Reklama

Dlaczego warto rozmawiać?

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Program prowadzony przez Jana Pospieszalskiego w poniedziałki w TVP 2 i powtarzany we wtorki w TVP Polonia powoli staje się najważniejszym programem publicystycznym w Polsce. 7 lutego jego tematem była, tak powszechna w Polsce, potrzeba „oczyszczenia z ubeckiego smrodu” - jak to dosadnie określił Jan Pietrzak w reporterskiej migawce. Sprawa list IPN-u i wyrzucenia z pracy Bronisława Wildsteina, który wyniósł zasoby archiwalne Instytutu i podał je do publicznej wiadomości, była oceniana z dwóch stron. Ludzie, którzy usiedli naprzeciw siebie w studiu, różnili się aż nazbyt wymownie. Ale, co najważniejsze, uczucie, jakie dominowało na twarzach i ujawniało się w słowach przedstawicieli krytyków Wildsteina, było tym razem uczuciem smutku i poczucia przegranej. Co nie znaczy, że stronnicy dziennikarza pracującego dotąd w Rzeczpospolitej triumfowali. Był w nich jednak ten rodzaj godności, spokojnej pewności swoich racji, który przywoływał klimat najlepszych czasów „Solidarności”.
Zderzyły się ze sobą oceny i stany emocjonalne ludzi, którzy znaleźli się na IPN-owskiej liście. Gorycz Izabeli Bojanowskiej-Dzieduszyckiej, poczucie skrzywdzenia Jerzego Wociala - z optymizmem i radością z powodu dokonującego się przełomu prof. Jadwigi Staniszkis i działacza opozycyjnego Adama Borowskiego, którzy także są wśród domniemanych TW lub ich ofiar, oraz Kazimierza Wojtery, którego ojciec również figuruje wśród nazwisk „listy Wildsteina”. Dwie zupełnie różne wizje sytuacji, jaką wywołało wyciągnięcie na światło dzienne tego dokumentu. Pojawiły się też w programie osoby takie jak red. Piotr Rachtan z Tygodnika Solidarność, którego upublicznienie listy oczyściło z ciążących na nim podejrzeń.
Duża część rozmowy poświęcona była wyjaśnieniom, jaki jest rzeczywisty status spisu nazwisk, dokonanego przez historyków IPN, jakie są możliwości katalogowania tego rodzaju dokumentów, w jaki sposób IPN postanowił bronić się przed wzięciem na siebie odpowiedzialności za konstruowanie „listy agentów”, co byłoby działaniem i bezprawnym, i niemoralnym. Można zatem powiedzieć, że lista jest swego rodzaju, trudnym dla wielu Polaków, „dobrodziejstwem inwentarza”, ale także jedynym możliwym i ze wszech miar pożądanym krokiem w kierunku oczyszczenia polskiego życia politycznego z zależności owocujących uniemożliwieniem nam normalnego rozwoju. Aleksander Smolar, ideowy przywódca Unii Wolności, próbował dowodzić, że najważniejszym złem wynikającym z faktu udostępnienia listy jest nie tyle wywołana „atmosfera strachu”, co „prywatyzacja sprawiedliwości”. Oto jeden człowiek wziął w swoje ręce sprawę osądzania udziału w systemie policyjnego państwa tysięcy ludzi. Jaka była jednak inna możliwość skutecznego działania w tej materii? To dotychczasowa polityka - jak podkreślał Wildstein - utrzymywania agenturalności w ścisłej tajemnicy budowała ową wspólnotę strachu. Sugerowano społeczeństwu, że musi zostawić te sprawy, że one są niebezpieczne albo tak wątpliwe, że nigdy nie nastąpi oddzielenie rzeczywistych agentów od ludzi uwikłanych w tę historię wbrew swojej woli, przypadkowo albo na skutek policyjnych fałszerstw. Bardzo ostro atakował Wildsteina przedstawiciel Gazety Wyborczej, dowodząc, że za przeciwnikami ujawnienia teczek stoją jakieś wyższe racje, poczucie moralnej odpowiedzialności, jakieś dojrzałe, wyważone poglądy. Krzysztof Wyszkowski zauważył, że polemika z tym stanowiskiem nie ma sensu, bowiem GW, Unia Wolności to środowiska, które nie tyle mają poglądy, co raczej interesy. „W 1990 roku Adam Michnik wszedł do podziemi, w których zebrane były teczki MSW, i przeraził się wiedzą, jaką zdobył”. Ta wiedza przekreślała dorobek jego środowiska, ta wiedza do dziś ciąży na sposobie uczestniczenia w polskim życiu politycznym jego formacji.
Ustalanie prawdy o tajnych powiązaniach wielu ludzi obecnych w polityce nie będzie wolne od kosztów, które okażą się bolesne dla osób marginalnie tylko powiązanych z systemem szantażu, uwikłań i zbrodni. Jednak - jak dowodził Krzysztof Krauze, reżyser (autor filmu Gry uliczne, który jest próbą ukazania prawdy o kulisach zabójstwa S. Pyjasa) - każda sytuacja niejasna, dlatego często uwierająca, jest z natury rzeczy przejściowa. Społeczeństwo chce upodmiotowienia, chce dostać pewne sprawy w swoje ręce, i ma do tego pełne prawo, a ludzie rzeczywiście niewinni poradzą sobie. I to nie oni najgłośniej krzyczą, że zostali pokrzywdzeni, że dokonano zamachu na ich dobra osobiste. Niejedno załamanie, błąd można było odkupić późniejszym godnym zachowaniem.
Tę pełną napięcia, ale też sięgającą istoty zjawisk, cenną, bo wolną, debatę podsumowała wypowiedź Barbary Polak, która zaakcentowała, jak wielkie koszty płaciły za PRL trzy ostatnie generacje Polaków, głęboko ugodzone obowiązującym kłamstwem. Uzasadnione jest zatem domaganie się pełnej, oczyszczającej prawdy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę, silny moralny kręgosłup i niezależność myśli

2024-03-24 08:43

[ TEMATY ]

Ulmowie

Zbiory krewnych rodziny Ulmów

Wiktoria i Józef Ulmowie

Wiktoria i Józef Ulmowie

Bratanek błogosławionego Józefa Ulmy, Jerzy Ulma, opisał swojego wujka jako mężczyznę głębokiej wiary, którego cechował mocny kręgosłup moralny i niezależność myśli. O ciotce, Wiktorii Ulmie powiedział, że była kobietą niezwykle energiczną i pełną pasji.

W niedzielę przypada 80. rocznica śmierci Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Zostali oni zamordowani przez Niemców 24 marca 1944 r. za ratowanie Żydów, których Niemcy zabili jako pierwszych.

CZYTAJ DALEJ

Kraków: uroczystości pogrzebowe poety Leszka Długosza

2024-03-27 19:12

[ TEMATY ]

pogrzeb

PAP/Łukasz Gągulski

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja - mówił abp Marek Jędraszewski w czasie uroczystości pogrzebowych śp. Leszka Długosza w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Doczesne szczątki artysty spoczęły na Cmentarzu Rakowickim.

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja, a także często poezja śpiewana - stwierdził abp Marek Jędraszewski na początku Mszy św. pogrzebowej w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Zwrócił uwagę na zbiór wierszy „Ta chwila, ten blask lata cały”. - Ten zbiór mówi wiele o miłości pana Leszka Długosza do życia; do tego, by tym życiem umieć się także upajać - dodawał metropolita krakowski cytując fragmenty poezji, wśród których był wiersz „Końcowa kropka”. - Odejście pana Leszka Długosza jest jakąś kropką, ale tylko kropką w jego wędrówce ziemskiej - mówił abp Marek Jędraszewski. - Głęboko wierzymy, że dopiero teraz zaczyna się pełne i prawdziwe życie; że z Chrystusem zmartwychwstałym będziemy mieć udział w uczcie cudownego życia bez końca. Tym życiem będziemy mogli się upajać i za nie Bogu dziękować i wielbić - dodawał metropolita krakowski.

CZYTAJ DALEJ

„Bądź wieczną lampką” - od 20 lat jasnogórskie bractwo szerzy kult Eucharystii

2024-03-28 16:57

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Bractwo Eucharystyczne

Karol Porwich/Niedziela

Od 20 lat, jak św. Jan Ewangelista, głoszą w swojej codzienności, że Chrystus jest „światłością świata, a kto za Nim idzie, nie będzie chodził w ciemności, lecz będzie miał światło życia”. To Jasnogórskie Bractwo Eucharystyczne, w którego misji jest szerzenie miłości do Jezusa w Eucharystii.

- Adorujmy Chrystusa, oddajmy Mu cześć, prośmy o powołania kapłańskie, o świętość kapłanów - zachęcają członkowie Jasnogórskiego Bractwa Eucharystycznego. - Adoracja jest potrzebna wierzącym, także kapłanom, jak tlen do życia - przekonują. Co miesiąc, w pierwszy czwartek, członkowie bractwa gromadzą się na Jasnej Górze na Mszy św., a następnie na adoracji Najświętszego Sakramentu.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję