Dylematy odwieczne człowieka na morzu: wszechogarniający ocean,
tajemnica życia i stworzenia, tajemnica Trójcy Świętej, zło, cierpienie,
przeznaczenie, zbawienie, ląd i kosmos są tematami niezwykłej i na
swój sposób prekursorskiej książki szczecińskiego marynisty Krzysztofa
Prawdzica. Jego książka pt. Rejs Bożych tajemnic mówi o pragnieniu
poznania Boga w środowisku ludzi morza (rybaków) na statku-bazie "
Gryf Pomorski" w 1994 r.
W tytule książki jest nieco przesady, gdyż praca na morzu
i inne rzeczy dziejące się na statku odnotowane są również z dużą
skrupulatnością, co sprawia, że książka jest bardzo autentyczna i "
morska" zarazem. Przedstawia bowiem - obok rozważań o sprawach Bożych
- także ciężkie warunki życia i pracy polskich rybaków na morzu,
na tle dramatycznie pogarszającej się wówczas sytuacji rybołówstwa
morskiego w Polsce; zawiera wiele ciekawych refleksji kosmiczno-ewolucyjnych,
światopoglądowych i praktycznych wniosków na temat możliwości złagodzenia
uciążliwości ludzkiej pracy na statkach rybackich: ochrony zdrowia
i polepszenia sprawności psychicznej ich załóg, na podstawie wyników
przeprowadzonych podczas rejsu badań naukowych i obserwacji własnych
Autora.
Książce swej Twórca nadał postać dialogu, rozszerzonego
dodatkowo o udział w nim niewierzącego, skrzywdzonego przez los "
szarego człowieka". Zastosował w niej więc formę literacką znaną
i praktykowaną wielokrotnie przez różnych pisarzy już od czasów Platona.
W naszej literaturze klasycznym przykładem rozmów kilku osób na tematy
religijne są Wieczory nad Lemanem ks. Mariana Jeleńskiego (Warszawa
1958), znanego popularyzatora nauk matematycznych, a jednocześnie
myśliciela katolickiego.
K. Prawdzic zawarł wymianę myśli mądrych, głębokich,
które zbliżają ludzi do Boga i - na miarę ludzkich umysłów - chciał
wyjaśnić wiele niezgłębionych tajemnic związanych z Bogiem i ze stworzonym
przez Niego człowiekiem.
Dla lepszego zrozumienia i upowszechnienia tego tak trudnego
tematu przeniósł jego treść w czasy przeżytego przez siebie rejsu
naukowo-badawczego, który w rzeczywistości odbył na rybackim statku-bazie
w 1974 r. Natomiast zawarta w książce egzegeza, przeprowadzona zgodnie
z zasadami rzemiosła naukowego, jak i osobiste rozważania teologiczne
dotyczą czasu zupełnie nam współczesnego, tak jak gdyby opisywany
przez niego rejs odbył się niedawno, a nie przed ośmioma czy dwudziestoma
paru laty. W tak przedstawionej bowiem treści Autor uwzględnił też
wiele spraw dotyczących zupełnie zmienionej niedawno w Polsce i na
świecie sytuacji społeczno-politycznej. W tych sprawach nieocenionym
dla Autora źródłem była, demaskująca działające wtedy siły polityczne,
książka znanego katolickiego autora - Jana M. Jackowskiego pt. Bitwa
o Polskę (Warszawa 1995), a głównym źródłem poruszonych prawd wiary
Katolicki katechizm dorosłych. Wyznanie wiary Kościoła (Poznań 1987)
.
W taki oto sposób Autor Rejsu Bożych tajemnic przekazuje
nam bardzo różnorodny i ciekawie zestawiony materiał historyczny,
by wyeksponować na jego tle ewangeliczną problematykę religijno-edukacyjną,
wychowawczą i moralną naukę dla ludzi morza. W tym zakresie znalazło
się też w jego dziele wiele osobistych przemyśleń o warunkach morza,
wniosków i refleksji w pełni aktualnych dla celów dydaktycznych i
pogłębienia naszej wiedzy nad tajemnicami katolickiej wiary, o której
- prócz Prawdzica - jeszcze 20 lat temu nie miał odwagi ktokolwiek
pisać w Polsce tak jak on.
Wszystkie te odniesienia, wybrane cytaty z Katechizmu,
jak i zawarta w książce egzegeza, w powiązaniu z przytoczonymi w
niej fragmentami wiadomości synoptycznych, geograficznych oraz niektórych
danych historycznych o ówczesnych losach polskich rybaków dalekomorskich
- czy losach narodów związanych z trasą opisanego rejsu, sprawiają,
że wspomniana książka Krzysztofa Prawdzica ze Szczecina stanowi oryginalny
przyczynek do rodzimej marynistyki religijnej, tzw. wychowania morskiego
oraz katechizacji ludzi morza w duchu Ewangelii na świecie.
Oczywistość tych stwierdzeń - zweryfikowanych już przez
czas i obfitość interesujących ludzi morza wydarzeń czy też nieporuszanych
dotychczas tak otwarcie w polskiej marynistyce spraw o Bogu, Ewangelii
i religii na morzu - jest zasługą sędziwego już dziś Autora podarowanego
nam Rejsu Bożych Tajemnic. Daje on bardzo dobre świadectwo duchowości
ludzi morza w Polsce i jest swego rodzaju wyzwaniem i przeżyciem
rekolekcyjnym dla każdego, kto czuje w sobie zew morza.
Krzysztof Prawdzic, "Rejs Bożych tajemnic". Dyskusje
religijno-światopoglądowe. Wydawnictwo "Pallottinum", Poznań 1997.
Pomóż w rozwoju naszego portalu