W dniach 20-21 czerwca w Łowiczu miało miejsce historyczne wydarzenie. W gmachu Wyższego Seminarium Duchownego obradowała 313. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski (KEP). Na zaproszenie Biskupa Łowickiego do Łowicza przyjechało 101 kardynałów, arcybiskupów i biskupów polskich. Zapraszając cały Episkopat bp Alojzy Orszulik chciał tym samym uświetnić 900-lecie pierwszej świątyni łowickiej wzniesionej na miejscu obecnej bazyliki katedralnej. Taki też cel przyświecał KEP.

Obrady rozpoczęły się we środę 20 czerwca o godz. 11.00 wspólną modlitwą brewiarzową, którą poprowadził bp S. Cichy. Tego dnia gościem KEP był Katolicki Patriarcha Ormian z Libanu Neres Bedros XIX przybyły do Polski na zaproszenie Prymasa Polski kard. Józefa Glempa, metropolity krakowskiego kard. Franciszka Macharskiego i metropolity gdańskiego abp. Tadeusza Gocłowskiego. Patriarcha jest zwierzchnikiem Ormian - katolików na Bliskim Wschodzie, w Europie Zachodniej i w obu Amerykach. (W Polsce z chwilą likwidacji arcybiskupstwa ormiańskokatolickiego we Lwowie - zwierzchnikiem Ormian-katolików jest Prymas Polski. W naszym kraju są trzy ośrodki duszpasterskie: Gdańsk, Gliwice i Kraków). Jak poinformował Sekretarz Episkopatu o. Adam Schulz, Dostojny Gość przedstawił polskim biskupom Kościół ormiański, jego kondycję, jak się rozwija w poszczególnych częściach świata. Szczególną okazją wizyty Patriarchy w Polsce jest przypadająca w tym roku 1700. rocznica chrztu Armenii (301 r.). Wizyta miała więc za cel zapoznanie biskupów polskich z katolickim Kościołem ormiańskim, zwłaszcza w perspektywie wrześniowej pielgrzymki Jana Pawła II do Armenii. Patriarcha ormiański w czasie swego pobytu w Polsce odwiedził Gdańsk, Łowicz, z którego następnie udał się Krakowa, a stamtąd do Kijowa i Lwowa, gdzie wziął udział w papieskiej pielgrzymce na Ukrainie.

Historyczne decyzje

W czasie obrad biskupi polscy podjęli historyczną decyzję o wprowadzeniu w Kościele polskim instytucji diakonatu stałego. Jak poinformował w czasie konferencji prasowej bp Andrzej Suski (Toruń) odpowiedzialny za przygotowanie tego projektu, Konferencja Episkopatu podjęła tę decyzję po kilku latach przygotowań i rozważań, na podstawie dokumentów Kościoła w tej sprawie, jakimi są soborowa konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium (KK 29) oraz dekret o Kościołach wschodnich katolickich Orientalium Ecclesiarum (DKW 17).

Biskupi polscy podjęli drugą ważną decyzję: o reformie katechezy w Polsce. Zatwierdzili oni dwa dokumenty: Dyrektorium katechetyczne dla Kościoła w Polsce oraz Podstawę programową katechezy Kościoła w Polsce. Prace nad reformą katechezy trwały już od półtora roku, w związku z reformą szkolną oraz nowymi dokumentami Kościoła, jak chociażby Katechizm Kościoła Katolickiego, które musiały być uwzględnione w katechezie. Co ta decyzja oznacza dla katechetów i katechizowanych? W oparciu o powyższe dwa dokumenty, jak poinformował bp Kazimierz Nycz, opracowane zostaną programy szczegółowe i podręczniki. I tak według założeń Episkopatu od 1 września 2002 r. dzieci w klasach I i IV szkoły podstawowej oraz w I klasie gimnazjum i I klasie liceum profilowanego będą miały nowe podręczniki, nowe pomoce katechetyczne, co zapoczątkuje ewolucyjne wdrażanie nowego programu katechetycznego.

Biskupi zgromadzeni w Łowiczu po długiej dyskusji podjęli decyzję o nowym brzmieniu pięciu przykazań kościelnych oraz o zmianie terminów obchodzenia niektórych świąt kościelnych (chodzi o święta zniesione).

Po zawarciu i ratyfikacji konkordatu zaistniała taka sytuacja, kiedy to lista dziesięciu świąt nakazanych poza niedzielą, która zgodnie z zapisem w Kodeksie Prawa Kanonicznego jest przewidziana dla całego Kościoła jako dzień świąteczny, nie zgadzała się z listą, jaką uzgodnił rząd RP ze Stolicą Apostolską w owym dokumencie. Pozostało 5 świąt, które są w Kodeksie Prawa Kanonicznego w Kościele powszechnym nakazane i związane z moralnym obowiązkiem uczestnictwa we Mszy św., a równocześnie w Polsce są normalnymi dniami pracy. Chodzi tutaj o takie uroczystości jak: Objawienie Pańskie (Trzech Króli), Wniebowstąpienie Pańskie, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny, św. Józefa, Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Po długiej dyskusji trwającej już przez kilka konferencji biskupi doszli do sformułowania, które zostanie posłane do zatwierdzenia przez Stolicę Apostolską. Konferencja Episkopatu Polski postanowiła, że Uroczystość Objawienia Pańskiego pozostanie w dniu 6 stycznia jako święto nakazane. Natomiast KEP zwróci się przez Komisję Konkordatową do parlamentu o przywrócenie tej uroczystości, bardzo mocno związanej wymiarem ekumenicznym, bowiem wtedy prawosławni obchodzą Boże Narodzenie, jako dzień świąteczny ( wolny od pracy) w Polsce. Z kolei biskupi gremialnie postanowili Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego (która zawsze przypadała we czwartek) przenieść na najbliższą 7. Niedzielę Wielkanocną. Chodzi o to, by więcej wiernych mogło uczestniczyć w przeżywaniu tej tajemnicy. Gdy chodzi o uroczystości: św. Józefa (19 III), Apostołów Piotra i Pawła (29 VI) oraz Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny ( 8 XII), pozostaną one w dotychczasowym terminie, ale KEP zwróci się do Stolicy Apostolskiej z prośbą, aby w te święta zwolnić wiernych w Polsce z moralnego obowiązku uczestniczenia we Mszy św. z jednoczesną ich zachętą do uczestnictwa w Eucharystii.

Inną ważną decyzją, bezpośrednio dotyczącą Łowicza i naszej diecezji, jaką podjęli biskupi obradujący w tym prymasowskim grodzie, była aprobata dla koronacji koronami papieskimi obrazu Matki Bożej Łowickiej znajdującego się w bazylice katedralnej. Biskup Łowicki będzie mógł podjąć dalsze starania w tym kierunku w Stolicy Apostolskiej.

Centralne uroczystości

Głównym, centralnym punktem Konferencji Episkopatu Polski w Łowiczu była uroczysta Celebra Eucharystyczna wszystkich biskupów w łowickiej bazylice katedralnej. Pierwszego dnia obrad, tj. 20 czerwca punktualnie o godz. 18.00 z gmachu Kurii Diecezjalnej w kierunku bazyliki katedralnej wyruszyła uroczysta procesja 100 biskupów. Uroczystej Mszy św. przewodniczył Prymas Polski kard. Józef Glemp, zaś okolicznościową homilię wygłosił arcybiskup metropolita gnieźnieński Henryk Muszyński ( fragmenty homilii na str. IV). Ta uroczysta celebra miała być liturgią dziękczynną upamiętniającą 900-lecie wzniesienia pierwszej świątyni na miejscu obecnej bazyliki. Na wstępie wszystkich dostojnych gości powitał gospodarz miejsca bp Alojzy Orszulik, który między innymi powiedział: "Witam Was w tej dostojnej świątyni, która od 1992 r. jest katedrą diecezji łowickiej. Niemal od początku swego istnienia, to jest od około 1100 r. przez fakt rezydencji arcybiskupów gnieźnieńskich, prymasów Polski, w Łowiczu świątynia ta spełniała dla nich de facto funkcję katedry. (...) Była i jest świadkiem wielkości Rzeczypospolitej, ale też świadkiem jej klęsk i nieszczęść. W niej przy osobie prymasa interrexa gromadzili się dostojnicy świeccy i duchowni Rzeczypospolitej Obojga Narodów, tu przybywali nuncjusze apostolscy i posłowie Rzeczypospolitej. W jej podziemiach spoczywa 12 prymasów spośród których 11 było interrexami. ( ...) 14 czerwca 1999 r. w progach tej katedry stanął pielgrzym długo oczekiwany, Piotr naszych czasów, Jan Paweł II i nadał jej tytuł bazyliki. Dzisiaj w jej progach witam z najgłębszą czcią Was, członków Konferencji Episkopatu Polski".

Pierwszego dnia obrad, wieczorem, po uroczystej liturgii i wieczerzy księży biskupów czekała jeszcze atrakcja: na placu, na terenie przyseminaryjnym mogli obejrzeć występy łowickich młodzieżowych zespołów ludowych "Koderki" i "Blichowiacy", które przybliżyły Dostojnym Gościom folklor łowicki.

Z prywatnych rozmów z księżmi biskupami można było usłyszeć wiele ciepłych słów pod adresem łowickiej gościnności. Pasterze Kościoła w Polsce z zainteresowaniem odwiedzali instytucje diecezjalne znajdujące się obok Seminarium, jak chociażby siedzibę Radia PLUS, Instytut Teologiczny i Bibliotekę Seminaryjną. Niektórzy z nich byli gośćmi audycji radiowych, udzielali wywiadów. Wszyscy z uznaniem wypowiadali się o formie organizacji KEP w Łowiczu.

Końcowym aktem łowickich obrad był uroczysty obiad 21 czerwca w refektarzu seminaryjnym z racji przypadających w tym dniu imienin Pasterza naszej diecezji bp. Alojzego Orszulika.