https://www.niedziela.pl/artykul/48624/nd/Metropolita-czyli-kto

Metropolita, czyli kto?

Piotr Chmieliński

Kim jest arcybiskup metropolita? Co to jest metropolia w Kościele?
Po mianowaniu abp. Wielgusa metropolitą warszawskim do naszej redakcji dzwonili czytelnicy z pytaniem, co właściwie oznacza funkcja metropolity. Również i dziennikarze mediów świeckich nie zawsze to wiedzieli. Jeden z dziennikarzy zakomunikował np., że oto wybrano nowego metropolitę Polski. A inny był przekonany, że to nowy prymas. Tymczasem abp Wielgus nie został mianowany metropolitą Polski, ani prymasem, tylko nowym arcybiskupem metropolitą warszawskim. Prymas Polski pozostał ten sam - jest nim kard. Józef Glemp.
Kościół w Polsce dzieli się na 45 jednostek terytorialnych. Są to diecezje obrządków łacińskiego i bizantyjskiego oraz ordynariat polowy, którego struktura obejmuje całą Polskę. Z kolei diecezje dzielą się na dekanaty, w skład których wchodzą parafie.
Na czele diecezji stoi biskup diecezjalny - ordynariusz danej diecezji. Słowo „ordynariusz” oznacza w Kościele wszystkich wyższych przełożonych, a więc nie tylko biskupów, ale także np. prowincjałów zakonnych. Biskup diecezjalny na terenie swojej diecezji posiada pełnię władzy, jaka jest wymagana do spełniania tego urzędu. Nie dotyczy to jednak spraw zarezerwowanych najwyższej lub innej władzy kościelnej. Dlatego też np. biskup diecezjalny może mianować któregoś z podległych sobie kapłanów proboszczem jakiejś parafii leżącej na terenie jego diecezji, ale już nie może mianować go biskupem, bo to należy do kompetencji papieża.
Biskupowi diecezjalnemu w pełnieniu posługi pomagają biskupi pomocniczy.
Na czele dekanatów stoją dziekani, których mianuje biskup diecezjalny. Dziekan jest zwykle, chociaż nie zawsze, proboszczem jednej z parafii dekanatu. Koordynuje w ramach dekanatu wspólną działalność pasterską.
W skład dekanatów wchodzą parafie. Na ich czele stoją proboszczowie, a pomagają im wikariusze.
Polskie diecezje pogrupowane są w metropolie. Do jednej metropolii należą zwykle dwie lub trzy diecezje. W Polsce jest 14 metropolii obrządku łacińskiego. Na czele metropolii stoi metropolita - ordynariusz archidiecezji leżącej w granicach metropolii. Jest on więc ordynariuszem tej archidiecezji oraz metropolitą, czyli stojącym na czele prowincji kościelnej, jaką jest metropolia. Władzę ordynariusza posiada on jednak tylko na terenie własnej diecezji. W pozostałych diecezjach należących do metropolii władzę pełnią ich ordynariusze.
Abp Wielgus został 6 grudnia ogłoszony nowym arcybiskupem metropolitą warszawskim. Oznacza to, że będzie ordynariuszem archidiecezji warszawskiej oraz metropolitą warszawskim, czyli stanie na czele tej prowincji kościelnej, w skład której wchodzą: archidiecezja warszawska, diecezja warszawsko-praska i diecezja płocka.
Kodeks Prawa Kanonicznego zobowiązuje nowego metropolitę, aby poprosił papieża o paliusz, czyli oznakę wyższej władzy kościelnej. Jest to biała, wełniana taśma z wyszytymi krzyżykami noszona jako naszyjnik na ornacie. Metropolita może nosić paliusz jedynie na terenie swojej własnej metropolii.

Edycja warszawska 53/2006

E-mail:
Adres: ul. Długa 29, lok. 229, 00-238 Warszawa
Tel.: (22) 635-90-69,