Reklama

Po 100 latach

Motu Proprio św. Piusa X o muzyce kościelnej (3)

Niedziela kielecka 49/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pius X, wśród różnych rodzajów muzyki kościelnej, na pierwszym miejscu stawia chorał gregoriański jako właściwy śpiew liturgii rzymskiej. Owo uprzywilejowanie jest tak znaczące, że czyni z chorału kryterium oceny innych rodzajów śpiewu, które są dopuszczone do liturgii, co wyrażają jego słowa: „o tyle kompozycja jakaś dla Kościoła przeznaczona jest świętsza i bardziej liturgiczna, o ile więcej w przebiegu swym, w natchnieniu i smaku zbliża się do melodii gregoriańskiej, o tyle zaś mniej jest godna świątyni, o ile więcej z tym najwyższym wzorem staje się niezgodna”. Według Piusa X chorał gregoriański, to causa exemplaris każdej kompozycji przeznaczonej dla liturgii. Czy jednak stanowisko to jest dziś do utrzymania?
Śpiew gregoriański stał się nie tylko inspiracją dla innych rodzajów muzyki, ale także okazał się źródłem wszystkich form wielogłosowości europejskiej, do tego stopnia, że uprawniona się wydaje entuzjastyczna aklamacja parafrazująca objawiony Prolog: „Na początku był chorał!”; na początku wszystkiego, co muzycznie brzmiące w Europie i świecie. Nie dziwi zatem, że Papież znający genezę tego gatunku muzycznego, jego wielorakie formy, piękno i profetyczne oddziaływanie na uczestników misterium, zobowiązuje wszystkich do gorliwego i odpowiedzialnego korzystania z tej skarbnicy muzycznej Kościoła.
I choć Kościół Soboru Watykańskiego II, jak i Kościół współczesny, nie daje przywileju wyłączności dla chorału gregoriańskiego, ale traktuje go jako primus inter pares, pierwszy wśród innych, to należy pamiętać, że pozostaje on pierwszym.
Mówiąc o muzyce współczesnej tamtych dni, Papież odnosi się życzliwie do dobrych kompozycji, „poważnych i uroczystych, które stają się godne obrzędów liturgicznych”. Przestrzega jednocześnie, by „kompozycje muzyczne w najnowszym stylu, nie zawierały w sobie nic świeckiego, aby nie było w nich reminiscencji motywów wykonywanych w teatrach i aby w swej formie zewnętrznej nie były wzorowane na modłę utworów świeckich”.
Czy można czytać te papieskie przestrogi, tak zdecydowanie wyłączające z kościelnego „obiegu” pewne kategorie utworów i nie rumienić się ze wstydu, gdy słyszy - włączane do liturgii mszalnej - „kawałki” z oper? Wydaje się, że historia zatacza koło. Św. Pius X musiał oczyszczać muzykę liturgiczną, ów piękny Boży ogród, z wszelkiego rodzaju chwastów, a zatem czegoś, co samo w sobie może być nawet poprawne jako kompozycja, to jednak w żaden sposób nie przystające do sakralnego obrzędu. To, co powstawało dla innych celów, na inne okazje, niech też takim pozostanie; to zaś, co pisano dla liturgii, niech będzie szanowane, odnawiane i pieczołowicie pielęgnowane, jak chociażby cała Palestrinowska spuścizna, stanowiąca prawdziwy wzór wielogłosowości, mające prawo obywatelstwa w liturgii posoborowej.
Pius X, traktując sprawę z całą powagą swego urzędu, odwołuje się do poczucia odpowiedzialności wszystkich, od których zależy wcielenie w życie tej mądrej reformy. Jego słowa zachęty i polecenia nakładają odpowiedzialność za muzykę na wszystkich przełożonych, począwszy od tych „najniżej” do tych, od decyzji których zależy wszystko, albo bardzo wiele. Idzie tu nawet o drobne gesty, czasem może tylko zmarszczenie czoła czy grymas niezadowolenia, który zniechęci do wystawiania „teatru” czy imprez w tonacji „disco polo”.
Gorliwość o Dom Twój pożera mnie! Ten święty Papież zachęca do gorliwości o Dom Boży, o piękno muzyki w nim wybrzmiewającej. Jednocześnie przestrzega, by przez opieszałość, zaniedbania i lenistwo, „nie wciskać do ręki Chrystusowi owych powrozów, którymi ongi Boski Zbawiciel wyganiał ze świątyni niegodnych, co ją bezcześcili”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Widowisko „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” w Kalwarii Zebrzydowskiej

2024-03-28 21:51

[ TEMATY ]

koncert pasyjny

Artur Brocki/Mat.prasowy/Pasja

Już 29.03.2024r. na antenie głównej Polsatu o godzinie 20:00 będzie miała miejsce emisja wyjątkowego widowiska. „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” to program muzyczny, na który składa się rejestracja 12 pieśni pasyjnych w wykonaniu znanych polskich artystów m.in. Roksany Węgiel, dla której udział w tym wydarzeniu będzie osobistym przeżyciem.

Ilustracją dla występujących artystów będą fragmenty Misterium Męki Pańskiej odegrane w przepięknej scenerii Dróżek Kalwaryjskich przez braci z klasztoru Ojców Bernardynów i wiernych, którzy zwyczajowo biorą udział w tych corocznych celebracjach na Dróżkach Kalwarii Zebrzydowskiej. Misterium opisuje pojmanie, osądzenie, drogę krzyżową i ukrzyżowanie Jezusa i jest co roku odgrywane w Wielkim Tygodniu w Kalwarii Zebrzydowskiej, a jego tradycja sięga początków XVII wieku.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję