Reklama

Letnie wędrówki (5)

Smoleń - jurajskie "orle gniazdo"

Niedziela sosnowiecka 31/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Smoleń - to jedno z najciekawszych i najładniej położonych miejsc na wyżynie. Zajmuje szczyt stożkowatego, zalesionego wzgórza (496 m), wznoszącego się nad wsią o tej samej nazwie, mniej więcej w połowie drogi między Pilicą a Wolbromiem. Najbardziej rzuca się w oczy cylindryczna wieża, którą widać już z daleka. Podczas eksploracji ruin warto pamiętać o związanych ze zwiedzaniem potencjalnych niebezpieczeństwach. Pierwszym z nich jest nieprawidłowo zabezpieczona studnia przy wejściu po zachodniej stronie, drugim - pozorna łatwość wejścia na mury w niektórych miejscach.
Zamek w Smoleniu zawdzięcza swoje istnienie rycerskiemu rodowi Toporczyków (później Pileckich), którzy zbudowali go jako swoją siedzibę w XIV stuleciu. Jednak walory obronne miejsca zostały dostrzeżone o wiele wcześniej. Istniejąca tu w XIII w. forteca ziemno-drewniana uległa zniszczeniu podczas sukcesyjnych walk Władysława Łokietka z Wacławem II. Zamek Toporczyków stanął na planie nieregularnego wieloboku, co wymusiło ukształtowanie terenu. Jego historia jest stosunkowo krótka. W 1563 r. właścicielem zamku został Seweryn Boner, a pod koniec wieku XVI Wojciech Padniewski, który zbudował pałac w Pilicy i tam przeniósł swoją siedzibę rodową. Zamek stał opuszczony przez kilkadziesiąt lat, aż do 1655 r., kiedy został spalony przez Szwedów, którzy obawiali się jego strategicznych zalet. Od tamtego czasu jest ruiną.
Aby zwiedzić twierdzę, trzeba najpierw ostro podejść na szczyt wzniesienia (szlak żółty albo czarny). Do otoczonych wysokimi murami ruin można wejść w kilku miejscach. Najważniejszym punktem jest stojąca na skale wysoka wieża, wokół której dobudowano zamek wysoki, czyli tzw. dom mieszkalny. Poniżej znajdują się resztki dwóch dolnych zamków: zachodniego i wschodniego oraz przejście między nimi znajdujące się po północnej stronie wieży. Dobrze zachował się gotycki profil bramy wjazdowej, z resztkami mechanizmu służącego do jej podnoszenia, usytuowanej w południowej ścianie wschodniego zamku dolnego. Jest to jedno z wejść do ruin, w którym bardzo łatwo o poślizg czy upadek. W zamku zachodnim warto zwrócić uwagę na studnię. Obecnie jest częściowo zasypana, ale w czasach świetności była głęboka na ponad 200 m. Podobno wykopali ją jeńcy tatarscy.
Na smoleński zamek dochodzą dwa największe szlaki: Szlak Orlich Gniazd i Szlak Warowni Jurajskich. Ten pierwszy dociera tu z Pilicy (4 km) i prowadzi dalej na południe, do Bydlina (17,5 km) i Rabsztyna (23 km). Drugi wiedzie na zachód do Podzamcza (11 km), a na południowy wschód - do Wolbromia (11 km). Do samego zamku prowadzą za to dwa bardzo krótkie szlaki łącznikowe - żółty i czarny. Ten pierwszy "wydłuża się" dopiero za wsią i prowadzi na wschód, do ruin zamku Udórz, położonych w Kleszczowskim Lesie - ok. 9 km. Jest to tzw. szlak smoleński.
Zamek otaczają lasy. Rosną tu buki, modrzewie i graby. Najpiękniejsze fragmenty ostępów należą do rezerwatu "Smoleń" (4,3 ha). W lesie można natrafić na wiele ostańców skalnych. Najciekawsze z nich to Zegarowe Skały, ze stosunkowo łatwymi w eksploracji jaskiniami: Na Biśniku, Zegarowa i Psia. Legenda mówi, że w noc poprzedzającą Boże Narodzenie i Noc Świętojańską w Jaskini Zegarowej słychać bicie tajemnego zegara.
Jedną ze znamienitych osób, które gościły w Smoleniu, był Biernat z Lublina, autor najstarszej książki drukowanej w języku polskim z 1513 r. Ponoć Biernat bardzo sobie chwalił bogate zbiory biblioteki zamkowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Msza św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczyna obchody Triduum Paschalnego

2024-03-28 07:18

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Karol Porwich/Niedziela

Mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek rozpoczynają się w Kościele katolickim obchody Triduum Paschalnego - trzydniowe celebracje obejmujące misterium Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i zmartwychwstałego. Liturgia tego dnia odwołuje się do wydarzeń w Wieczerniku, kiedy Jezus ustanowił dwa sakramenty: kapłaństwa i Eucharystii.

Liturgista, ks. prof. Piotr Kulbacki z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego powiedział PAP, że część pierwsza Triduum - misterium Chrystusa ukrzyżowanego - rozpoczyna się Mszą Wieczerzy Pańskiej (Wielki Czwartek) i trwa do Liturgii na cześć Męki Pańskiej (Wielki Piątek). Po tej liturgii rozpoczyna się dzień drugi - obchód misterium Chrystusa pogrzebanego, trwający przez całą Wielką Sobotę. Nocna Wigilia Paschalna rozpoczyna trzeci dzień - misterium Chrystusa zmartwychwstałego – obchód trwający do nieszporów Niedzieli Zmartwychwstania.

CZYTAJ DALEJ

Słodko - gorzka wspólnota

2024-03-29 15:18

Dziar

Tę nazwę dla duszpasterstwa osób rozwiedzionych i żyjących w związkach niesakramentalnych zaproponował ks. Marian Fatyga, opiekujący się środowiskiem od 2023 roku.

- Chodzi o dużo gorzkich doświadczeń osłodzonych myślą, że i dla nas, mimo sytuacji, w jakiej się znajdujemy jest nadzieja, że nie jesteśmy straceni w oczach Boga – mówi Niedzieli Anna Wira, która wraz z mężem Piotrem jest we wspólnocie od 2002 roku.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję