Czytelnicy otrzymali do rąk pięknie ilustrowane wydawnictwo poświęcone jeleniogórskiej kolekcji szkła, eksponowanej w Muzeum Karkonoskim. W posiadaniu tej placówki jest największy w kraju zbiór ok. 7 tys. eksponatów. Patery, puchary, kufle, szklanice i inne kruche wyroby nie tylko karkonoskich, ale innych europejskich hut w harmonijny sposób łączą artyzm wykonania z użytkowością funkcji, do jakich były przeznaczone. Wspaniały puchar z herbem Preusslerów na stronie tytułowej zapowiada, jak niezwykły zbiór prezentuje ten katalog, opatrzony tytułem „Szkło europejskie w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze”. To Muzeum właśnie jest wydawcą prezentowanej pozycji. Jej autorka, dr Stefania Żelasko, pracuje w nim od 20 lat. Formuła książki nie zamyka się w kategorii katalogu, gdyż oprócz prezentacji obiektów oraz ich opisów znalazły się w tej pozycji rozdziały, kreślące niewtajemniczonemu czytelnikowi szeroki kontekst historyczny i opis tej od wieków znanej pasji, jaką było i jest kolekcjonerstwo, w tym również szkła.
W pewnych zakresach tematycznych autorka rewolucjonizuje stan dotychczasowej wiedzy o karkonoskim szkle, porządkuje chronologię zdarzeń i buduje nowy kalendarz faktów. Jak sama przyznaje, oprócz tradycyjnych źródeł archiwalnych sięgnęła do ksiąg parafialnych, a pomieszczone w nich zapisy okazały się bezcenne dla ustalenia niektórych faktów. Dokumenty klasztorne i kościelne skrupulatnie odnotowują zakupy rozmaitych przedmiotów, w tym również szkła, ich pochodzenie i kwoty, jakie na nie wydatkowano.
historia szkła karkonoskiego sięga I połowy XIV stulecia. Oprócz wyrobów miejscowych sprowadzano też szkła weneckie, co odnotowano w aktach budowy klasztoru dominikańskiego św. Wojciecha we Wrocławiu oraz w informacjach o sprowadzeniu tego materiału, gdy w roku 1511 wznoszono kościół Najświętszej Maryi Panny we Lwówku Śląskim. Wśród dokumentów, na które powołuje się dr Stefania Żelasko, znajduje się między innymi list biskupa wrocławskiego Andreasa von Jerin z 1587 r., potwierdzający istnienie huty szkła w pobliżu opactwa krzeszowskiego.
O tym, jak w Jeleniej Górze powstała i rozwijała się kolekcja szkła, przypomniał 4 grudnia br. podczas promocji książki Stanisław Firszt, dyrektor Muzeum Karkonoskiego, przywołując pamięć nieżyjących już dyrektora Henryka Szymczaka oraz kustosza Mieczysława Buczyńskiego, dzięki którym bezcenne zbiory szkła zostały znacznie powiększone. Podkreślił też znaczenie badań dr Stefanii Żelasko, która penetrowała archiwa, docierając do rozmaitych źródeł i europejskich zbiorów kruchych, pięknych przedmiotów.
Kto weźmie katalog do ręki, wydany w języku polskim, niemieckim i angielskim, pozna metody wytwarzania szkła, jego zdobienia, pozna rody szklarskie, ich zasługi dla rozwoju tej dziedziny wytwórczości. A kto na dodatek zwiedzi jeleniogórskie Muzeum, zachwyci się eksponatami, które dzięki kunsztowi ich twórców utrwaliły szmat historii tej ziemi, obyczaje, wizerunki władców, krajobrazy, miejscowości, obiekty architektoniczne, a także sceny rodzajowe i motywy biblijne, między innymi twarz Chrystusa podczas Ostatniej Wieczerzy. Jeleniogórska kolekcja liczy ok.7 tys. obiektów, z których można obejrzeć ok. 1,5 tys. Przeważająca reszta zdeponowana jest w magazynach. Jest nadzieja, że i ona będzie udostępniona zwiedzającym. Jak zapowiedział dyrektor Stanisław Firszt, jeleniogórskie Muzeum Karkonoskie znalazło się w planach inwestycyjnych województwa dolnośląskiego na rzecz kultury. Planowana jest budowa trzeciego obiektu tej placówki. Będzie on przeznaczony na pełną ekspozycję zbiorów szkła będących w posiadaniu Muzeum.
Pozycja została wydana dzięki środkom finansowym przyznanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a przy współpracy ze znakomitymi znawcami szkła z kraju i zagranicy.
Pomóż w rozwoju naszego portalu