Karmelici bosi przybyli do Wilna w 1626 r., by w kolejnych latach właśnie przy Ostrej Bramie wybudować swój kościół pw. św. Teresy z Avila oraz klasztor. W 1668 r. magistrat miasta oddał im pod opiekę obraz Matki Bożej w Ostrej Bramie. Pozwolono jednocześnie karmelitom na budowę kaplicy na bramie miejskiej. Początkowo była ona drewniana, a następnie po pożarze miasta w 1715 r. wybudowano kaplicę murowaną, która przetrwała do naszych czasów. Ks. Edward Pohorecki stwierdza: „Aż do czasu założenia klasztoru karmelitów bosych przy Ostrej Bramie obraz nie cieszył się szczególną czcią wiernych. Dopiero zakonnicy sami zwrócili uwagę na obraz Bogarodzicy, zaczęli go czcić i szerzyć jego kult wśród wiernych”. (E. Pohorecki, Ostrobramska Matka Miłosierdzia, w: Mały Słownik Maryjny, Niepokalanów 1987, s. 69). Trudno więc mówić o kulcie Matki Bożej Ostrobramskiej, pomijając Jej wiernych kustoszy - karmelitów bosych.
Trwali oni przy Ostrej Bramie do 1845 r.
Usunęły ich wówczas z Wilna władze carskiej Rosji. Po latach zaborów udało im się odzyskać ostrobramskie sanktuarium dopiero w 1936 r. Nie na długo jednak. W 1941 r. wszyscy karmelici bosi zostali aresztowani przez hitlerowców i tym samym wyrzuceni z kościoła i klasztoru. Po zakończonych działaniach wojennych władze sowieckie nie pozwoliły na powrót do Ostrej Bramy jej prawowitych właścicieli. Ostatnim kustoszem sanktuarium był w latach 1944-48 o. Andrzej Gdowski.
To jedynie kilka zdań przypominających o naszej karmelitańskiej obecności w Wilnie przy sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej. Prosiłbym, aby w wartościowych artykułach umieszczanych na łamach Niedzieli, a traktujących o historii wileńskiego sanktuarium, nie pomijać tej istotnej sprawy i ponownie nie „wydziedziczać” karmelitów bosych z maryjnej tradycji naszej Ojczyzny.
Jednocześnie pozwalam sobie dołączyć wykaz kilku pozycji bibliograficznych (poza już cytowanym Małym Słownikiem Maryjnym): Cz. Gil, Karmelici bosi w Polsce 1605-1655, Nasza Przeszłość, 48 (1977), ss. 5-238; Tenże, historia Karmelu Terezjańskiego, Kraków 2002; B. Wanat, Zakon karmelitów bosych w Polsce. Klasztory karmelitów i karmelitanek bosych 1605-1975, Kraków 1979; Tenże, Zarys rozwoju kultu Matki Bożej Miłosierdzia z Ostrej Bramy, Kraków 2003, [seria] Życie i misja Karmelu Terezjańskiego, nr 123.