W poprzednich odcinkach przedstawiliśmy już sporo zestawów ćwiczeń, pora więc na podsumowanie. Aktywność fizyczna, do której zaliczamy również ćwiczenia, to nie tylko środek profilaktyczny, ale także najtańszy, a zarazem niezwykle skuteczny lek, dostępny dla każdego i wszędzie. Warunki jego skuteczności to:
1. Świadomość znaczenia aktywności fizycznej i chęć podjęcia wysiłku dla zdrowia (i urody!).
2. Systematyczne stosowanie - podobnie jak w innych działach medycyny, np. cukrzyk musi stale przestrzegać diety.
3. Odpowiedni rodzaj i odpowiednia dawka - tak jak z lekiem: właściwy preparat we właściwej dawce.
4. Dostosowanie do stanu zdrowia i współistniejących schorzeń - dotyczących nie tylko narządu ruchu, ale także nadciśnienia, cukrzycy, choroby niedokrwiennej serca itp.
5. Dostosowanie do wydolności fizycznej - słabsi ćwiczą częściej, ale z niewielką intensywnością; sprawniejsi - rzadziej, ale z większymi obciążeniami.
6. Cierpliwość w oczekiwaniu na efekty - ważne, by się szybko nie zniechęcać, zwłaszcza gdy zaniedbania są wieloletnie.
7. Świadomość, że dobroczynne skutki utrzymują się tylko przez pewien czas - zaprzestanie ćwiczeń spowoduje nawrót niesprawności i dolegliwości.

A oto niektóre efekty zdrowotne systematycznej aktywności fizycznej:
1. Redukcja/normalizacja masy ciała.
2. Zmniejszenie przecukrzenia i przetłuszczenia krwi - co jest szczególnie ważne w cukrzycy oraz w profilaktyce zawałów serca i udarów.
3. Poprawa krążenia obwodowego krwi - zwiększony dzięki aktywności fizycznej prąd krwi ma działanie „przepłukujące” naczynia krwionośne.
4. Poprawa pracy serca - trening fizyczny powoduje zwalnianie spoczynkowej akcji serca, co zmniejsza jego zapotrzebowanie na tlen, a także sprawia, że podczas wysiłku fizycznego nie ma tak dużych „skoków” ciśnienia i tętna jak u osób niewytrenowanych.