Reklama

Zarys historii parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kosowie Lackim

Niedziela podlaska 1/2006

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wieś Kosów, zwana wcześniej Kossowo, początkowo należała do parafii Zuzela (1228 r.), leżącej po drugiej stronie rzeki Bug. W 1417 r. została ona nadana przez wielkiego księcia litewskiego Witolda Aleksandra (ok. 1348-1430) jego rycerzowi - Marcinowi Ciołkowi h. Ciołek, staroście pułtuskiemu (1417 r.), który był związany z kościelnym kręgiem pułtusko-płockim.
W 1425 r. została erygowana tutaj parafia rzymskokatolicka. Pierwszy kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa ufundował Marcin Ciołek, zwany Kossowskim, lub jego syn Andrzej, sędzia ziemski drohicki (1450-83). Rodzina Kossowskich, która była właścicielem tej wsi do końca XVIII wieku, należała do głównych kolatorów kosowskiej świątyni. Wśród jej pierwszych znanych plebanów należy wymienić ks. Jana (1471-75), ks. Pawła (1482 r.), ks. Marcina (1508 r.) i ks. Jakuba (1532 r.). W 1589 r. akt fundacyjny został wpisany do ksiąg Konsystorza Janowskiego.
W 1530 r. w części Kosowa, zwanej ruską, istniała prawosławna cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, która po unii w 1596 r. została zamieniona na cerkiew unicką. W połowie XVIII wieku jej kolatorem był Wawrzyniec Wojciech Kossowski h. Ciołek (zm. po 1753 r.), miecznik podlaski (1705-17) i wojski drohicki (1717-52).
Jeden z proboszczów kosowsko-sterdyńskich - ks. Jan Zaleski należał do wielkich dobrodziejów klasztoru jezuickiego w Drohiczynie, zapisując 5 lutego 1655 r. znaczne sumy na rzecz ich rezydencji.
W okresie potopu szwedzkiego w 1657 r. kościół w Kosowie został spalony przez wojska szwedzkie i kozackie. Potwierdził to ks. Jan Stefan Wydżga (ok. 1610-85), biskup łucki (1655-59), w swoim sprawozdaniu do Stolicy Apostolskiej z 15 marca 1658 r. Staraniem miejscowych dziedziców wkrótce pobudowano nową świątynię. W 1755 r. został wzniesiony kolejny kościół staraniem Jacka (Hiacynta) Rostworowskiego h. Nałęcz, cześnika (1738-39) i podczaszego podlaskiego (1739-75), pod kierunkiem ks. Józefa Pawła Dąbrowskiego. Wspomniany podczaszy podlaski w 1746 r. ufundował relikwiarz Drzewa Krzyża Świętego, który do dzisiaj jest przechowywany w kosowskiej świątyni.
W 1723 r. Kosów był wspominany jako miasto. Prawa miejskie otrzymał jednak w 1778 r. na mocy przywileju Stanisława II Augusta Poniatowskiego, króla polskiego (1764-95). W 1866 r. prawa te zostały odebrane przez rząd carski.
Obecny murowany kościół w stylu neogotyckim został wzniesiony w latach 1907-24 staraniem ks. Antoniego Surackiego (ur. 1869 r.), ówczesnego proboszcza (1906-19), oraz jego następcy w latach 1919-25 - ks. Pawła Skwary (1873-1942), według projektu architekta Józefa Piusa Dziekońskiego (1844-1927) z Warszawy. Stary kościół został rozebrany i sprzedany w 1924 r. W tym też roku zaczęto odprawiać nabożeństwa w nowej świątyni. Podczas II wojny światowej kościół został mocno uszkodzony. W latach 1945-51 staraniem parafian dokonano restauracji świątyni pod kierunkiem ks. kan. Władysława Stępnia (1905-68), proboszcza kosowskiego (1948-1968), którą 9 listopada 1952 r. konsekrował ks. Ignacy Świrski (1885-1968), biskup siedlecki, czyli podlaski (1946-68).
Naprzeciw kościoła, po drugiej stronie ulicy, stoi murowana plebania, zbudowana w 1958 r. pod kierunkiem wspomnianego ks. kan. Władysława Stępnia, dziekana sterdyńskiego (1953-67). W latach 1998-2001 została ona rozbudowana przez ks. prał. Stanisława Kurka. Poświęcenia nowej części dokonał 10 grudnia 2001 r. ks. Antoni P. Dydycz, biskup drohiczyński.

Reklama

Bibliografia:
P. Aleksandrowicz, Diecezja siedlecka, czyli podlaska, Sadowne 1956;
I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo warszawskie. Powiat sokołowski (Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. X, z. 25), Warszawa 1965;
M. Głowacki, Katalog duchowieństwa i parafii diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej, Siedlce 1985; Katalog kościołów i duchowieństwa diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej na rok 1929, Siedlce 1929; B. Kozaczyńska, K. Miłkowska, C. Ostas, D. Starczewska, Kapliczki, figury i krzyże przydrożne w powiecie sokołowskim. Przewodnik, Węgrów 2004; M. Pietrzak, Kościoły i cmentarze ziemi sokołowskiej, Sokołów Podlaski 2002; S. Ulaczyk (oprac.), Rocznik diecezji drohiczyńskiej. Spis parafii i duchowieństwa 1999, Drohiczyn 1999.

Kaplice:
Chruszczewka - kaplica dojazdowa murowana pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, zbudowana w 1984 r. staraniem ks. Stanisława Domańskiego (1908-89), proboszcza kosowskiego (1968-85)
Rytele Wszołki - kaplica dojazdowa pw. św. Maksymiliana Kolbego, zbudowana w 1982 r. staraniem wspomnianego ks. Stanisława Domańskiego

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Porządek Mszy św.:
niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.00; 10.10; 12.00; 17.00
- kaplica w Chruszczewce: 16.00
- kaplica w Rytelach Wszołkach: 14.30
święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 8.00; 10.10; 17.00

Odpusty parafialne:
Narodzenia Najświętszej Maryi Panny - 8 września; Świętych Apostołów Piotra i Pawła - 29 czerwca

Nabożeństwo adoracyjne: od II niedzieli października do wtorku

Księgi metrykalne:
Księgi chrztów: od 1673 r. (nie wszystkie)
Księgi małżeństw; od 1673 r. (nie wszystkie)
Księgi zmarłych: od 1730 r. (nie wszystkie)

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Historia według Kossaka

2024-03-28 10:54

[ TEMATY ]

Materiał sponsorowany

fot. Armando Alvarado

Mało która postać historyczna odcisnęła tak mocno swój ślad w dziejach świata, i tak bardzo wpływa na wyobraźnię współczesnych ludzi, jak Napoleon. Pisano o nim książki, wiersze, kręcono filmy, ale bodaj żadne z tych dzieł nie jest tak wymowne jak obraz Wojciecha Kossaka poświęcone temu geniuszowi wojny.

Mowa, oczywiście, o powstałym w 1900 r. dziele „Bitwa pod piramidami”. Obraz mimo upływu lat nadal wywiera ogromne wrażenie na widzach, pobudzając nie tylko ich „estetyczne synapsy”, ale i zmuszając do głębszej refleksji nad dziejami okresu, który został przedstawiony na płótnie i tego, jak wpłynął Napoleon na ukształtowanie się świata. Malowidło Kossaka intryguje nie tylko widzów, ale i ekspertów, od dawna jest obiektem wnikliwych analiz wielu badaczy. Bank Pekao S.A. zaprasza do obejrzenia krótkiego filmu pt. „Okiem liryka”, który przybliża fascynującą historię tego monumentalnego płótna.

CZYTAJ DALEJ

Kielce: w rękach policji wandal, który zniszczył kapliczkę maryjną przy ruchliwej trasie

2024-03-27 14:47

www.diecezja.kielce.pl

Kieleccy policjanci zatrzymali wandala, który we wtorek 26 marca zniszczył niedawno odnowioną kapliczkę Matki Bożej, znajdującą się przy rondzie w Czerwonej Górze, przy trasie Kielce - Kraków w gminie Chęciny. Kapliczka jesienią 2023 r. została odnowiona i pozostawiona na tym miejscu, mimo budowy ronda i remontu drogi.

Jak informuje mł. asp. Małgorzata Perkowska-Kiepas, oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Kielcach, wczoraj wpłynęło zgłoszenie świadka, który zaobserwował sytuację, gdy do figurki tuż obok ronda, podjechał pojazd osobowy. Wysiadł z niego mężczyzna, który przewrócił i zniszczył tę figurkę, po czym oddalił się z miejsca.

CZYTAJ DALEJ

Msza Święta Krzyżma w Przemyślu

2024-03-28 16:37

Stanisław Gęsiorski

Błogosławieństwo oleju Krzyżma

Błogosławieństwo oleju Krzyżma

W Wielki Czwartek, 28 marca 2024 r., tradycyjnie przed południem w Bazylice Archikatedralnej sprawowana była Msza Święta Krzyżma, której przewodniczył abp Adam Szal, metropolita przemyski. Podczas Eucharystii zostały poświęcone oleje służące do sprawowania świętych namaszczeń: krzyżmo i olej chorych, a księża wobec swojego biskupa diecezjalnego odnowili przyrzeczenia kapłańskie.

Wraz z Arcybiskupem Przemyskim Eucharystię koncelebrował arcybiskup senior Józef Michalik, biskupi pomocniczy: Stanisław Jamrozek i Krzysztof Chudzio oraz licznie zgromadzeni prezbiterzy z całej archidiecezji przemyskiej.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję