Reklama

Tytuły kościołów diecezji zielonogórsko-gorzowskiej

Świadectwo życia kościoła

Tradycja Kościoła to nic innego jak historyczne świadectwo tego, jak wspólnota ludzi wierzących w Chrystusa rozumie i przeżywa Jego misterium. Szczególnym świadkiem tego procesu są tytuły, jakie nadaje się kościołom. Dedykowanie kościołów Chrystusowi Panu, Najświętszej Maryi Pannie czy poszczególnym świętym jest doskonałym odbiciem tego, co w danym okresie i miejscu było w życiu wspólnoty wierzących najbardziej aktualne, dziś powiedzielibyśmy może popularne, a nawet - modne. Można powiedzieć, że życie Kościoła w swoisty sposób odbija się w tytułach budowanych świątyń. Prawdę tę dobrze widać, analizując niektóre tylko tytuły kościołów diecezji zielonogórsko-gorzowskiej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Maryja i Apostołowie

W podejmowaniu takiej analizy istnieje jednak zasadnicza trudność, burzliwe dzieje tych ziem zerwały bowiem historyczną ciągłość trwania tutaj Kościoła katolickiego. Stopniowa utrata suwerenności na rzecz państw niemieckich, a także Reformacja zaznaczyły się w tytułach naszych świątyń.
Niewiele pozostało kościołów z czasów przedreformacyjnych (do XVI w.). Świadectwem tamtych czasów są tzw. kościoły Mariackie. Tytuł ten należy do najczęstszych wezwań kościołów średniowiecznych. Widać to choćby w wezwaniach katedr francuskich czy tytułach kościołów Mariackich w Krakowie i Gdańsku. W tradycję tę wpisują się także nasze ziemie. Do najstarszych kościołów należą świątynie odwołujące się w swych wezwaniach do Maryi: katedra gorzowska, kolegiata głogowska, kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Lubsku (dawniej Wniebowzięcia), kościoły pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żaganiu, Szprotawie, dawny kościół Mariacki w Żarach, który po wojnie otrzymał tytuł Najświętszego Serca Pana Jezusa, kościół Mariacki, a dziś św. Jadwigi w Krośnie Odrz., a także kościół pw. Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny w Kożuchowie, co jest średniowiecznym odpowiednikiem dzisiejszego święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego).
Do średniowiecznych tytułów należą także odwołania do Apostołów. Wczesnogotyckie kościoły w Kowalowie, Sieniawie Żarskiej, Żaganiu i Żarach noszą wezwania Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Jeszcze wyrazistszym przykładem są gotyckie budowle ku czci św. Bartłomieja; wszystkie one znajdują się na południu diecezji: Kłoda, Konin Żagański, Miłaków, Buczyna, Nowogród Bobrz. czy Borowina. Innym niezwykle popularnym w Średniowieczu Apostołem jest św. Jakub. Świątynie ku jego czci znajdują się w Ośnie, Konradowie, Przecławiu, Niedoradzu i oczywiście w Jakubowie, zwanym czasami Śląską Compostelą.

Reklama

Serce Jezusowe i Chrystus Król

Kościół katolicki na Ziemiach Zachodnich odziedziczył po wojnie świątynie, z których większość służyła kultowi protestanckiemu. Były to zarówno dawne kościoły katolickie, jak i kościoły wybudowane już za czasów Reformacji i później. Tym nadawano bezpośrednio po wojnie nowe, katolickie wezwania. Klasycznym tego przykładem jest pochodzący z XVIII w. poewangelicki kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Zielonej Górze.
Są jednak także świątynie budowane przez zamieszkujących te tereny Niemców jako katolickie. Pochodzą one przede wszystkim z wieku XIX i pierwszej połowy wieku XX. Z tego okresu pochodzą kościoły pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa i Chrystusa Króla.
W Kościele powszechnym kult Serca Jezusowego zatwierdził w roku 1856 papież Pius IX, a papież Leon XIII (1878-1903) zalecił poświęcenie Sercu Jezusowemu całego świata. W tym właśnie czasie powstały świątynie poświęcone Najświętszemu Sercu: w roku 1914 zakończono budowę kościoła w Drezdenku, w 1910 r. w Krzepowie, w 1908 r. w Lubsku. W latach 30. XX wieku zbudowano także kościoły w Rzepinie (dziś pw. św. Katarzyny) i w Iłowej. Wyjątkiem jest tutaj kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gorzowie Wlkp., który powstał w latach 1978-84 czy też świątynia żarska, która pierwotnie była kościołem Mariackim. Tytuł ten otrzymało zaraz po II wojnie światowej wiele kościołów filialnych, które pierwotnie służyły kultowi protestanckiemu.
Święto ku czci Chrystusa Króla Wszechświata zostało ustanowione przez Piusa XI w roku 1925 z okazji 1600. rocznicy Soboru w Nicei, który uznał równość Boga Ojca i Syna Bożego. Rok 1925 był Rokiem Świętym. Świadectwem kultu Chrystusa Króla są świątynie w Gorzowie Wlkp. (1930 r.) czy Tuplicach (1935 r.). Wezwanie to w roku 1948 otrzymało także Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wlkp.

Miłosierdzie Boże i Bracia Męczennicy

Niezwykłą mozaikę tworzą wezwania nadawane nowym kościołom budowanym już w czasach powojennych, a właściwie od lat 70. Oprócz wezwań tradycyjnych jak Podwyższenia Krzyża Świętego (Zielona Góra), Najświętszego Serca Pana Jezusa (Gorzów Wlkp.), Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Nowa Sól), Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (Zielona Góra), Ducha Świętego (Zielona Góra, Słubice) nadawane są tytuły, które z powodów oczywistych nigdy dotąd nie mogły być nadane.
Są to najpierw tytuły związane z ich polskim charakterem. Przykładem są kościoły wznoszone ku czci Matki Bożej Królowej Polski w Głogowie, Gorzowie Wlkp., Trzebielu czy Lesznie Górnym.
Do nowych tytułów należy zaliczyć wezwania związane z rozwojem myśli teologicznej. Ustanowienie przez Pawła VI w roku 1964 święta Maryi Matki Kościoła pozwoliło na nadawanie tego tytułu kościołom. Dzisiaj mamy jeden kościół parafialny (Kostrzyn n. Odrą) i dwa filialne (Szklarka Radnica, Zarzyń) poświęcone Matce Kościoła. Do nowych tytułów maryjnych należy również wezwanie Matki Bożej Fatimskiej, które noszą kościoły parafialne w Gubinie i Słubicach (drugi tytuł) oraz pięć kościołów filialnych.
Świadectwem czasów współczesnych są świątynie dedykowane Miłosierdziu Bożemu, co stało się możliwe dzięki oficjalnemu uznaniu kultu Bożego Miłosierdzia i ustanowienia przez Jana Pawła II święta. W naszej diecezji wznoszonych jest aktualnie aż siedem kościołów pod tym wezwaniem: w Głogowie, Dychowie, Bobowicku, Przemkowie, Świebodzinie, Żarach i Zielonej Górze, nie licząc kościołów filialnych. Z kultem Bożego Miłosierdzia związane są także cztery kościoły pod wezwaniem Jezusa Miłosiernego (Brzoza, Drzeńsko, Radomicko, Szczepów) oraz jeden pw. św. Faustyny (Żółwin).
Ostatnią grupę stanowią wezwania ku czci nowych świętych, wyniesionych na ołtarze w ostatnich latach. Trzeba tu wspomnieć o budowanych kościołach ku czci kanonizowanej w roku 1997 św. Jadwigi Królowej w Tomaszowie i Wschowie. Trzy dedykowane sobie świątynie w Zielonej Górze, Ciborzu oraz kaplicę w Brudzewie (par. Opalewo) ma św. Brat Albert Chmielowski. Bł. Karolinie Kózkównej poświęcony jest kościół parafialny w Połupinie, kościół filialny w Mierkowie oraz kaplica w domu rekolekcyjnym „Emaus” w Zielonej Górze. W Gorzowie Wlkp. i Głogowie cześć odbiera św. Maksymilian Maria Kolbe. W ostatnim czasie dokonano także pobłogosławienia kościoła filialnego pw. św. Pio w Wilczach.
Na osobną uwagę w tej grupie wezwań zasługuje tytuł szczególnie związany z historią diecezji. W bieżącym roku mija 1000 lat od męczeńskiej śmierci Benedykta, Jana, Mateusza, Izaaka i Krystyna - pierwszych męczenników Polski. Z ich kultem związane są w diecezji dwa miejsca: Międzyrzecz, w pobliżu którego ponieśli śmierć męczeńską oraz Gorzów Wlkp., gdzie odbyło się w roku 1997 spotkanie z Papieżem Janem Pawłem II, który swą homilię poświęcił ich życiu i ideałowi świętości. W obu miastach powstają świątynie dedykowane świętym patronom naszej diecezji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

[ TEMATY ]

Zielona Góra

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz Lityński wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji. Życzenia otrzymali również księża, którzy obchodzą w tym roku jubileusze kapłańskie.

Pełna lista nominacji, odznaczeń i jubilatów.

CZYTAJ DALEJ

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie został wyprodukowany

2024-03-28 22:00

[ TEMATY ]

całun turyński

Adobe.Stock

Całun Turyński

Całun Turyński

W Turynie we Włoszech zachowało się prześcieradło, w które według tradycji owinięto ciało zmarłego Jezusa - Święty Całun. W ostatnich latach tkanina ta została poddana licznym, nowym badaniom naukowym. Rozmawialiśmy o tym z prof. Emanuelą Marinelli, autorką wielu książek na temat Całunu - niedawno we Włoszech ukazała się publikacja „Via Sindonis” (Wydawnictwo Ares), napisana wspólnie z teologiem ks. Domenico Repice.

- Czy może pani profesor wyjaśnić tytuł swojej nowej książki „Via Sindonis”?

CZYTAJ DALEJ

Wielki Czwartek we Wschowie z biskupem Tadeuszem

2024-03-28 22:04

[ TEMATY ]

Zielona Góra

fara Wschowa

Krystyna Pruchniewska

Wschowa

Wschowa

Liturgii Wieczerzy Pańskiej w kościele pw. św. Stanisława we Wschowie przewodniczył biskup diecezjalny Tadeusz Lityński.

Zapraszamy do obejrzenia fotogalerii p. Krystyny Pruchniewskiej:

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję