Reklama

Gdy powstawała Polska...

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Odzyskanie przez Polskę niepodległości było procesem, który wspomogły sprzyjające okoliczności, dające niezwykłą historyczną szansę.
Pod koniec XIX wieku nastąpiło w świadomości Polaków odejście od postawy pozytywizmu - nastąpił nawrót do idei walki zbrojnej o niepodległość. W Galicji, w której Polacy mieli wielkie swobody, możliwe było podjęcie przygotowań do walki zbrojnej. Tu działał Józef Piłsudski („Strzelec”, „Związek Strzelecki”, „Polskie drużyny strzeleckie”). Tu również mógł działać jawnie „Sokół”.
Wybuch wojny światowej obudził w Polakach wielkie nadzieje. Istniało wśród nich przekonanie, że wielka wojna zburzy dotychczasowy porządek.
Polacy podzielili się na „aktywistów” i „pasywistów”. Pierwsi byli zwolennikami walki u boku Austro-Węgier (Legiony Polskie), drudzy, związani głównie z Narodową Demokracją, oczekiwali na dalszy rozwój wypadków.
Akt 5 Listopada 1916, zwany manifestem dwóch cesarzy (Niemiec i Austrii), miał spowodować poparcie Polaków (pobór rekruta). Ale tak się nie stało, czuwał nad tym Piłsudski. Jego sojusz z Niemcami i Austrią był taktyczny - z ziem polskich zostali usunięci Rosjanie, a więc jeden z głównych celów został osiągnięty. Zdecydowana postawa Piłsudskiego wyraziła się w zakazie złożenia przysięgi Legionów na wierność państwom centralnym (kryzys przysięgowy). Spowodowało to likwidację Legionów i uwięzienie Piłsudskiego. Zdawało się, że sprawa polska znalazła się w impasie - było to w lipcu 1917 r. Na terenach Królestwa Polskiego, okupowanych przez Niemców i Austriaków, prowadzona była rabunkowa eksploatacja wszelkich zasobów. Ze szczątków Legionów Niemcy utworzyli Polską Siłę Zbrojną, zaprzysiężoną Niemcom, oraz namiastkę rządu polskiego - Radę Regencyjną. W 1917 r. w Rosji wybuchła rewolucja i spowodowała wypadnięcie Rosji z koalicji z Francją i Anglią. W ten sposób wyeliminowany został największy wróg sprawy polskiej. Na terenie ogarniętej chaosem Rosji formowały się oddziały polskich wojsk, którym, niestety, prawie nie było dane wrócić do Polski.
Sprawa polska nabrała nowego rozmachu, gdy w Paryżu utworzył się - głównie za przyczyną Narodowej Demokracji - Komitet Narodowy Polski z Romanem Dmowskim na czele, który zyskał aprobatę aliantów. Ważna była również wszechstronna działalność Ignacego Paderewskiego, zjednująca przychylność państw świata, w tym Ameryki. Pomimo wielkich trudności gospodarczych na ziemiach polskich znajdujących się pod zaborami budowane były krok po kroku struktury polskie.
Niemcy i Austro-Węgry znajdowały się w stanie coraz większych trudności militarnych i gospodarczych, wreszcie jesienią 1918 r. nastąpił rozpad Austro-Węgier. Galicja wyzwoliła się w końcu października 1918 r., ale wybuchła wojna polsko-ukraińska o Lwów i Kresy. Koniec panowaniu niemieckiemu w Królestwie położyła ich klęska militarna i rewolucja. Wreszcie w dniach 9-11 listopada 1918 r. rozbrojono Niemców w Królestwie. Dodajmy do tego powstanie wielkopolskie i powstania śląskie. Tak powstał zrąb państwa polskiego, choć daleko jeszcze było do ukształtowania się całego państwa. O procesie tym mówi wystawa „Polonia Restituta - O niepodległość i granice 1914-1921” w Muzeum Niepodległości w Warszawie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

8 lat temu zmarł ks. Jan Kaczkowski

2024-03-27 22:11

[ TEMATY ]

Ks. Jan Kaczkowski

Piotr Drzewiecki

Ks. dr Jan Kaczkowski

 Ks. dr Jan Kaczkowski

28 marca 2016 r. w wieku 38 lat zmarł ks. Jan Kaczkowski, charyzmatyczny duszpasterz, twórca Hospicjum św. o. Pio w Pucku, autor i współautor popularnych książek. Chorował na glejaka - nowotwór ośrodka układu nerwowego. Sam będąc chory, pokazywał, jak przeżywać chorobę i cierpienie - uczył pogody, humory i dystansu.

Ks. Jan Kaczkowski urodził się 19 lipca 1977 r. w Gdyni. Był bioetykiem, organizatorem i dyrektorem Puckiego Hospicjum pw. św. Ojca Pio. W ciągu dwóch lat wykryto u niego dwa nowotwory – najpierw nerki, którego udało się zaleczyć, a później glejaka mózgu czwartego stopnia. Po operacjach poddawany kolejnym chemioterapiom, nadal pracował na rzecz hospicjum i służy jego pacjentom. W BoskiejTV prowadził swój vlog „Smak Życia”.

Podziel się cytatem

CZYTAJ DALEJ

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę, silny moralny kręgosłup i niezależność myśli

2024-03-24 08:43

[ TEMATY ]

Ulmowie

Zbiory krewnych rodziny Ulmów

Wiktoria i Józef Ulmowie

Wiktoria i Józef Ulmowie

Bratanek błogosławionego Józefa Ulmy, Jerzy Ulma, opisał swojego wujka jako mężczyznę głębokiej wiary, którego cechował mocny kręgosłup moralny i niezależność myśli. O ciotce, Wiktorii Ulmie powiedział, że była kobietą niezwykle energiczną i pełną pasji.

W niedzielę przypada 80. rocznica śmierci Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Zostali oni zamordowani przez Niemców 24 marca 1944 r. za ratowanie Żydów, których Niemcy zabili jako pierwszych.

CZYTAJ DALEJ

Wielki Czwartek [Wideo]

2024-03-28 17:07

Materiał prasowy

Rozpoczynamy Triduum Paschalne. Do wspólnego przeżywania tego czasu zapraszają Krzysztof Garczarek i Krzysztof Bagiński, czyli Organiści po godzinach. Gościnnie wspomaga ich ks. Mariusz Szypa - dyrektor Wydziału Katechetycznego Archidiecezji Wrocławskiej, a także Ceremoniarz Archikatedralny. W pierwszym odcinku specjalnym - poświęconym Wielkiemu Czwartkowi oraz jego wieczornej liturgii.

Zapraszamy do oglądania i posłuchania podcastu pod linkiem poniżej, oczywiście pod patronatem medialnym Niedzieli Wrocławskiej.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję