Reklama

W cieniu magnackiej nekropolii - sieniawska fara

Niedziela przemyska 44/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W części starej wsi Dybków, dziś dzielnicy miasta, ulokowano fortecę, której nazwa pochodziła od możnego rodu Sieniawskich. Kościelna historia tych ziem sięga odległej daty 1571 r., kiedy to ówczesny właściciel Dybkowa - wojewoda sandomierski Jan Kostka ufundował drewniany kościół. Świątynia spalona została podczas najazdu Tatarów w 1624 r. Dzięki staraniom córki Stanisława Kostki, Katarzyny zamężnej z Adamem Hieronimem Sieniawskim podczaszym koronnym, kościół został odbudowany. Świątynia nosiła wezwanie św. Jana Chrzciciela. Dokument uposażenia kościoła z 1629 r. przekazuje nam wiadomości o istniejącym kościele, cerkwi, szkole, domu wójta, a także folwarku. W końcu I połowy XVII stulecia ufundowano jeszcze - staraniem Katarzyny Sieniawskiej - przytułek dla okolicznej biedoty. Adam Mikołaj Sieniawski, umierając w 1726 r., pozostawił jedyną córkę Marię Zofię i zamknął historię rodu Sieniawskich. Córka jego, poprzez małżeństwo z księciem Augustem Aleksandrem Czartoryskim wojewodą ruskim, otworzyła nową kartę historii Sieniawy.
Pierwotny kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, przez lata niszczejący, wymagał generalnego remontu. Zrezygnowano jednak z tych planów i około 1753 r. wzniesiono nowy kościół, który następnie, z polecenia władz austriackich, w latach 1788-1944 służył jako cerkiew greckokatolicka. Obecnie zniszczony już mocno obiekt pełni funkcję kaplicy przedpogrzebowej.
Na początku XVIII wieku Mikołaj Hieronim Sieniawski sprowadził do Sieniawy braci dominikanów obserwantów. Zakonnicy zamieszkali przy drewnianym kościele. Dla nich w latach 1719-51 wzniesiono późnobarokową świątynię wedle projektu architektonicznego G. Spazzio. Świątynia nosi nazwę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Nie długo cieszyli się bracia nowym kościołem, gdyż w 1777 r., podczas oddawania salw honorowych na pogrzebie wojskowym, jeden z pocisków trafił w kościół, który niemal natychmiast stanął w płomieniach. W 1778 r. austriackie władze skasowały konwent, a zakonników przeniesiono do pobliskiego Jarosławia. Kościół po remoncie zaczął pełnić rolę parafialnego. Zniszczeniom uległ też podczas I wojny światowej, dlatego jego wyposażenie jest bardzo skromne i pochodzi już z czasów powojennych. Nowe są: ołtarz główny oraz ołtarze boczne, a także polichromia wykonana w latach pięćdziesiątych XX wieku, autorstwa Stanisława Jakubczyka. Ciekawym rozwiązaniem zastosowanym przez wspomnianego artystę było nadanie postaciom świętych twarzy współczesnych mieszkańców miasteczka: dzieci i duchownych (wikarego i proboszcza).
Prawdziwą osobliwością sieniawskiej świątyni jest krypta rodowa Czartoryskich. Co ciekawe, żaden z pochowanych tutaj członków tej arystokratycznej rodziny nie umarł w Sieniawie; doczesne szczątki zmarłych Czartoryskich sprowadzano z różnych miejsc w Europie. Inicjatorem utworzenia rodowej krypty był książę Władysław Czartoryski, w II połowie dziewiętnastego stulecia. On to sprowadził z Paryża szczątki swojego ojca, księcia Adama. Książę Adam Czartoryski (1770-1861), przyjaciel cara Aleksandra I, zwolennik rozwoju zjednoczonej Polski pod berłem rosyjskim, w latach 1804-06 był ministrem spraw zagranicznych w rosyjskim rządzie. Do lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku w krypcie spoczywał także ks. August Czartoryski (1858-93) - pierwszy polski salezjanin. Jego postać symbolizuje wierność powołaniu, mimo przeciwności - ojciec Augusta chciał odwieść go od wstąpienia do salezjańskiego nowicjatu (nie pojawił się nawet na święceniach kapłańskich syna). Szczątki ks. Augusta w 1964 r. zostały następnie zabrane do kościoła Salezjanów w Przemyślu.
W sklepionej kolebkowo krypcie ustawiono obecnie 22 trumny, po 11 z każdej strony. Trumny opisano tabliczkami i postawiono na specjalnych postumentach. Ołtarz z krucyfiksem pochodzi z XIX stulecia. Prawdziwą ozdobą sieniawskiej krypty i to na skalę europejską były wieńce pogrzebowe. Mają one różne kształty: owalne, koliste, krzyża, krzyża łączonego z kołem, gałązek i koszyków. Wykonane są z nawlekanych na druciki szklanych i porcelanowych koralików, porcelanowych kwiatów i papieru parafinowanego. Nie zachowały się niestety do naszych czasów szarfy z dedykacjami, dzięki którym wiedzielibyśmy, dla kogo były konkretnie przeznaczane. Najpiękniejsze z wieńców, z porcelanowymi białymi i liliowymi kwiatami bzu, wykonane są z ponad miliona koralików i porcelanowych płatków. Obecnie przechowywane są w Muzeum w Jarosławiu. Przy kościele znajduje się dawny klasztor podominikański, obecnie plebania z 1754 r. oraz dzwonnica z XVIII stulecia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2009-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kościoły z całej Polski biorą udział w tegorocznej edycji Nocy Konfesjonałów

2024-03-29 11:56

[ TEMATY ]

noc konfesjonałów

Karol Porwich/Niedziela

W Wielkim Tygodniu w 100 kościołach księża będą spowiadać do północy lub przez całą noc w ramach 14. edycji nocy konfesjonałów. Akcja ma umożliwić spowiedź wiernym, którzy z różnych powodów nie mogą w dzień przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania.

Udział w akcji Noc Konfesjonałów polega na zorganizowaniu dodatkowej spowiedzi w Wielkim Tygodniu i zgłoszeniu udziału kościoła w serwisie nockonfesjonalow.pl - poinformował w komunikacie przekazanym w czwartek PAP koordynator akcji ks. Grzegorz Adamski.

CZYTAJ DALEJ

Wielki Piątek zostawia nas nagle samych na środku drogi... Zapada cisza

Agnieszka Bugała

Te godziny, które dzieliły świat od śmierci do zmartwychwstania musiały być czasem niepojętego napięcia...

Święte Triduum to dni wielkiej Obecności i... Nieobecności Jezusa. Tajemnica Wielkiego Czwartku – z ustanowieniem Eucharystii i kapłaństwa – wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy. Wielki Piątek, po straszliwej Męce Pana, zostawia nas nagle samych na środku drogi. Zapada cisza, która gęstnieje. Mrok, w którym nie ma Światła. Wielka Sobota – serce nabrzmiewa od strachu, oczekiwanie zadaje ból fizyczny. Wróci? Przyjdzie? Czy dobrze to wszystko zrozumieliśmy? Święte Triduum – dni, których nie można przegapić. Dni, które trzeba nasączyć modlitwą i trwaniem przy Jezusie.

CZYTAJ DALEJ

Biskup Zaporoża: Wielki Piątek trwa u nas każdego dnia

2024-03-29 16:27

[ TEMATY ]

biskup

Ukraina

Wielki Piątek

Vatican News

Bp Jan Sobiło na linii frontu

Bp Jan Sobiło na linii frontu

„Pod krzyżem Jezusa modlę się za wszystkich okaleczonych żołnierzy i tych, którzy oddali swe życie za wolność Ukrainy” – mówi Radiu Watykańskiemu bp Jan Sobiło. Wyznaje, iż Zaporoże, gdzie posługuje, jest w ostatnich dniach masowo ostrzeliwane. „Wiemy, że ten Wielki Tydzień może być ostatnim w naszym życiu i od tego będzie zależeć cała wieczność, stąd staramy się zacieśniać relację z Jezusem, by być gotowym nawet na ewentualną śmierć” – mówi hierarcha, prosząc o usilną modlitwę za Ukrainę.


Podziel się cytatem

Bp Jan Sobiło: Tak, to już trzeci Wielki Piątek w czasie pełnoskalowej wojny. Z jednej strony przyzwyczailiśmy się do tego krzyża wojennego, a z drugiej jest on coraz bardziej bolesny. Tak jak rana, którą długo już nosisz, ale jednocześnie nie widzisz, że może się zagoić w najbliższym czasie. I sama świadomość tego, że ta wojna trwa i nie wiadomo jeszcze, jak długo potrwa, jest bardzo bolesna. Jednocześnie widzę, że ludzie przyzwyczaili się już do wystrzałów i do tego, że ktoś zginął, że przywożą rannych żołnierzy. Muszą po prostu żyć i wiedzą, iż nawet w czasie wojny trzeba funkcjonować, trzeba pójść po chleb, trzeba się pomodlić. Na początku wojny niektórzy mieli problem z modlitwą, a teraz widzę, że nauczyli się organizować sobie czas i miejsce dla modlitwy, bo odczuwają, iż bez niej tego długiego czasu wojennego nie da się przeżyć.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję