Swoim początkiem organy sięgają starożytnej Grecji. Zostały wynalezione przez matematyka Ktesibiosa z Aleksandrii w II w. p.n.e. Pierwotnie towarzyszyły igrzyskom cyrkowym, ucztom, uświetniały uroczystości ku czci Dionizosa, a także obrzędy zaślubin oraz pogrzebów. W wyniku tego były utożsamiane z obrzędami pogańskimi. Stało się to powodem wielkich oporów w przyjęciu ich do liturgii Kościoła Zachodniego. Dopiero w VIII w. za sprawą papieża Witaliana I odezwały się w katolickich świątyniach. Od tej pory były stopniowo udoskonalane, a w okresie baroku, nastąpił szczytowy ich rozwój.
Oczywiście każda epoka oddziaływała w jakimś stopniu na strukturę brzmienia organów. Wspomniany barok pozostawił po sobie instrumenty olbrzymich rozmiarów, w których liczyła się zasadniczość i potęga ich brzmienia (np. zapewne znane wszystkim organy w Kazimierzu Dolnym). Natomiast organy romantyczne miały przypominać jedną wielką orkiestrę. Stopniowo wprowadzano głosy naśladujące brzmienie wielu różnych instrumentów muzycznych, np. puzonu, klarnetu, oboju i innych. Rolę dyrygenta takiej orkiestry pełnił organista zasiadający przy klawiaturze takiego instrumentu.
Dziś, mimo tak bardzo rozwiniętych możliwościach technicznych, budownictwo organowe powraca do starych zasad konstrukcji mechanizmów, uznając je za najlepsze. Przy wykonawstwie organów współczesnych, organmistrzowie starają się uwzględnić głosy pochodzące z każdej epoki, by wiernie przekazywać piękno tej muzyki.
Instrument u "Wizytek", gdzie będzie odbywał się adwentowy festiwal, to niewielkie, zbudowane przez firmę Włodzimierza Truszczyńskiego dziewiętnastogłosowe organy, wyposażone w dwie klawiatury ręczne i pedał oraz trakturę mechaniczną. Posiadają tzw. uniwersalną dyspozycję głosów, choć zdecydowanie lepiej brzmieć na nich będą utwory barokowe, klasyczne niż z epoki romantyzmu. Czy wykonawcy Lubelskich Wieczorów Organowych pamiętali o tym przy doborze swoich programów? Czy będą w stanie wykorzystać wszystkie możliwości tego instrumentu? Czy akustyka tego Jagiellońskiego kościoła pozwoli w pełni doświadczyć kunsztu artystycznego? Państwo sami najlepiej ocenią.
Pomóż w rozwoju naszego portalu