Homilia Ojca Świętego podczas Eucharystii
z okazji 150. rocznicy ogłoszenia dogmatu
o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny
Bazylika Watykańska, 8 grudnia 2004 r.

1. „Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą” (Łk 1, 28). Tymi słowami archanioła Gabriela zwracamy się do Dziewicy Maryi wiele razy każdego dnia. Z wielką radością powtarzamy te słowa dziś, w uroczystość Niepokalanego Poczęcia, wspominając 8 grudnia 1854 r., gdy w tej właśnie Bazylice Watykańskiej bł. Pius IX ogłosił ten wspaniały dogmat wiary katolickiej.
Serdecznie pozdrawiam wszystkich tutaj zgromadzonych, w szczególności przedstawicieli Narodowych Towarzystw Mariologicznych, którzy uczestniczyli w Międzynarodowym Kongresie Mariologiczno-Maryjnym, zorganizowanym przez Papieską Akademię Maryjną. Pozdrawiam Was wszystkich tutaj obecnych, drodzy Bracia i Siostry, którzy przybyliście oddać synowski pokłon Dziewicy Maryi.
W sposób specjalny pozdrawiam kard. Camillo Ruiniego, któremu na nowo składam najserdeczniejsze życzenia z okazji jego jubileuszu kapłańskiego, wyrażając całą moją wdzięczność za jego posługę, którą podejmował z taką hojnością i nadal kontynuuje w służbie Kościoła jako mój wikariusz generalny dla diecezji w Rzymie i jako przewodniczący Konferencji Episkopatu Włoch.

2. Jakże wielka jest tajemnica Niepokalanego Poczęcia, którą przedstawia nam dzisiejsza Liturgia! Misterium to nie przestaje pociągać wierzących ku kontemplacji oraz inspiruje refleksje teologów. Temat Kongresu przed chwilą wspomnianego: Maryja z Nazaret przyjmuje Syna Bożego w historii - przyczynił się do pogłębienia doktryny Niepokalanego Poczęcia Maryi jako warunku przyjęcia w Jej łonie dziewiczym Wcielonego Słowa Bożego, Zbawiciela rodzaju ludzkiego.
„Pełna łaski”, kecharitomene: tym słowem, zgodnie z oryginałem greckim Ewangelii wg św. Łukasza, Anioł zwraca się do Maryi. Jest to imię, którym Bóg przez swego posłańca chciał nazwać Dziewicę. W ten sposób Bóg myślał o Niej i tak Ją widział od zawsze, od wieczności.

3. W hymnie z Listu do Efezjan, przed chwilą proklamowanym, Apostoł uwielbia Boga Ojca za to, że „napełnił nas wszelkim błogosławieństwem duchowym na wyżynach niebieskich - w Chrystusie” (Ef 1, 3). Z jakimż specjalnym błogosławieństwem Bóg zwrócił się do Maryi już u samego początku czasów! Zaprawdę błogosławiona jest Maryja pośród wszystkich niewiast (por. Łk 1, 42)! Ojciec wybrał Ją w Chrystusie przed stworzeniem świata, ażeby była święta i niepokalana przed Jego obliczem w miłości, przeznaczając Ją jako początek synowskiego przybrania, dzięki dziełu Jezusa Chrystusa (por. Ef 1, 4-5).

4. Przeznaczenie Maryi, jak i każdego z nas, jest relatywne do przeznaczenia Syna.
Chrystus jest tym „potomstwem”, które „zdepcze głowę” starożytnego węża, zgodnie z Księgą Rodzaju (por. Rdz 3, 15); jest Barankiem „niepokalanym”, „bez zmazy” (por. 1 P 1, 19), złożonym na odkupienie ludzkości z grzechu.
W przewidzeniu Jego zbawczej śmierci Maryja, Jego Matka, zachowana jest od grzechu pierworodnego i od każdego innego grzechu. W zwycięstwie Nowego Adama jest również zwycięstwo Nowej Ewy, Matki odkupionych. Niepokalana jest dlatego znakiem nadziei dla wszystkich żyjących, którzy zwyciężyli szatana, dzięki krwi Baranka (por. Ap 12, 11).

5. Kontemplujemy dzisiaj pokorną dziewczynę z Nazaretu, świętą, i niepokalaną przed obliczem Boga, w miłości (por. Ef 1, 4), tej „miłości”, która u swego źródła jest Bogiem samym, w Trójcy jedynym. Największym dziełem Trójcy Przenajświętszej jest Niepokalane Poczęcie i sama Matka Odkupiciela!
Pius IX w bulli Ineffabilis Deus przypomina, że Wszechmogący ustanowił „jednym i tym samym dekretem Poczęcie Dziewicy i Wcielenie Mądrości Bożej” (Pius IX Pontificis Maximi Acta, Pars prima, s. 559). „Tak” Dziewicy na zwiastowanie Anioła sytuuje się w konkrecie naszej ziemskiej egzystencji, w pokornym posłuszeństwie woli Boga zbawienia ludzkości nie od historii, ale w historii. W efekcie tego Nowa Ewa, zachowana wolną od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego, doświadczyła na sobie w sposób jedyny dzieła Chrystusa jako najdoskonalszego Pośrednika i Odkupiciela. Odkupiona jako pierwsza przez swego Syna, uczestniczy w sposób pełny w Jego świętości; Ona jest już tym, czym cały Kościół pragnie i ma nadzieję być. Jest ikoną eschatologiczną Kościoła.

6. Dlatego Niepokalana, która jest „wizerunkiem Kościoła, niepokalanej jaśniejącej pięknością Oblubienicy Chrystusa” (Prefacja), uprzedza zawsze Lud Boży w pielgrzymce wiary ku Królestwu niebieskiemu (por. Lumen gentium, 58; Redemptoris Mater, 2).
W Niepokalanym Poczęciu Maryi Kościół widzi zapowiedź, antycypowaną w swoim najszlachetniejszym Członku - zbawczą łaskę Paschy. W wydarzeniu Wcielenia spotyka nierozłącznych Syna i Matkę: „Tego, który jest jego [Kościoła] Panem i Głową, i Tę, która wypowiedziawszy pierwsze fiat Nowego Przymierza, jest jego prawzorem jako oblubienicy i matki” (Redemptoris Mater, 1).

7. Przed Tobą, Dziewico Niepokalana, przez Boga przeznaczona ponad wszelkie inne stworzenie jako Orędowniczka łaski i Wzór świętości dla całego ludu, ponawiam dziś w sposób specjalny zawierzenie całego Kościoła.
Prowadź swoje dzieci w pielgrzymce wiary, czyniąc je coraz bardziej posłusznymi i wiernymi Słowu Boga. Bądź przy każdym chrześcijaninie na drodze nawrócenia i świętości, w walce przeciw grzechowi i w poszukiwaniu prawdziwego piękna, które zawsze jest odbiciem Bożego Piękna. Uproś pokój i zbawienie dla wszystkich narodów.
Przedwieczny Ojciec, który wybrał Ciebie na Niepokalaną Matkę Odkupiciela, niech odnowi również w naszych czasach za Twoją sprawą cuda swojej miłości miłosiernej. Amen!

Z oryginału włoskiego tłumaczył o. Jan Pach OSPPE