Reklama

Śladami wielkiego króla

Niedziela przemyska 29/2010

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Rocznica zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem, dzień Rozesłania Apostołów - 15 lipca już w 1411 r. z woli króla Władysława Jagiełły była obchodzona jako święto państwowe. Pierwszy polski prymas i zarazem bliski współpracownik króla Mikołaj Trąba polecił w 1420 r., aby rocznicę tę obchodzono w każdym polskim kościele. Król Władysław jest związany z Podkarpaciem, podobnie jak i grunwaldzka bitwa.
Tuż przed wielką bitwą pod Grunwaldem 1 kwietnia 1410 r. - jak zanotował w swoich Rocznikach Jan Długosz - król Władysław Jagiełło spotkał się ze swoim bratem stryjecznym, księciem Witoldem w Łańcucie i wyruszyli dalej do Sącza. Zachowane wzmianki źródłowe w różnych dokumentach pozwalają przyjąć, że Jagiełło bawił w Łańcucie aż trzynaście razy: ostatni raz przed śmiercią 17 kwietnia 1434 r. W Łańcucie, na dzisiejszym wzgórzu plebańskim, gdzie wznoszą się zabudowania probostwa, stał wówczas drewniany zamek, w którym mieszkała matka chrzestna króla, Jadwiga Pilecka, stąd częste odwiedziny króla. Tu też przebywała przyszła małżonka króla, a córka Jadwigi - Elżbieta, z którą w 1417 r. król wziął w Sanoku ślub. Świątobliwe niewiasty, Jadwiga i Elżbieta, czyniły liczne nadania dla istniejących w Łańcucie trzech kościołów. Szczególnym nabożeństwem otaczały konwent dominikanów pw. Błogosławionej Dziewicy Maryi i znajdujący się tam maryjny wizerunek. Elżbieta była także częstym gościem na dworze siostry króla Jagiełły - księżnej Aleksandry Mazowieckiej (żony Siemowita IV). Trzeci mąż Elżbiety, Wincenty Granowski był zaufanym dyplomatą monarchy, znawcą spraw krzyżackich. W bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. wystawił własną chorągiew, niestety parę miesięcy potem został otruty przez Krzyżaków. Kiedy król Jagiełło przebywał w Łańcucie, zwykł przesiadywać pod wielką lipą, która znajdowała się tuż przy dzisiejszej plebanii. Tu radził przed bitwą grunwaldzką z Witoldem, tu siadywał później ze swoją żoną Elżbietą. Dzisiaj to miejsce upamiętnia specjalna tablica wystawiona w 1987 r. w 570. rocznicę zaślubin wielkiego króla z Elżbietą - królową z Łańcuta.
W marcu 1417 r. przybył Jagiełło do Łańcuta, po królewsku przyjmowany przez swoją narzeczoną. Dokonano zaręczyn i wyznaczono datę ślubu. 2 maja 1417 r. w kościele parafialnym w Sanoku Elżbieta poślubiła dwukrotnego wdowca. Związek ten spotkał się z nieprzychylną opinią możnych. Szlachta nie mogła pogodzić się z podniesieniem do godności królewskiej równej im z urodzenia osoby. Po śmierci żony, którą zabrała zabójcza gruźlica w 1420 r., król opiekował się synem królowej, Janem Granowskim. Odwiedzał go wielokrotnie w Łańcucie. W ostatnich latach prawdziwą sensację wywołało pojawienie się w jednym z domów aukcyjnych XVIII-wiecznego imaginacyjnego portretu królowej. Królową z Łańcuta przedstawiono w modlitewnym geście, w żałobnych szatach, w nawiązaniu do wizerunków Anny Jagiellonki, autorstwa Marcina Kobera.
Król Władysław Jagiełło wielokrotnie przebywał w Przemyślu - udokumentowano dziewiętnaście pobytów króla. Na przemyskim biskupstwie znalazło się dwóch zaufanych ludzi króla: Maciej Janina (1392-1420), spowiednik i kanclerz świątobliwej królowej Jadwigi oraz Janusz z Lubienia (1420-35) nadworny kapelan Jagiełły. W bitwie pod Grunwaldem 1410 r. jako czternasta - wedle Długosza - walczyła chorągiew ziemi przemyskiej z dwugłowym żółtym orłem na niebieskim tle. W 1412 r. Jagiełło, przebywając w Przemyślu, przekazał katolikom na katedrę cerkiew znajdującą się na zamku wybudowanym za Kazimierza Wielkiego. Północno-wschodnia baszta Zamku Kazimierzowskiego w Przemyślu miała być budowana przez jeńców krzyżackich spod Grunwaldu. W 500. rocznicę bitwy pod Grunwaldem, w 1910 r. na ścianie prezbiterium przemyskiej katedry umieszczono pamiątkową tablicę przedstawiającą uroczysty wjazd króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi do Przemyśla. Giermkowie wręczają burmistrzowi prawo magdeburskie i model katedry. Są także Przemyślanie na czele z biskupem Erykiem (zm. 1991). Władysław Jagiełło bywał częstym gościem na zamku w Medyce, w drodze do Lwowa. W 1412 r. przyjmował tutaj poselstwo Zygmunta Luksemburskiego. W tutejszym parku uwielbiał ponoć słuchać śpiewu słowików. W niedalekiej Żurawicy, wedle zapisów źródłowych, osadzono jeńców krzyżackich spod Grunwaldu. W bitwie pod Grunwaldem brał udział potomek Jana Tarnowskiego, zaufanego współpracownika Jagiełły, właściciel Jarosławia - Spytek I Jarosławski, późniejszy starosta generalny Rusi od 1422 r. i ojciec właściciela Przeworska, Rafała.
W 1394 r. prawa miejskie otrzymuje z rąk króla Przeworsk, który monarcha odwiedzał w 1393 i 1423 r. Na rynku znajdziemy wspaniałe popiersie króla. Z Podkarpaciem związany jest także rycerz spod Grunwaldu, Zyndram z Maszkowic, rezydujący na zamku Golesz, który wedle legendy miał być pochowany w drewnianym kościele w Humniskach z 1409 r. lub w kopcu w Przysietnicy. 27 grudnia 1397 r. również Leżajsk, do tego czasu wieś królewska, otrzymał - na mocy przywileju lokacyjnego króla - prawa miejskie, a w 1409 r. władca miał ufundować tutejszą parafię. Średniowieczne jarmarki w Radymnie na św. Wawrzyńca zawdzięczają swoje istnienie także osobie wielkiego króla. W 1431 r. król nadał wsi Radymno prawa miejskie z przywilejem innych, tym razem cotygodniowych jarmarków. W latach 1399 i 1415 Krosno otrzymało od Władysława Jagiełły przywileje handlowe, a w czasie swego pobytu w Krośnie, na jesieni 1407 r. monarcha zatwierdził kontrakt kupna przez franciszkanów terenu w obrębie murów miasta, i zwolnił klasztor franciszkanów z podatków i ciężarów państwowych w mieście.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Postawiono zarzuty ks. Michałowi O.

2024-03-27 18:21

Adobe Stock

Prokuratura postawiła w środę zarzuty pięciu osobom w związku ze sprawą wykorzystania pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwości. Wśród nich jest czterech urzędników resortu sprawiedliwości i „beneficjent funduszu” ks. Michał O. W ramach Funduszu ośrodkowi „Archipelag” miała zostać przyznana dotacja na kwotę blisko 100 milionów złotych.

- Ks. Michał O. działając wspólnie w porozumieniu z tymi urzędnikami, doprowadził do wypłaty tych środków. Tutaj istotną kwestią jest to, że działali wspólnie i w porozumieniu - poinformował dziś podczas konferencji rzecznik prasowy prok. Przemysław Nowak. Zapowiedział, że będą kierowane wnioski o tymczasowy areszt wobec trzech osób, a zebrany materiał dowodowy będzie analizowany pod kątem uchylenia immunitetu politykom. Powstające na warszawskim Wilanowie centrum terapeutyczne ma na celu pomoc ofiarom przemocy.

CZYTAJ DALEJ

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

[ TEMATY ]

Pigułka „dzień po”

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

W połowie marca Andrzej Duda zapowiedział, że nie podpisze ustawy, "która wprowadza niezdrowe, chore i niebezpieczne dla dzieci zasady". Jego zdaniem tabletka "dzień po" dostępna bez recepty dla osób niepełnoletnich jest "daleko idącą przesadą". Według prezydenta tabletka nadal powinna być wydawana na receptę, a w przypadku dziewczynek jej zażycie powinno być "decyzją rodzica".

CZYTAJ DALEJ

USA: nowy program nauczania uniwersyteckiego – studiowanie dorobku św. Jana Pawła II

2024-03-28 19:24

Archiwum Archidiecezji Łódzkiej

Jan Paweł II w Łodzi

Jan Paweł II w Łodzi

Katolicki Uniwersytet Św. Tomasza w Houstonie w stanie Teksas rozpoczyna 30-godzinny cykl wykładów online, poświęcony życiu św. Jana Pawła II i jego nauczaniu o „godnosci osoby ludzkiej w nawiązaniu do innych ludzi i ostatecznie w odniesieniu do Boga”. Uwieńczeniem kursu będzie uzyskanie stopnia magisterskiego (Master of Arts). Celem nowego programu jest też poznawanie „ojczyzny świętego: kultury i historii Polski”. Na zakończenie przewidziano dwutygodniowy pobyt w naszym kraju, po którym przewodnikami mają być polscy naukowcy, badający dzedzictwo świętego papieża.

Nowy kierunek studiów przeznaczony jest zwłaszcza dla formatorów w różnych zakonach, nauczycieli szkół katolickich i innych specjalistów. Do poznawania życia i dorobku Ojca Świętego zachęca kard. Daniel DiNardo - metropolita Galvestonu-Houstonu, archidiecezji, na której terenie znajduje się uniwersytet. Podkreślił on, że „program ten stwarza wspaniałą okazję do badania spuścizny po świętym Janie Pawle II, głoszonej przezeń obrony godności człowieka i wartości tego, czym jest wolność religijna”. Swoje poparcie dla nowego programu studiów wyrazili też m.in emerytowany arcybiskup Filadelfii Charles Chaput i George Weigel - znany na całym świecie autor książek o papieżu Wojtyle.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję