Reklama

Pod gwiazdami z księdzem dziekanem

„...Słońce się zaćmiło i zasłona przybytku rozdarła się przez środek…”

Niedziela przemyska 13/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Elżbieta Tomkiewicz: - Ostatnio zatrzymaliśmy się na fascynujących opowieściach o Księżycu (powrócimy do nich za miesiąc). Dzisiaj jednak, niemal w „przeddzień” Wielkiego Tygodnia, nieodparcie nasuwa się pytanie związane z ciemnościami, jakie zapadły podczas śmierci Jezusa Chrystusa. W Ewangelii św. Łukasza czytamy: „...mrok ogarnął całą ziemię aż do godziny dziewiątej. Słońce się zaćmiło i zasłona przybytku rozdarła się przez środek...” (Łk 23, 44-45). Czy to faktycznie było zaćmienie Słońca?

Ks. Wiesław Słotwiński: - Gdy czytamy czy słuchamy tych słów Ewangelii, rzeczywiście może się nam nasunąć pytanie: cóż to za dziwne zjawisko towarzyszyło śmierci Jezusa i może faktycznie było to zaćmienie Słońca? Otóż, najpierw winniśmy wyjaśnić ważną, a pewnie mało znaną kwestię. Według żydowskiego kalendarza księżycowego, to znaczy takiego, w którym miesiące liczy się od nowiu do nowiu Księżyca, święto Paschy obchodzone było zawsze 15. dnia miesiąca nisan (to przełom marca i kwietnia), czyli w dniu pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Wiemy z opisu Ewangelii św. Jana, że Jezusa ukrzyżowano w piątek, zaś Pascha wypadła następnego dnia w szabat. Czyli śmierć Jezusa nastąpiła w przeddzień pełni Księżyca, natomiast do zaćmienia Słońca może dojść tylko podczas nowiu. Musiało to być zatem jakieś zjawisko nadzwyczajne lub naturalne, ale innego rodzaju. Pamiętajmy, że oprócz ciemności nastąpiło także trzęsienie ziemi i pękanie skał (por. Mt 27, 51). Te wszystkie wydarzenia są biblijnym symbolem zapowiadanego przez proroków Dnia Pańskiego, który ma być dniem sądu nad światem (np. Iz 13, 9n; Ez 32, 7n). To właśnie w Jezusie umierającym na krzyżu Bóg dokonuje sądu nad światem i realizuje obiecane zbawienie (por. kom. do najnowszego przekładu księgi Pisma Świętego, str. 2206).
Trzeba zatem pamiętać, że Nowy i Stary Testament opisy zjawisk zaćmieniowych odnosi zawsze do czasów ostatecznych. Sam Jezus mówi o nich w kontekście nadejścia czasów Mesjańskich (por. Mt 24, 29; Mk 13, 24; Łk 21, 25). Jednak ciekawym i dającym do myślenia jest fakt, że w listopadzie 29 roku doszło do całkowitego zaćmienia Słońca w rejonie Ziemi Świętej. W samej Jerozolimie faza zaćmienia wynosiła 97%, a w okolicach Nazaretu aż 99%, czyli prawie całkowite. Bardzo prawdopodobną datą śmierci Jezusa jest piątek 7 kwietnia 30 r. (właśnie wtedy pełnia Księżyca wypadła w sobotę - 8 kwietnia i w tym dniu Izraelici obchodzili Paschę, co zgadza się z opisem Ewangelii Jana). Jeżeli przyjmiemy tę datę, to śmierć Jezusa nastąpiła 4, 5 miesiąca po zaćmieniu Słońca. Czy Apostołowie mieli to wydarzenie w pamięci i odczytali je jako znak śmierci Chrystusa? Tego nigdy się nie dowiemy.
Świadkami całkowitego zaćmienia mogli być jeszcze Apostołowie w roku 59, a Apostoł Jan dodatkowo w 80 r. (obrączkowe) i w 83 (całkowite). Mogło to też odbić się echem w Księdze Apokalipsy, którą napisał pod koniec I wieku (por. Ap 6, 12; 8, 12), sam Apostoł zaś zmarł ok. 100 r.

- Na kartach Biblii jest wiele opisów różnych zjawisk ze świata przyrody, szczególnie zjawisk astronomicznych. Jak powinniśmy je rozumieć i interpretować?

- Należy pamiętać, że poszczególne Księgi Pisma Świętego powstawały na przestrzeni około tysiąca lat (najstarsze IX-X wiek przed narodzeniem Chrystusa, zaś ostatnie pod koniec I wieku po Chrystusie). Zatem wszelkie opisy zjawisk przyrodniczych czy astronomicznych są podane tak jak podpadały one pod zmysły ówczesnych ludzi, jak je wówczas rozumiano. Nie wolno nam też zapominać, że podstawowym przesłaniem Pisma Świętego jest podanie prawdy dotyczącej zbawienia, nie zaś wyjaśnianie zjawisk przyrody. Zjawiska przyrodnicze były niejako „na usługach” prawd objawionych. W ich opisach autorzy najczęściej pragnęli ukazać Bożą potęgę, Majestat i Wszechmoc. W prawach przyrody dopatrywano się bezpośredniej ingerencji Boga. Autor natchniony nie stawiał pytania: jak, dlaczego i kiedy coś się wydarzyło, ale raczej: co to może oznaczać, co Bóg przez to chce człowiekowi powiedzieć? Trudno jest więc dzisiaj na podstawie tekstów Pisma Świętego doszukiwać się dokładnych opisów zjawisk, które wówczas mogłyby mieć miejsce, a jeżeli już pokusimy się o to, to musimy pamiętać, że mają one jedynie charakter przypuszczeń i domysłów. Nie znaczy to, że tych zjawisk w ogóle nie było, ale że nie możemy mieć pewności, iż autor opisuje zjawisko, którego był świadkiem.

- Wśród zjawisk astronomicznych zamieszczonych w księgach Pisma Świętego chyba najwięcej opisów dotyczy zaćmień Słońca. Które ze zjawisk zaćmienia Słońca faktycznie miały wówczas miejsce, tak jak je autorzy natchnieni opisują?

- Słońce odgrywa w Piśmie Świętym ważną rolę, gdyż jest symbolem Boga i Jego potęgi, a zaćmienie Słońca to znak nadejścia czasów Mesjańskich. Ponieważ proroctwa odnoszą się do przyszłości, trudno jest odnieść powyższe zjawiska do konkretnych dat. Można jedynie sugerować, że być może autor był świadkiem zaćmienia Słońca lub znał je z opowiadań i wykorzystał w swej księdze. Do takich proroków czasów Starego Testamentu można zaliczyć Joela, Amosa, Micheasza i Izajasza.
Joel - prawdopodobnie żył i działał na początku pierwszej połowy IV wieku przed Chrystusem W swoich proroctwach kilkakrotnie nawiązuje do zaćmienia Słońca: „Przed nim drży ziemia, niebiosa się trzęsą, słońce i księżyc ulegają zaćmieniu, a gwiazdy tracą swą jasność” (Jl 2, 10 oraz Jl 3, 4; 4, 15). W roku 401 przed Chr. przez Palestynę przechodził pas całkowitego zaćmienia Słońca. Być może Joel żył w tym okresie i był świadkiem tego zjawiska. W latach 402-303 przed Chr. było jeszcze sześć zaćmień, których faza wynosiła 95% i więcej.
Natomiast prorocy Amos, Micheasz i Izajasz działali mniej więcej w tym samym okresie. Są to lata: ok. 760-746 przed Chr. - Amos, 756-697 przed Chr. - Micheasz, 740-696 przed Chr. - Izajasz. Również oni w swych proroczych wizjach wspominają o zaćmieniach Słońca (Iz 13, 10; Am 5, 8 i 8, 9; Mi 3, 6). Faktem jest, że w roku 790 przed Chr. miało miejsce obrączkowe zaćmienie Słońca, którego pas zaćmienia przechodził nieco na południe od Jerozolimy, zaś w 762 r. przed Chr. nastąpiło całkowite zaćmienie Słońca (pas zaćmienia przechodził przez północne rejony Palestyny). Można zatem postawić pytanie: czyżby i oni byli świadkami tych wydarzeń, a ich echo odbiło się na kartach ksiąg, które spisali? Jednak są to tylko nasze domysły i przypuszczenia, a pytanie pewnie pozostanie na zawsze bez odpowiedzi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2009-12-31 00:00

Ocena: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Msza św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczyna obchody Triduum Paschalnego

2024-03-28 07:18

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Karol Porwich/Niedziela

Mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczynają się w Kościele katolickim obchody Triduum Paschalnego - trzydniowe celebracje obejmujące misterium Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i zmartwychwstałego. Liturgia tego dnia odwołuje się do wydarzeń w Wieczerniku, kiedy Jezus ustanowił dwa sakramenty: kapłaństwa i Eucharystii.

Liturgista, ks. prof. Piotr Kulbacki z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego powiedział PAP, że część pierwsza Triduum - misterium Chrystusa ukrzyżowanego - rozpoczyna się Mszą Wieczerzy Pańskiej (Wielki Czwartek) i trwa do Liturgii na cześć Męki Pańskiej (Wielki Piątek). Po tej liturgii rozpoczyna się dzień drugi - obchód misterium Chrystusa pogrzebanego, trwający przez całą Wielką Sobotę. Nocna Wigilia Paschalna rozpoczyna trzeci dzień - misterium Chrystusa zmartwychwstałego – obchód trwający do nieszporów Niedzieli Zmartwychwstania.

CZYTAJ DALEJ

Groby Pańskie 2024 - Stwórz z nami galerię

2024-03-29 09:19

Marzena Cyfert

Parafia pw. Ducha Świetego we Wrocławiu

Parafia pw. Ducha Świetego we Wrocławiu

Piękną tradycją stało się budowanie w kościołach Grobu Pańskiego. Zapraszamy do przesyłania nam zdjęć z waszych kościołów i kaplic, a to pozwoli nam stworzyć piękną galerię. Czekamy na wasze zdjęcia, które możecie wysyłać na adres wroclaw@niedziela.pl

Prosimy, aby zdjęcia przesyłać do Niedzieli Zmartwychwstania.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję