Reklama

Kościół

Europa Słowiańska - jedność w różnorodności

W nazewnictwie pojęciowym – w geografii, historii i polityce Europa składa się z dwóch części: zachodniej i wschodniej. Polacy, Czesi i Węgrzy kulturą są związani z Zachodem, ale sami siebie nazywają Środkowoeuropejczykami

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jan Paweł II nie mówił o Europie Wschodniej czy Środkowo-Wschodniej, wprowadził pojęcie „Europy Słowiańskiej”. Tak pisał w encyklice „Slavorum apostoli” i mówił w licznych wypowiedziach pasterskich. Do tej Europy, obok Słowian, zaliczał: Litwinów, Łotyszy, Węgrów i Rumunów. Jest w tym metafora. Miał świadomość, że jego posłannictwo wiązało się również z tym, „aby wobec Kościoła, Europy i świata mówić o tych często zapomnianych narodach i ludach”.

Z okresem pontyfikatu Jana Pawła II wiąże się „rozległość chrześcijańskiego Milenium Słowiańszczyzny”. Wcześniej, bo w twórczości poetyckiej Karola Wojtyły, Polska jawi się w kontekście słowiańskiej dawności. Związki Polski z Europą Słowiańską dochodzą do głosu w epoce romantyzmu. Pisał o tym Adam Mickiewicz w „Literaturze słowiańskiej”, a Karol Libelt stworzył filozofię słowiańską opartą na braterstwie narodów słowiańskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Związki te były wyraziste w myśli Kościoła w Polsce w XX wieku. Kard. August Hlond mówił o „Zielonych Świątkach Słowian, czyli o obecności Słowian w Wieczerniku Kościoła”. Jan Paweł II to przypomniał i wyeksponował. Prymas Stefan Wyszyński widział szczególną odpowiedzialność osobistą i Kościoła w Polsce przed światem słowiańskim. Można więc powiedzieć, że Jan Paweł II był spadkobiercą i kontynuatorem polskich myśli i doświadczeń o jedności ludów słowiańskich w Europie. Papież podchodził do tego tematu ze szczególnym zaangażowaniem i niejako misją wobec pobratymców. W homilii w czasie Mszy św. odprawionej 3 czerwca 1979 r. na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie powiedział: „Czyż Chrystus tego nie chce, czy Duch Święty tego nie rozrządza, ażeby ten papież, który nosi w swej duszy szczególnie wyrazisty zapis dziejów własnego narodu od samego jego początku, ale i dziejów pobratymczych, sąsiednich ludów i narodów, na sposób szczególny nie ujawnił i nie potwierdził w naszej epoce ich obecności w Kościele? Ich szczególnego wkładu w dzieje chrześcijaństwa? Ażeby odstawił te profile, które właśnie tutaj, w tej części Europy, zostały wbudowane w bogatą architekturę świątyń Ducha Świętego?”. Narody pobratymcze były bliskie Janowi Pawłowi II, dawał temu wyraz w wystąpieniach oficjalnych, ale i w spontanicznych reakcjach na widok Słowian i napisów w językach słowiańskich. Fakt chrztu Polski za pośrednictwem księżnej Dąbrówki i Kościoła czeskiego Jan Paweł II podkreślił w encyklice „Slavorum apostoli”.

Reklama

Z Węgrami Polska jest spokrewniona przez królową Jadwigę. Andrzej Świerad z Małopolski należy do pierwszych pięciu patronów Królestwa Węgierskiego.

Papież wskrzesił wielowiekową tradycję jedności słowiańskiej tam, gdzie od wieków rysowały się podziały. Papież dostrzegł znak jedności. Przykładem może być męczeństwo Andrzeja Boboli. Widział w nim znak, który ma połączyć narody i Kościół w imię Chrystusa.

Przypomniał, że narody słowiańskie zawdzięczają swój początek i rozwój dziełu Braci Sołuńskich – Cyryla i Metodego. Oni stworzyli alfabet słowiański i wnieśli wkład w kulturę. Polska ma alfabet łaciński, ale słownictwo spokrewnione z językami słowiańskimi. Europa Słowiańska jest spokrewniona przez świętych i przez dynastie rodowe. Papież odnajdywał i wskrzeszał tę rzeczywistość. W ujęciu słowiańskim naród to przede wszystkim rodzina rodzin, a nie instytucja.

Murem obronnym jedności religijnej i kulturowej z Kościołem powszechnym Wschodu i Zachodu jest kult Bogarodzicy. Ikonę Maryi lud słowiański nazywa Ścianą Niewzruszoną. Należy ona do tych wizerunków, o których Jan Paweł II wspominał w encyklice „Redemptoris Mater”.

Ojciec Święty podkreślał budowę jedności, ale w różnorodności. Wydobywał wszystko to, co zostało zapomniane, przyprószone czasem, podzielone konfliktami. Pragnął stworzyć europejską komunię z należnym miejscem słowiańskiej obecności. Komunię – nie tylko wspólnej wiary, ale i wspólnej kultury. Różnice tradycji i kultury winny być wzajemnym dopełnieniem wspólnego bogactwa. W różnicach kulturowych Jan Paweł II odnajdywał powszechność Kościoła. Dla osiągnięcia jedności każdy naród i każda kultura muszą wypełniać własne zadania w zbawczym planie Boga. Jan Paweł II manifestował swoje ustożsamianie się z posłannictwem Apostołów Słowian i ze słowiańskim rodowodem. „Pierwszy słowiański syn rodziny” powiedział, że do napisania „słowiańskiej encykliki” „czuł się szczególnie zobowiązany”. Mówił, że za „komunią słowiańską” przemawiają doświadczenie historii, która jest związana z przyjęciem chrześcijaństwa przez wzajemne związki dynastyczne i osobowe, a także wspólni święci. Przemawia też inspiracja Kościoła związana z posługą Cyryla i Metodego.

Reklama

Jan Paweł II ukazywał i nauczał, że „komunia słowiańska” nie jest celem samym w sobie, ale drogą do celu, którym są jedność Europy i jedność świata dzieci Bożych. Podkreślał, że dwa nurty kultury, tradycji, duchowości w Europie, choć różnią się między sobą, to ostatecznie są zobowiązane do szukania i tworzenia jedności. Stanowią razem o Europie chrześcijańskiej.

Papież wierzył i tak nauczał, że Europa powinna „oddychać dwoma płucami tradycji wschodniej i zachodniej” i czerpać ze „źródeł duchowości bizantyńskiej i łacińskiej”. Mówił, że jest to „natarczywy znak czasu”. Nauczanie to jest głosem Magisterium Kościoła wypowiedzianym w oficjalnych dokumentach. A więc jest zobowiązaniem.

2018-03-28 10:29

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Co Polska zawdzięcza Europie?

Niedziela Ogólnopolska 15/2018, str. 18-19

[ TEMATY ]

Europa Christi

Arkadiusz Bednarczyk

Mieszko przyjmuje chrzest. Przedstawienie z drzwi kolegiaty w Jarosławiu

Mieszko przyjmuje chrzest. Przedstawienie z drzwi kolegiaty w Jarosławiu

Dzieje Polski w Europie rozpoczynają się w X wieku. Początek naszych dziejów to przyjęcie chrztu z Rzymu – za pośrednictwem czeskiej księżniczki Dobrawy. Była ona małżonką historycznego władcy Mieszka I. Chrzest Polski miał miejsce 14 kwietnia 966 r. i stał się początkiem państwa polskiego. Wprowadził Polskę w krąg chrześcijaństwa. Wyznaczył chrześcijański sposób myślenia i przeżywania naszych dziejów. Chrześcijańskie stały się Polska i wszystko, co związane z naszą ziemią: świątynie i znaki przydrożne, obyczaje, kultura. Przez chrzest weszliśmy na arenę i do historii Europy. Dokumentem „Dagome iudex” Mieszko I oddał państwo polskie pod opiekę papieża. Miało to praktyczne znaczenie w szukaniu swego miejsca w obrębie świata chrześcijańskiego. Dało Polsce suwerenność wobec cesarstwa niemieckiego. To było wielkie, mądre i ważne posunięcie Mieszka I.

CZYTAJ DALEJ

Postawiono zarzuty ks. Michałowi O.

2024-03-27 18:21

Adobe Stock

Prokuratura postawiła w środę zarzuty pięciu osobom w związku ze sprawą wykorzystania pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwości. Wśród nich jest czterech urzędników resortu sprawiedliwości i „beneficjent funduszu” ks. Michał O. W ramach Funduszu ośrodkowi „Archipelag” miała zostać przyznana dotacja na kwotę blisko 100 milionów złotych.

- Ks. Michał O. działając wspólnie w porozumieniu z tymi urzędnikami, doprowadził do wypłaty tych środków. Tutaj istotną kwestią jest to, że działali wspólnie i w porozumieniu - poinformował dziś podczas konferencji rzecznik prasowy prok. Przemysław Nowak. Zapowiedział, że będą kierowane wnioski o tymczasowy areszt wobec trzech osób, a zebrany materiał dowodowy będzie analizowany pod kątem uchylenia immunitetu politykom. Powstające na warszawskim Wilanowie centrum terapeutyczne ma na celu pomoc ofiarom przemocy.

CZYTAJ DALEJ

Groby Pańskie 2024 - Stwórz z nami galerię

2024-03-29 09:19

Marzena Cyfert

Parafia pw. Ducha Świetego we Wrocławiu

Parafia pw. Ducha Świetego we Wrocławiu

Piękną tradycją stało się budowanie w kościołach Grobu Pańskiego. Zapraszamy do przesyłania nam zdjęć z waszych kościołów i kaplic, a to pozwoli nam stworzyć piękną galerię. Czekamy na wasze zdjęcia, które możecie wysyłać na adres wroclaw@niedziela.pl

Prosimy, aby zdjęcia przesyłać do Niedzieli Zmartwychwstania.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję