Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

„W żadnym wypadku nie należy dopuścić do rozlewu krwi”

Kościół katolicki wobec stanu wojennego w Szczecinie (3)

Niedziela szczecińsko-kamieńska 1/2013, str. 5

[ TEMATY ]

stan wojenny

IPN Wrocław

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół udzielił także symbolicznego wsparcia aresztowanym liderom szczecińskiej „Solidarności”, sądzonym przed Sądem Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy w ramach tzw. procesu jedenastu. Biskupowi udało się uzyskać zgodę władz na uczestnictwo w procesie jego przedstawicieli. W kolejnych rozprawach w charakterze obserwatorów brali zatem udział biskupi sufragani - bp Stanisław Stefanek i bp Jan Gałecki, za każdym razem przybywający w towarzystwie także innych księży. Podczas ostatniej rozprawy - w marcu 1982 r. bp Gałecki wysłuchał na sali sądowej spowiedzi Mieczysława Ustasiaka. Skazany na cztery lata pozbawienia wolności przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Szczecińskiej po 13 grudnia 1981 r. przyjął także z rąk ks. Wenancjusza Borowicza Komunię św. Spośród pozostałych sądzonych pięciu otrzymało wyroki skazujące, zaś pięciu uwolnionych nazajutrz złożyło bp. Majdańskiemu wizytę, podczas której dziękowano za wsparcie Kościoła.

Ordynariusz diecezji szczecińsko-kamieńskiej w okresie stanu wojennego interweniował także u władz, sprzeciwiając się represjom wobec opozycjonistów, którzy nie zostali internowani ani aresztowani. Bezpośrednio po 13 grudnia 1981 r. upominał się o losy zwalnianych z pracy działaczy „Solidarności”. Po manifestacjach ulicznych z początku maja 1982 r. wystosował zaś list do płk. Peciaka, w którym prosił komisarza wojskowego o zajęcie się sprawą stosowania przez organa porządkowe kar cielesnych wobec młodocianych uczestników zajść.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Innym ważnym polem zainteresowania bp. Kazimierza Majdańskiego po 13 grudnia 1981 r. była pomoc charytatywna dla uwięzionych oraz ich rodzin. Hierarcha wielokrotnie apelował zarówno do wiernych, jak i samych księży o włączanie się w jej organizację. Na bazie dotychczasowej działalności charytatywnej prowadzonej przy parafii pw. św. Andrzeja Boboli przy ul. Pocztowej w Szczecinie (gdzie swoją siedzibę miał również aktywny w tym zakresie Szczeciński Klub Katolików) utworzono Sekcję Charytatywną, której celem stało się niesienie pomocy wszystkim poszkodowanym w wyniku wprowadzenia stanu wojennego, która w kwietniu 1982 r., po objęciu nad nią oficjalnego patronatu przez ordynariusza, stała się częścią Komisji Charytatywnej Kurii Biskupiej. We wrześniu tegoż roku sekcja przeniesiona została do pomieszczeń parafii pw. Świętego Krzyża i przemianowana na Diecezjalny Punkt Pomocy (później jej nazwę zmieniano jeszcze na Komitet Pomocy i wreszcie, już po stanie wojennym Biskupi Komitet Charytatywno-Społeczny). Poprzez łączników utrzymywano także współpracę z kilkunastoma innymi parafiami. W działalność punktu angażowało się bardzo wielu ludzi, w tym m.in. Maria Teresa Dziembowska, Maria Katarzyna Glińska, Wanda Karczewska, Jadwiga Kosińska, Janusz Nagel i Anna Tarnowska-Tierling.

Reklama

Niezależne środowisko katolików świeckich w Szczecinie w stanie wojennym mogło także kontynuować swoją działalność w ramach samego SKK, który jako jedyny z ogólnopolskiej rodziny klubów inteligencji katolickiej nie został zawieszony ani rozwiązany. Jego aktywność w pierwszych tygodniach po 13 grudnia 1981 r. została co prawda mocno ograniczona, wiele spotkań odwołano, zaś odbywające się dotyczyły głównie spraw stricte religijnych, to jednak z czasem zaczęto powracać do tematyki społecznej i politycznej. Za sprawą klubu w szczecińskich kościołach odbywały się wykłady otwarte i zebrania, które często były pretekstem do spotkań wielu ludzi angażujących się w działania opozycyjne w podziemiu.

W przeddzień zniesienia stanu wojennego miało miejsce wydarzenie będące symptomem „normalizacji”, do której przyczyniła się także studząca emocje i nawołująca zarówno władze, jak i opozycję do rozwagi i spokoju postawa Kościoła katolickiego. Z drugą wizytą przybył do Polski Jan Paweł II. W jednym z raportów szczecińskiej SB, oceniającym nastroje społeczne po zakończeniu papieskiej pielgrzymki czytamy: „Powszechnie, jako wynik wizyty, spodziewany jest wzrost liberalizacji życia społeczno-politycznego w kraju przy jednoczesnym zachowaniu przez władze nieprzejednanego stanowiska wobec spraw zasadniczych. Oczekuje się zniesienia stanu wojennego i ogłoszenia amnestii dla osób skazanych za działalność antypaństwową na mocy Dekretu [Rady Państwa z dnia 12 grudnia 1981 r. o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego - przyp. M.S.], jako termin przyjmuje się święto Odrodzenia Polski [22 lipca - oficjalna rocznica ogłoszenia manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego - przyp. M.S.]”. Dalszy bieg wydarzeń okazał się zbieżny ze społecznymi oczekiwaniami wskazanymi w przytoczonej analizie. Także powtórna rejestracja „Solidarności”, jedna z owych „spraw zasadniczych”, okazała się kwestią zaledwie kilku lat. Kościół przez ten czas pozostawał niezmiennie ważnym aktorem życia publicznego. Przyczyniając się do podjęcia dialogu przedstawicieli opozycji i władz, następnie w nim uczestnicząc, odegrał niebagatelną rolę na drodze do zmiany ustroju w Polsce.

2013-01-07 09:56

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Oblicza stanu wojennego

W niedzielę 13 grudnia 1981 r. na ulicach polskich miast pojawiły się opancerzone wozy, czołgi i tzw. koksowniki, przy których grzali się zmarznięci żołnierze. O północy z 12 na 13 grudnia w telewizji wystąpił gen. Jaruzelski, informując o wprowadzeniu na terytorium całego kraju stanu wojennego i utworzeniu Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON). Tej grudniowej nocy zostało aresztowanych i internowanych (jeden z największych ośrodków internowania znajdował się w zakładzie karnym w Załężu k. Rzeszowa) tysiące działaczy „Solidarności”, w tym ok. 200 z terenu ówczesnego województwa rzeszowskiego. Wielką rolę w niesieniu pomocy aresztowanym i internowanym oraz ich rodzinom odegrał (będący pod „stałą obserwacją”) Komitet Pomocy dla Uwięzionych i Internowanych, mający swoją siedzibę przy kościele Ojców Bernardynów w Rzeszowie. W odpowiedzi na wprowadzenie stanu wojennego, w rzeszowskiej WSK „PZL” rozpoczęto strajk na czterech wydziałach, do których wkrótce dołączyło pięć następnych (według raportów WUSW strajk podjęło ok.1,5-2,5 tys. pracowników). Po rozmowach z prokuratorami wojskowymi większa część strajkujących przerwała protest. Natomiast niepowodzeniem zakończyły się próby zorganizowania strajku m.in. w Rzeszowskim Przedsiębiorstwie Robót Elektrycznych i Rzeszowskim Przedsiębiorstwie Robót Zmechanizowanych i Sprzętu Budowlanego „Dźwig”. Przygotowując od wiosny 1981 r. wprowadzenie stanu wojennego, komuniści liczyli się z ofiarami śmiertelnymi. Już kilka dni po jego ogłoszeniu doszło do tragicznych wydarzeń w kopalni „Wujek” w Katowicach – od kul śmierć poniosło 9 górników.

CZYTAJ DALEJ

Sosnowiec: bp Artur Ważny – nowym biskupem sosnowieckim

2024-04-23 12:01

[ TEMATY ]

Sosnowiec

diecezja sosnowiecka

bp Artur Ważny

Karol Porwich "/Niedziela"

Ojciec Święty Franciszek mianował biskupem sosnowieckim dotychczasowego biskupa pomocniczego diecezji tarnowskiej Artura Ważnego.

Decyzję Papieża ogłosiła dziś w południe (23 kwietnia 2024) Nuncjatura Apostolska w Polsce. Mianowany biskupem sosnowieckim bp Artur Ważny urodził się 12 października 1966 r. w Rzeszowie. Święcenia prezbiteratu przyjął 25 maja 1991 r. w Tarnowie. 12 grudnia 2020 r. został mianowany biskupem pomocniczym diecezji tarnowskiej. Święcenia biskupie przyjął 30 stycznia 2021 r. Jego dewizą biskupią są słowa: „Patris corde” („Ojcowskim sercem”). Bp Ważny w swojej dotychczasowej posłudze duszpasterskiej współpracował z różnego rodzaju ruchami i stowarzyszeniami, wiele czasu poświęcał też małżeństwom i rodzinom. Głosił rekolekcje w wielu krajach europejskich, w Ameryce Południowej oraz w USA. Jest autorem takich książek, jak: „Ewangelia bez taryfy ulgowej”, „Jesteś źrenicą Boga” czy „Warsztat św. Józefa”. Ponad dwadzieścia razy pielgrzymował pieszo w pielgrzymce z Tarnowa na Jasną Górę. W Konferencji Episkopatu Polski pełni funkcję przewodniczącego Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji przy Komisji Duszpasterstwa, wchodzi też w skład Rady ds. Duszpasterstwa Młodzieży.

CZYTAJ DALEJ

W Lublinie rozpoczęło się spotkanie grupy kontaktowej Episkopatów Polski i Niemiec

2024-04-24 17:59

[ TEMATY ]

Konferencja Episkopatu Polski

Konferencja Episkopatu Polski/Facebook

W dniach 23-25 kwietnia br. odbywa się coroczne spotkanie grupy kontaktowej Episkopatów Polski i Niemiec. Gospodarzem spotkania jest w tym roku abp Stanisław Budzik, przewodniczący Zespołu KEP ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec.

Głównym tematem spotkania są kwestie dotyczące trwającej wojny w Ukrainie. Drugiego dnia członkowie grupy wysłuchali sprawozdania z wizyty bp. Bertrama Meiera, ordynariusza Augsburga, w Ukrainie, w czasie której odwiedził Kijów i Lwów. Spotkał się również z abp. Światosławem Szewczukiem, zwierzchnikiem Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję