Zwyczaje Niedzieli Palmowej

Adam Łazar

Atmosferę świąt odczuwamy już w Niedzielę Palmową, zwaną też „wierzbną” lub „kwietną”. Znów w telewizji zobaczymy procesje z - poświęconymi palmami wokół świątyń z różnych regionów Polski. Zobaczymy palmy wykonane z jałowca, sosny, wierzby, z gałązkami wiśni, cisu, jemioły, przyozdobione papierowymi kwiatami, wstążkami. Palmy sięgające nawet na wysokość 30 m.
Sztuka układania palm i ich przystrajania zanika. By ten piękny zwyczaj nie poszedł w niepamięć, Zespół Szkół w Oleszycach organizuje konkurs na palmę wielkanocną. W tym roku 28-29 marca odbędzie się jego 13. edycja. Jego inicjatorem i organizatorem jest nauczycielka geografii Agnieszka Kapel. „Z satysfakcją dostrzegamy z roku na rok zwiększającą się ilość palm wykonanych na konkurs z coraz większej ilości szkół. W tym roku zaprosiliśmy rówieśników z lwowskich szkół. Zachęcamy uczestników do zainteresowania się lokalnymi motywami w zdobnictwie palm wielkanocnych oraz w zwiększeniu ilości palm tradycyjnych z naszego regionu. Konkurs ten organizujemy w dwóch kategoriach: palmy tradycyjnej i kompozycji dowolnej oraz w trzech grupach wiekowych: uczniowe szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich. Podsumowaniu konkursu towarzyszy wystawa nagrodzonych palm i wręczenie nagród dla ich zwycięzców, część artystyczna poświęcona zwyczajom Niedzieli Palmowej i Wielkanocy przygotowana przez uczniów naszej szkoły, kiermasz wypieków i ozdób świątecznych. Twórcy ludowi powiatu lubaczowskiego prezentują na wystawie swoje prace związane z Wielkanocą. Pokazy kulinarne zaprezentują w tym roku przedstawiciele Wyższej Szkoły Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu. Doświadczone gospodynie i specjaliści poprowadzą warsztaty dla młodzieży szkół średnich i gimnazjalnych z Polski i Ukrainy, ucząc ją wykonywania pisanek i innych ozdób świątecznych” - wyjaśnia pani Agnieszka.
Podczas tej dwudniowej imprezy jej uczestnicy dowiedzą się, jak wielką moc mają poświęcone palmy w kościele. Uderzenie kogoś palmą po wyjściu z kościoła zapewni mu zdrowie i pomyślność. Spożycie bazienek wierzby zabezpieczy od chorób gardła i krtani. W wielu domostwach palmy te wkładane są za święte obrazy w izbach albo pod dach w stodołach, stajniach. W czasie burzy i nawałnicy stawiane są w oknie domu, by piorun nie wleciał. Wiosną palmami zanurzonymi w święconej wodzie święcono bydła przed wypędzeniem z stajni na pastwisko z wiarą, że krowy będą zdrowe i dadzą dużo mleka. Rolnicy pod pierwszą skibę wiosennej orki wkładali gałązkę poświęconej palmy oraz rozstawiali je na rogach pola, co miało zapewnić urodzaj. Z Niedzielą Palmową związane są także przysłowia; „Gdy w Palmową Niedzielę słońce świeci, będą pełne stodoły, beczki i sieci”, „Gdy mokro w Palmową Niedzielę, rok się sucho ściele”, „Z Niedzieli Palmowej garść wierzbowych witek, od złego ochroni twój cały dobytek”.