Światło w ciemności

Magda Nałęcz

Boże, Twój Syn przez pierwsze przyjście w ludzkiej naturze spełnił Twoje odwieczne postanowienie, a nam otworzył drogę wiecznego zbawienia. On ponownie przyjdzie w blasku swej chwały, aby nam udzielić obiecanych darów, których, czuwając, z ufnością oczekujemy.

Jeszcze nie tak dawno pełna życia przyroda dziś drzemie leniwie, czeka na swoją kolejną metamorfozę. We wsiach, których życie zdeterminowane jest rytmem przyrody, też cisza. Ostatnie prace zakończone i nawet spóźnialskim nie wypada wychodzić w pole, by - jak niegdyś mówiono - nie niepokoić ziemi. Nawet w miastach żyje się jakby trochę wolniej. W taki czas nadchodzi Adwent, od wieków przynoszący ziemi ciszę, spokój, zadumę i nadzieję. Cztery tygodnie tęsknego oczekiwania niezwykłych narodzin. Adwent jest oczekiwaniem... W swej bogatej, Mesjańskiej wymowie, oczekuje spełnienia.

Na początku akcentowano w tym czasie czterotygodniowego oczekiwania aspekt postu, później zaś zaczęto zwracać uwagę, że jest to okres pełen nadziei na przyjście zapowiadanego Mesjasza. Dlatego podczas Adwentu liturgia ukazuje nam szczególnie dwie postacie: Izajasza i Jana Chrzciciela. Pierwszy żyjąc w VIII-VII w. przed Chrystusem, został nazwany przez potomnych "księciem proroków", ponieważ w jego księdze jest najwięcej zapowiedzi przyjścia Jezusa na ziemię. Drugi nie tyle przepowiada, co "wskazuje palcem" na Chrystusa i zachęca do nawrócenia, mówiąc: "Przygotujcie drogę Panu" (Mk 1, 3, por. Iz 40, 3).

W liturgii kościelnej istnieje podział Adwentu na dwa podokresy. Pierwszy - do 16 grudnia - mówi o ciągłej gotowości, o powtórnym przyjściu Chrystusa w dniu Sądu Ostatecznego. Pieśni tego okresu są pełne oczekiwania, tęsknoty i prośby o przyjście, nawiązują do Adwentu sprzed dwóch tysięcy lat.

Drugi podokres przygotowuje do narodzin Jezusa w Betlejem. Pieśni śpiewane w tym czasie są związane z czuwaniem, ze Zwiastowaniem, są pełne wdzięczności, radości. Gwiazdą Adwentu jest Niepokalana Dziewica Maryja, w koronie z gwiazd dwunastu, obleczona w słońce z księżycem, symbolem przemijania u stóp. W liturgii adwentowej współbrzmią z sobą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość chrześcijańskiego zbawienia, tzn. Bóg jako ten, "Który był i Który jest, i Który przychodzi" ( Ap 4, 8).

Adwentowy czas to również skupienie rekolekcyjne oraz różnego rodzaju postanowienia. Są one nie po to, aby człowieka pognębić, ale oż3ywić miłość bliźniego. W jednym z wierszy czytamy:



Jakże trudna to sprawa, nie ma wiele co mówić,

Jakże ciężko jest sobie czegoś w życiu odmówić.

Ponieważ to czas Adwentu, więc najwyższa pora,

Chwilowo wzrok swój odwrócić od telewizora. (...)

Niech pomyślą dziś rodzice, nie tracąc ni chwili,

By ich dzieci owych zasad od nich się uczyli,

A na pewno swych rodziców będą szanowali,

Co uczyli, jak żyć trzeba, i przykład im dali.

(Kazimierz M. Lipka)



Adwent to czas refleksji, zadumy i pokuty, co nie znaczy, że mamy chodzić ze spuszczoną głową i się smucić. Ojciec Święty Jan Paweł II zwraca uwagę, że w Ewangelii na określenie pokuty występuje termin "metanoia", co oznacza wewnętrzną przemianę serca pod wpływem Słowa Bożego, która wyraża się przez czyny pokuty (por. Reconcilatio et paenitentia 4). Papież Paweł VI stwierdza, że podstawowy uczynek pokutny to wytrwałe wypełnianie swoich obowiązków oraz cierpliwe znoszenie własnego losu. Dlatego też te uczynki są szczególnie wartościowe, bo ujawniają pragnienie pełnienia woli Bożej w codziennym życiu, również w przeciwnościach, cierpieniu czy chorobie. Co do praktyk ascetycznych, szczególnie postów, zaleca się umiarkowanie podyktowane roztropnością.

Adwent kojarzy nam się również z Roratami. W Polsce wprowadził je prawdopodobnie książę Przemysław (zm. w 1267 r.). Tym mianem określano Mszę św. celebrowaną wczesnym rankiem, podczas której zapalano przystrojoną świecę - symbol Maryi przynoszącej "światło na oświecenie pogan". Nazwa "Roraty" pochodzi od hymnu śpiewanego najczęściej na rozpoczęcie Eucharystii: Rorate coeli... - Niebiosa spuśćcie. Odpowiednik i wolne tłumaczenie tego hymnu odnajdujemy w pieśni: Spuście nam na ziemskie niwy Zbawcę z niebios, obłoki!

Pieśni adwentowe pouczają i zachęcają do usuwania przeszkód na naszej drodze do Boga. Są pełne oczekiwania, zadumy, tęsknoty i skupienia. "Błogosławiony jest człowiek, którego Pan przychodzący zastaje czuwającym i przygotowanym w sercu".

Spraw, Panie, abyśmy uklękli z radości przy żłóbku narodzenia Bożej Dzieciny i przez miłość Maryi i błogosławioną ciszę św. Józefa weszli z zapaloną pochodnią w szczęśliwą wieczność.