Reklama

Święci i błogosławieni

Adam Chmielowski - porzucił sztukę i został św. Bratem Albertem

Adam Chmielowski do pewnego czasu żył jak prawdziwy artysta. Był gościem na salonach, przyjacielem wielkich postaci, sławnych malarzy i pisarzy. Dążąc do doskonałości artystycznej, odkrył inną doskonałość-służbę ubogim. Zobaczył nędzę człowieka i z ubogimi pozostał do końca życia.

[ TEMATY ]

sylwetka

św. Albert Chmielowski

Archiwum bp. Mariusza Leszczyńskiego

Św. Brat Albert Chmielowski

Św. Brat Albert Chmielowski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Uważał, że aby zrozumieć ludzi bezdomnych trzeba stać się jednym z nich. Adam Chmielowski był postacią niezwykłą. Osobą, która rozpaliła w ludziach wyobraźnię miłosierdzia. 17 czerwca przypada liturgiczne wspomnienie św. Brata Alberta.

Droga do malarstwa

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Adam Chmielowski swoją edukację malarską rozpoczął po powrocie z Powstania Styczniowego, w Warszawie, gdzie podjął naukę w Klasie Rysunkowej. W 1866 r. rozpoczął studia na wydziale inżynieryjnym Uniwersytetu w Gandawie. W następnym roku opuścił Belgię i udał się do Paryża. Tam dzielił pracownię malarską z Karlem Goetzem. W 1869 r. powrócił do Krakowa. Napisał wtedy w liście do Heleny Modrzejewskiej: „Kraków dziwny bardzo od samego początku mi się wydawał (…). Wielu mądrych ludzi, bo jakby miało być inaczej, kiedy wrota uniwersytetu starego szeroko otwarte (…). Ja w moich wędrówkach po mieście i w poszukiwaniu tematów, a i z ciekawości trochę – dotarłem na Kazimierz. Ta dzielnica, pełna żydostwa i nędzy, przygnębia mnie bardzo, ale i jakoś pociąga”. W tym samym roku Adam Chmielowski poznał Lucjana Siemieńskiego, pisarza, poetę i krytyka sztuki, którego poglądy estetyczne miały wpływ na ukształtowanie się postawy artystycznej Chmielowskiego.

Po pobycie w Krakowie Chmielowski wyjechał do Monachium, gdzie został przyjęty w poczet studentów Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych. Przyjaźnił się z braćmi Maksymilianem i Aleksandrem Gierymskimi, Józefem Chełmońskim i Józefem Brandtem. Chmielowski postrzegany był jako autorytet w zakresie teorii sztuki dawnej jak i współczesnej. W 1875 r. przybył do Warszawy gdzie dzielił pracownię malarską wspólnie ze Stanisławem Witkiewiczem, Antonim Piotrowskim i Józefem Chełmońskim. Artyści znaleźli się w kręgu bywalców salonu literackiego Heleny Modrzejewskiej.

Rozwijając swoją twórczość, Chmielowski uczestniczył w wystawach krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych i warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych oraz Salonu Aleksandra Krywulta. W 1876 r. opublikował na łamach czasopisma "Ateneum" rozprawę z zakresu estetyki "O istocie sztuki". O jedności sztuki i życia pisał: "Trudno przypuszczać, żeby sztuka ze swej istoty była jakimś osobnym światem, udziałem niektórych. (...) Jeżeli więc sztuka wydaje się być czymś oderwanym od życia, wina to barbarzyństwa ludzi, fałszywych teorii, nie zaś samej sztuki”.

Reklama

W 1879 r. przeniósł się do Lwowa, gdzie zamieszkał wspólnie z Leonem Wyczółkowskim. Tam odbył rekolekcje u Jezuitów w Tarnopolu i wstąpił do nowicjatu. Jednak uzewnętrzniły się u niego symptomy choroby psychicznej, co spowodowało wydalenie z zakonu i hospitalizację. Po opuszczeniu szpitala znalazł się pod opieka brata, Stanisława. Gdy wyzdrowiał, rozpoczął działalność misjonarską na terenie Podola, Podlasia i Wołynia jako tercjarz III Zakonu św. Franciszka. W 1884 r. powrócił do Krakowa gdzie był cenionym uczestnikiem życia miejscowych elit artystyczno-intelektualnych.

Przełom

Utalentowany malarz po studiach w Paryżu i Monachium, otoczony sympatią bywalec krakowskich salonów zamieszkał w ogrzewalni dla mężczyzn i pozostał z nimi do końca życia. W pełni sił twórczych rozstał się ze sztuką. Pierwszym przytuliskiem dla bezdomnych była jego malarska pracownia. Doszedł jednak do wniosku, że służba ubogim będzie nieskuteczna jeśli nie stanie się jednym z nich. W 1887 r. porzucił błyskotliwą karierę i ku zdziwieniu rodziny i artystów, wstąpił do zakonu ojców kapucynów, przyjmując imię Brata Alberta. Tak zaczął sprawować opiekę nad bezdomnymi i ubogimi miasta Krakowa. Już za życia Adama Chmielowskiego powstało kilka placówek, sam prowadził kwesty wśród arystokratów i przedsiębiorców. Działalność tę prowadził do końca życia wraz z założonymi przez siebie zgromadzeniami Braci Albertynów i Sióstr Albertynek Posługujących Ubogim. Zmarł w macierzystym domu zgromadzenia na krakowskim Kazimierzu.

Reklama

Oto człowiek

Jednym z najważniejszych, najsłynniejszych i najbardziej rozpoznawalnych obrazów Adama Chmielowskiego jest obraz „Ecce Homo”, który zaczął malować w 1879 r. we Lwowie, zanim podjął decyzję o wstąpieniu do zakonu jezuitów. Obraz przedstawia Chrystusa ubiczowanego z koroną cierniową. Leon Wyczółkowski mawiał: „Najgłębszy wyraz u Chrystusa dał Adam Chmielowski w "Ecce Homo". Szary dzień. Deszcz pada. Chrystus skatowany, oczy zapadnięte w głąb. Tak się stało i tak się stać musiało. Chrystus zmęczony, stargany, oplwany, szmatą purpurową spowity, ale oczy patrzą w głąb”.

Aktualnie otoczony kultem wizerunek „Ecce Homo” znajduje się w ołtarzu głównym w Sanktuarium Ecce Homo Świętego Brata Alberta w Krakowie, obok Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Albertynek.

Zdaniem ks. dr. Andrzeja Nowobilskiego, dyrektora Muzeum Archidiecezjalnego w Krakowie na Brata Alberta trzeba patrzeć w dwóch aspektach: jako na artystę malarza i jako zakonnika służącego ubogim. - Przestał malować twarz Chrystusa, a dostrzegł tą twarz w drugim człowieku: sponiewieranym, umęczonym, chorym. Idea Brata Alberta, by być dobrym jak chleb jest żywa do dziś. Siostry Albertynki, które prowadzą domy dla bezdomnych to jego córki, a bracia Albertyni, którzy całkowicie poświęcili się opiece nad bezdomnymi to jego synowie – wyjaśnia duchowny.

Dorobek

Okres życia Chmielowskiego jako malarza był intensywny, ale krótki. Obejmuje zaledwie kilka lat jego działalności, która i tak pozwoliła uznać go za jedną z ważniejszych postaci najciekawszego okresu malarstwa polskiego, jakim jest druga połowa XIX wieku.

Prace Adama Chmielowskiego to zbiór około 60 obrazów, które dziś można podziwiać u braci albertynów przy ul. Krakowskiej w Krakowie, w Muzeum Narodowym w Warszawie i Krakowie, Muzeum Książąt Czartoryskich i Bibliotece Jagiellońskiej, zaś kilka dzieł jest w posiadaniu osób prywatnych.

Reklama

Dom braci albertynów, gdzie żył i zmarł św. Brat Albert jest największym na świecie skupiskiem twórczości Adama Chmielowskiego. W dwóch niepozornie małych salach, rozlewa się bogactwo jego twórczości malarskiej. Wśród obrazów Chmielowskiego znajduje się m.in. „Dama z listem”, dwa portrety dzieci – Wandy i Janiny Chojeckich, „Roraty”, „Wyczółkowski”. Po wstąpieniu do zakonu Adam Chmielowski nie porzucił zupełnie malarstwa. Tworzył obrazy religijne i odnawiał stare dzieła sztuki. Jednak ta aktywność była niewielka w porównaniu z służbą na rzecz ubogich.

Wrażliwość

Życie Adama Chmielowskiego ukazuje jak jego wrażliwość i zachodzące w nim wewnętrzne przemiany zupełnie zmieniły całą jego egzystencję. Z młodego powstańca stał się wybitnym malarzem i w kilka lat zyskał sobie opinię autorytetu w dziedzinie sztuk plastycznych, z którym liczyli się najsławniejsi artyści. Jego wrażliwość i wrodzony idealizm sprawiły, że postanowił zmierzać w kierunku posługi duchowej i jej poświęcił się przywdziewając zakonny habit.

Adam Chmielowski i Karol Wojtyła – artyści, którzy wybrali inną drogę

Po latach dzieło Adama Chmielowskiego oraz wybór jaki dokonał, rezygnując z ukochanego malarstwa, mocno wpłynęły na młodego księdza Karola Wojtyłę. Opisał on dylemat artysty w sztuce "Brat naszego Boga". Później już jako Jan Paweł II beatyfikował i kanonizował brata Alberta. O nim św. Jan Paweł II w książce „Dar i Tajemnica” napisał: "Dla mnie jego postać miała znaczenie decydujące, ponieważ w okresie mojego własnego odchodzenia od sztuki, od literatury i od teatru, znalazłem w nim szczególne duchowe oparcie i wzór radykalnego wyboru drogi powołania".

2017-06-14 16:14

Ocena: +5 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Siostra Bożena - promień Miłosierdzia

Niedziela małopolska 15/2014

[ TEMATY ]

ludzie

sylwetka

Agnieszka Konik-Korn

Całe dnie spędza w Szpitalu Uniwersyteckim, wspiera duchowo dzieci i rodziców, wprowadza pokój, jest Bożym promieniem słońca i nadziei, krzepi rozmową, w miarę możliwości wspiera także materialnie, pamięta o dzieciach, których nikt nie odwiedza (...). Siostra to chodzący anioł, bo jak inaczej nazwać człowieka, który wspiera, ociera łzy, umacnia dzieci i rodziców zmagających się z ciężkimi, nieuleczalnymi chorobami, nie opuszcza pogrążonych w rozdzierającym bólu rodziców po utracie dziecka, staje się członkiem rodziny” - to tylko niektóre z opinii osób, które oddały swój głos na s. Bożenę Leszczyńską w plebiscycie „Miłosierny Samarytanin” 2013. S. Bożena została nagrodzona jednym z dwóch wyróżnień specjalnych.

CZYTAJ DALEJ

Diecezja zielonogórsko-gorzowska: 46 nadzwyczajnych szafarzy Komunii św.

2024-03-18 20:17

[ TEMATY ]

bp Tadeusz Lityński

Zielona Góra

nadzwyczajni szafarze Komunii św.

parafia pw. Ducha Świętego

Karolina Krasowska

Do posługi nadzwyczajnych szafarzy udzielania Komunii św. zostało wyznaczonych 46 mężczyzn z 27 parafii

Do posługi nadzwyczajnych szafarzy udzielania Komunii św. zostało wyznaczonych 46 mężczyzn z 27 parafii

Nasza diecezja ma nowych nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. Bp Tadeusz Lityński udzielił błogosławieństwa kandydatom 18 marca podczas Mszy św. w kościele pw. Ducha Świętego w Zielonej Górze.

Do posługi nadzwyczajnych szafarzy udzielania Komunii św. zostało wyznaczonych 46 mężczyzn z 27 parafii. – Przed nami piękna uroczystość. Dzisiejsze wydarzenie odbywa się w 25. roku zatwierdzenia tej posługi w naszej diecezji dekretem bp. Adama Dyczkowskiego. Formacja trwa dwa miesiące. W tym czasie panowie spotykają się co drugi tydzień. Mają wykłady według określonego programu, związanego z przygotowaniem liturgicznym, pastoralnym, a także duszpasterskim, bo ich funkcja jest związana przede wszystkim z posługą zanoszenia Komunii św. do chorych. Do tej pory w naszej diecezji odbyło się 21. edycji takich przygotowań, a do tej pory udało nam się przygotować 750 nadzwyczajnych szafarzy udzielania Komunii św. – powiedział diecezjalny opiekun szafarzy ks. Zbigniew Kobus.

CZYTAJ DALEJ

Onkolog zabiera głos ws. choroby Zbigniewa Ziobry

2024-03-19 10:19

[ TEMATY ]

polityka

Karol Porwich/Niedziela

Zbigniew Ziobro

Zbigniew Ziobro

"Hejt czy sugestie symulacji są tu naprawdę nie na miejscu. Skoro nie naruszę już tajemnicy lekarskiej – Pan Minister nie symuluje" – napisał w mediach społecznościowych, apelując o "wyhamowanie w komentarzach" - rezydent onkologii klinicznej z Centrum Ziemi Lubuskiej Jakub Kosikowski.

Były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro opublikował w mediach społecznościowych obszerne informacje na temat stanu swojego zdrowia. Poinformował wówczas, że przeszedł operację usunięcia większości przełyku i części żołądka. Przyznał również, że nadal walczy z bólem i ma duże problemy z mówieniem. W kolejnym wpisie szef Suwerennej Polski poszedł o krok dalej i opublikował na platformie X swoje zdjęcie ze szpitala. W komentarzu do fotografii przekazał szczegółowo, w jaki sposób dowiedział się o nowotworze i związanych z diagnozą przeżyciach i emocjach.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję