaniowych. W preambule słowackiej konstytucji znalazł się zapis o poszanowaniu dziedzictwa Świętych Cyryla i Metodego. Konstytucja gwarantuje wolność religijną w wymiarze indywidualnym i instytucjonalnym. Oznacza to poszanowanie autonomii Kościołów przez państwo, które nie ingeruje w ich wewnętrzne sprawy.

Białoruś

Prawo Republiki Białorusi o wolności sumienia i organizacjach religijnych wprawdzie gwarantuje prawa każdego do wolności sumienia i wyznania, równości wobec prawa niezależnie od wyznawanej religii oraz równości religii wobec prawa, jednak w praktyce uprzywilejowaną pozycję przyznaje Cerkwi prawosławnej. Ustanowiony przez prezydenta państwowy wydział ds. wyznań prowadzi nie tylko rejestr organizacji religijnych, ale przeprowadza kontrole podmiotów kościelnych. Urząd ten ma praktycznie nieograniczone kompetencje w sprawach Kościoła i decyduje m.in. o udzielaniu pozwoleń na pracę dla księży obcokrajowców.

Litwa

Litwa w 2000 r. zawarła trzy układy ze Stolicą Apostolską: o współpracy w obszarze edukacji i kultury, o prawnych aspektach wzajemnych relacji oraz o duszpasterstwie wojskowym. Dla obu stron traktatów ważna jest zasada wolności sumienia i wyznania, jak też moralny, kulturowy i historyczny wkład Kościoła katolickiego w życie narodu litewskiego. Katolicy stanowią tam największą wspólnotę wyznaniową spośród uznanych na Litwie Kościołów. Wszelkie relacje państwo - Kościół opierają się na zasadzie niezależności i autonomii oraz współdziałania w obszarze duchowym i materialnym, wg potrzeb jednostek i społeczności. Główne dziedziny tej współpracy to edukacja, kultura, rodzina, sprawy socjalne, ochrona moralności publicznej i godności człowieka.

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan: papież spotkał się z ojcami, których córki zginęły w wyniku wojny w Ziemi Świętej

2024-03-27 12:01

[ TEMATY ]

Ziemia Święta

papież Franciszek

Pro Terra Sancta

PAP/EPA/ALESSANDRO DI MEO

Podczas dzisiejszej audiencji ogólnej Franciszek przypomniał historię Bassama Aramina i Ramiego Elhanana, Izraelczyka i Araba, których córki w wieku 10 i 13 lat zostały zabite podczas toczącej się wojny w Ziemi Świętej. Nieco więcej wiadomości na ten temat przekazał Salvatore Cernuzio z Radia Watykańskiego.

Zakon Rycerski Świętego Grobu w Jerozolimie – INSTYTUT NIEDZIELA- FUNDACJA INSTYTUT MEDIÓW zachęcają do wsparcia specjalnej zbiórka dla chrześcijan z Strefie Gazy.

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

[ TEMATY ]

Zielona Góra

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz Lityński wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji. Życzenia otrzymali również księża, którzy obchodzą w tym roku jubileusze kapłańskie.

Pełna lista nominacji, odznaczeń i jubilatów.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję