Eliminacje miejskie zaplanowano w dwóch terminach: 22 i 29 marca. Na finał organizatorzy czekali z niepokojem. Nie było pewności, czy młodzież przyjmie zaproszenie do głębszego poznania twórczości Księdza Jana, czy zechce popracować nad interpretacją wybranego utworu, opanować go pamięciowo i poddać się konkursowej weryfikacji. Do oceny artystycznych zmagań młodych adeptów sztuki recytatorskiej powołano komisję w składzie: Janina Kozłowska, Jan Zalewski, Katarzyna Sawczak, Irena Kostera. W pierwszym terminie odbyły się przesłuchania uczniów szkół podstawowych. Spośród 24 uczestników komisja wyróżniła 9 recytatorów za wrażliwą, szczerą i trafną interpretację przedstawionych utworów.
I miejsce zdobyli Karol Kacprzak za wiersz „Drzewa niewierzące” (SP nr 2, klasa V) i Małgorzata Cetra za utwór „Niewidoma dziewczynka” (SP nr 3, kl. VI), II miejsce - Bartosz Koszelewski za wiersz „Mamusia” (SP nr 4, klasa V) i Monika Siemieniu za „Śpieszmy się” (SP nr 2, klasa V), III miejsce otrzymała zaś Wioletta Rabczukza za utwór „Takie proste” (SP nr 3).
Ponadto komisja wyróżniła Kingę Fabiańską za recytację utworu „O lasach” (SP Dubiny, klasa III), Adama Plisa za utwór „Kiedy mówisz” (SP nr 3, klasa IV), Joannę Trofimiuk za „Bliscy i oddaleni” (SP nr 6, klasa V). Nagrodę specjalną za prezentację utworu „Pozwól mi przyjść do Ciebie” w wersji śpiewanej przyznano Emilii Kozak (SP nr 5, klasa III), akompaniament Karol Jankowski.
Tydzień później odbyły się eliminacje miejskie w kategorii szkół ponadgimnazjalnych. Zgłosiło się 34 uczestników. Oceniała ta sama komisja, z tymże Jana Zalewskiego zastąpiła Danuta Grabiak. Zadanie wskazania najlepszych wykonawców okazało się bardzo trudne, gdyż młodzież zaprezentowała bardzo dojrzałą, dobrze przemyślaną interpretację wybranych utworów zmuszającą do refleksji i dostarczającą wielu przeżyć i wzruszeń. I miejsce przyznano uczniom Jakubowi Szwedowi z I LO za wiersz „Cierpliwość” i Tomaszowi Kareckiemu z Zespołu Szkół Zawodowych za utwór „Nieszczęście - nie nieszczęście”, II otrzymali Wojciech Schabowski z I LO za „Różne samotności” i Monika Bińczycka z Zespołu Szkół Leśnych w Białowieży za interpretację wiersza „Nie Anioł Stróż”, III miejsce zajęły zaś Dorota Werkowska (I LO) za utwór „Żal” oraz Małgorzata Bołtruczuk (ZSZ) za wiersz „Zdejmowanie z krzyża”. Wyróżnienie specjalne za prezentacje utworu „Żeby móc” w wersji śpiewanej otrzymali uczniowie I LO: Dominika Sawko, Beata Rygorowicz (śpiew) i Karol Jankowski (gitara).
Wyróżnienia otrzymały również Natalia Pietruczuk z Gimnazjum w Dubinach za recytację wiersza „Nie Anioł Stróż”, Monika Borowik z Zespołu Szkół nr 3 za utwór „O nieobecnych”, Agnieszka Jerzyk z Zespołu Szkół nr 1 za wiersz „Boję się Twojej miłości” i Katarzyna Mieczyńska z Zespołu Szkół nr 2 za utwór „Szukałem”. Wszyscy uczestnicy eliminacji miejskich otrzymali drobne upominki, zaś laureatów zaproszono do udziału w specjalnym wieczorze poezji, gdzie będą mogli zaprezentować widzom swój kunszt recytatorski.
W niedzielne popołudnie 22 kwietnia sala kolumnowa Hajnowskiego Domu Kultury powoli zapełniała się publicznością. Na scenie oszczędna scenografia: okrągły stół z zapaloną lampą, puste krzesło, zarys lekko ukwieconych okien, w tle szkice ptasich skrzydeł. Nie mogło też zabraknąć biedronki. Przygasają światła i nagle słyszymy (z nagrania) charakterystyczny głos Poety:

Mój krzyż co przyszedł z niewidzialnej strony
zna samotność w spotkaniu przy stole
niepokój i spokój bez serca bliskiego (…)
nie człowieka - o miłość prosi Boga
od tego zacząć żeby iść do ludzi (…)
czasami krzyż ofuka uderzy ubodzie
z krzyżem jest się na zawsze by sprzeczać się co dzień
jeśli go nie utrzymasz to sam cię podniesie (…).
(„Krzyż” z tomiku „Bogu się mówi - tak”)

Przedłużeniem tej nastrojowej chwili było słowo wstępne na temat poezji Księdza Jana wygłoszone przez Katarzynę Sawczak (HDK).
W imieniu organizatorów głos zabierł prezes Akcji Katolickiej Lech Michalak, który serdecznie powitał przybyłych gości: przedstawicieli Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta, prasy lokalnej, radnych, księży z obu parafii, siostry zakonne, dzieci, młodzież i wszystkich hajnowian, którzy nie zawiedli i przybyli tak licznie, by posłuchać wierszy ks. Twardowskiego w interpretacji laureatów konkursu recytatorskiego. Protokół z weryfikacji jury odczytała przewodnicząca Janina Kozłowska. Wyróżnieni recytatorzy zajęli miejsca na scenie. Laureaci otrzymali nagrody książkowe z rąk ks. Mariana Świerszczyńskiego. Były to wartościowe, pięknie wydane albumy mówiące o życiu, działalności duszpasterskiej i nauczaniu Jana Pawła II i obecnego Papieża Benedykta XVI. Następnie rozpoczęła się główna część wieczoru - koncert słowno-muzyczny (frazy muzyczne starannie wybrał ks. Jarosław Kuźmicki). Usłyszeliśmy ponad 20 utworów ks. Jana Twardowskiego w niepowtarzalnej interpretacji bardzo osobistej i szczerej. Uczeń klasy V Bartosz Koszelewski swój pięknie recytowany wiersz dedykował Księdzu Marianowi - proboszczowi parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Hajnówce. Absolutna cisza, skupienie, zasłuchanie ludzi, a potem długie brawa były wspaniałą odpowiedzią na to „słów tajemne piękno”. Młodzi wykonawcy dali z siebie wszystko, duszę i serce, by przed słuchaczami odkryć cały blask i piękno poezji ks. Twardowskiego.
W dalszej części wieczoru z bardzo ciekawą prelekcją wystąpił znany literacki krytyk Waldemar Smaszcz. Mówił o motywach twórczości Księdza Jana, starał się udzielić odpowiedzi na pytanie, w czym tkwi fenomen popularności tej poezji. Decydują o tym, najkrócej rzecz ujmując, prostota wiary (wiersz „Krzyż” i „Pocałunek Judasza”) oraz piękno języka. Ponieważ dobrze znał ks. Twardowskiego (łączyła ich długoletnia przyjaźń), to treści bardzo poważne przeplatał różnymi wspomnieniami i anegdotami. Nie wiedzieć kiedy minęły dwie piękne godziny, w czasie których czas się jakby zatrzymał, nie istniało nic prócz tych wierszy, co były jak modlitwy.
Na zakończenie ponownie wystąpił prezes Akcji Katolickiej, by podziękować sponsorom, dzięki którym udało się to wszystko zorganizować. W szczególności serdeczne słowa padły pod adresem: Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta, Hajnowskiego Domu Kultury, Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, radnych Klubu PIS, parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Hajnówce, Przedsiębiorstwa „Sawiccy”, Piekarni „Emma” oraz członków Akcji Katolickiej za zaangażowanie. Ks. Świerszczyński nie krył swego wzruszenia i zadowolenia. Dziękował serdecznie za tę prawdziwą ucztę duchową - jak to pięknie określił. Wskazywał na wielką wrażliwość uczestników konkursu recytatorskiego, zachęcał rodziców i wychowawców do umiejętnego wykorzystania zdolności, zapału i tęsknoty za pięknem młodych ludzi. Dziękował organizatorom, którzy zadbali o wszystkie szczegóły, by uzyskać jak najlepszy efekt. Hajnowianie obecni na wieczorze poezji podziękowali wszystkim gorącymi brawami. Pytani potem o wrażenia, chętnie mówili o swoich przeżyciach, wzruszeniach i zachwycie wierszami Poety. Odnoszę wrażenie, ze spełnia się marzenie Księdza Jana o tym, by każdy mógł „zamieszkać w wierszach jak u siebie w domu. Wierzący i niewierzący, samotny i niesamotny, grzesznik i święty”.

Ks. Jan Twardowski

urodził się 1 czerwca 1915 r. w Warszawie. Uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego. W latach 1933-35 współredagował międzyszkolne pismo młodzieży gimnazjalnej „Kuźnia Młodych”, gdzie piastował funkcję redaktora działu literackiego. Na łamach tej gazetki miał miejsce jego debiut poetycki i prozatorski. Maturę zdał w 1936 r. W 1937 r. ukazał się pierwszy tomik jego wierszy pt. „Powrót Andersena”. W tym samym roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył dopiero po wojnie w 1947 r. na podstawie pracy magisterskiej „Godzina myśli Juliusza Słowackiego”, napisanej pod opieką prof. Wacława Borowego. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej, uczestniczył w powstaniu warszawskim. W trakcie wojny w 1945 r. zaczął naukę w tajnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Naukę w seminarium kontynuował z przerwami do 1948 r., kiedy to 4 lipca przyjął święcenia kapłańskie. Po nich zajął się nauczaniem religii w szkole specjalnej w Żbikowie. Przez wiele lat był rektorem kościoła Sióstr Wizytek w Warszawie, gdzie głosił kazania dla dzieci, którym później zadedykował dwa zbiory - „Zeszyt w kratkę” oraz „Patyki i patyczki”. Wcześniej, bo już pod koniec 1945 r., powrócił do publikowania wierszy.
Po wojnie wydał m.in. tomy: „Wiersze” (1959), „Znak ufności” (1970), „Zeszyt w kratkę. Rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi” (1973), „Niebieskie okulary” (1980), „Który stwarzasz jagody” (1983), „Na osiołku” (1986), „Nie przyszedłem Pana nawracać. Wiersze 1939-85” (1986), „Sumienie ruszyło” (1989), „Niecodziennik” (1991), „Nie martw się” (1992), „Wiersze” (1993).
W 1980 r. uhonorowano ks. Twardowskiego nagrodą Pen Clubu im. Roberta Gravesa za całokształt twórczości, w 1996 r. - Orderem Uśmiechu, w 2000 r. nagrodą IKAR, a rok później TOTUS, która zwana jest również katolickim Noblem. W 1999 r. Katolicki Uniwersytet Lubelski przyznał mu tytuł doktora honoris causa. Zmarł wieczorem 18 stycznia 2006 r. w Warszawie. Pochowany został w krypcie dla zasłużonych Świątyni Opatrzności Bożej, zgodnie z życzeniem prymasa Polski kard. Józefa Glempa.

Oprac. Edyta Hartman