Reklama

Zarys historii parafii pw. św. Józefa w Boćkach

Na początku XVI w. istniały dwie osady o nazwie Boćki, leżące po obu stronach rzeki Nurzec. Część po lewej stronie (Zarzecze) należała - z nadania króla polskiego Aleksandra Jagiellończyka (1461-1506) - do ziemianina mielnickiego Stanisława Montewicza i Iwaszki Hlebowicza. Część prawobrzeżną 17 września 1509 r. nadał król Zygmunt I Stary Iwanowi (Iwaszce) Semenowiczowi Sapieże (zm. 4 grudnia 1517), sekretarzowi wielkiego księstwa litewskiego (1488) i marszałkowi hospodarskiemu (1504-1517). W akcie nadania król zezwolił na osadzenie nad Nurcem miasteczka na prawie magdeburskim, co oznaczało, że Boćki otrzymały wówczas prawa miejskie. W 1512 r. Stanisław Montewicz oraz Iwaszko Hlebowicz - na zasadzie zamiany za wieś Brzeźnica - oddali swoją część Sapieże, który połączył obie osady w jedną.

Niedziela podlaska 20/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wspomniany Jan (Iwaszko) Semenowicz Sapieha, który był konwertytą z prawosławia, 30 kwietnia 1513 r. ufundował pierwszy drewniany kościół pw. Ducha Świętego, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, św. Jana Chrzciciela, św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy, św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i św. Antoniego Padewskiego, nadając mu dziesięcinę snopową z folwarków w Andryjankach, Knorydach i Dubnie oraz inne przywileje. Pracę duszpasterską powierzono wówczas ks. Aleksemu. W 1517 r. funkcję proboszcza pełnił już ks. Bartłomiej, a wikariusza - ks. Jakub z Moczydeł. W czasie wojen szwedzkich na przełomie1659/1660 r. Boćki i kościół zostały doszczętnie zniszczone przez wojska moskiewskie księcia Iwana A. Chowańskiego „Tararuja” (zm. 17 września 1682), wojewody tulskiego (1650-1656) i mohylewskiego (1656-1666).
W 1703 r. na miejscu poprzedniego kościoła zbudowano kolejny, drewniany, dzięki staraniom ks. Kazimierza Sturzymowskiego, proboszcza boćkowskiego (1698-1722). Jego konsekracji dokonał w 1726 r. ks. Stefan Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731). Kościół ten w 1828 r. został zamknięty, gdyż groził zawaleniem, a potem całkowicie rozebrany (1850). Na jego miejscu stoi do dziś w parku żelazny krzyż, ufundowany przez parafian w 1916 r.
W tej sytuacji nabożeństwa parafialne zaczęto sprawować w murowanym kościele klasztornym Ojców Reformatów pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i św. Antoniego Padewskiego, który znajdował się przy wylocie gościńca bielskiego z miasta. Ufundowali go Józef Franciszek Sapieha (1670-1744), podskarbi nadworny litewski (1706-1709; 1713-1744) i jego żona Krystyna z Branickich (ok. 1688-1761) wraz z córką Teresą (1723-1777). Okazją ku temu stała się cenna relikwia Ciernia z Korony Chrystusowej, która miała być przechowywana w tej świątyni. Razem z nią został wzniesiony klasztor Zakonu Braci Mniejszych św. Franciszka - reformatów. Zgodę na nową fundację wyraziła Kapituła Prowincji Wielkopolskiej pw. św. Antoniego Padewskiego, która odbyła się w Łąkach Bratjańskich 26 sierpnia 1725 r. 5 czerwca 1726 r. rozpoczęto budowę kościoła oraz klasztoru o dwóch kondygnacjach i trzech skrzydłach otaczających świątynię, według projektu brata zakonnego Mateusza Osieckiego (zm. 29 lipca 1741). 19 lipca 1730 r. poświęcono kamień węgielny. Budowę kościoła zakończono 28 września 1739 r. Jego konsekracji dokonał w XV niedzielę po Zielonych Świątkach, czyli 7 września 1744 r., ks. Stanisław Rajmund Jezierski (1698-1782), biskup bakowski (1737-1782) z Mołdawii.
Z polecenia wdowy Krystyny z Branickich Sapiehy obok kościoła zbudowano w latach 1744-1746 murowaną dzwonnicę - wieżę zegarową, według projektu pułkownika Jana Henryka Klemma, architekta Jana Klemensa Branickiego z Białegostoku (1689-1771). Kolejnymi kolatorami boćkowskiej parafii były rody: Branickich i Potockich.
Po powstaniu listopadowym we wrześniu 1832 r. rząd carski usunął zakonników do Różanegostoku i skonfiskował beneficjum. W 1902 r. klasztor przejęli prawosławni, którzy po czterech latach (w 1906 r.) zwrócili katolikom pomieszczenia klasztorne na górze i dole. W 1912 r. prawosławni rozebrali klasztor, a cegłę przekazali na budowę cerkwi w Andryjankach. Duże szkody wyrządzili żołnierze 30 lipca 1944 r., niszcząc dach i wiele paramentów liturgicznych. Po ustaniu działań wojennych restaurację kościoła rozpoczął ks. kan. Jan Warpechowski (1879-1946), ówczesny proboszcz boćkowski (1909-1946).
Uwzględniając wielowiekowy kult św. Antoniego Padewskiego, bp Antoni Dydycz 17 stycznia 2000 r. podniósł boćkowską świątynię do godności Sanktuarium św. Antoniego Padewskiego.
Obok kościoła znajduje się nowa, murowana plebania, której budowę rozpoczął w 1976 r. ks. Michał Sokołowski (1910-1980) ówczesny proboszcz (1946-1980), a zakończył w 1982 r. kolejny proboszcz (1980-1988) ks. Tadeusz Biały (1926-1988). Na placu kościelnym stoi również budynek parafialny odrestaurowany w latach 1966-1967, staraniem wspomnianego ks. Michała Sokołowskiego.
Naprzeciwko kościoła po drugiej stronie drogi stoi stara, drewniana plebania, wzniesiona w 1913 r. przez ks. kan. Jana Warpechowskiego, proboszcza boćkowskiego. Od 1991 r. spełnia ona rolę ośrodka oazowego w okresie wakacyjnym, a od 1 lipca 2001 r. stanowi Ośrodek Duszpasterski „Antonianum”.

Bibliografia o Boćkach: A. Chodowiec, Dzieje parafii Boćki w XX w., Warszawa Drohiczyn 1994 (mps); M. Kałamajska-Saeed, Boćki, woj. białostockie. Wystrój kościoła poreformackiego, Warszawa 1997 (mps); Z. Młynarski, Sanktuarium św. Antoniego Padewskiego w Boćkach, Boćki 2000. K. Ulikowska, Parafia boćkowska i jej parafianie w latach 1905-1939, Białystok 1983 (mps); J. Putkowska, Architektura zespołu klasztornego w Boćkach, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 16 (1971) z. 1, 39-53.

Kaplice:

Krasnowieś - kaplica dojazdowa pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, zbudowana w latach 1983-1984, staraniem ks. Tadeusza Białego. Jej poświęcenia 27 czerwca 2000 r. dokonał ks. Antoni P. Dydycz.

Porządek Mszy św.:

- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00, 12.00
- kaplica w Krasnowsi: 14.00
- święta nie będące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 8.30,10.00, 12.00, 18.00
Odpust w parafii: św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, św. Antoniego Padewskiego
Nabożeństwo adoracyjne: 15-17 sierpnia
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1941 r.
Księgi Małżeństw: od 1944 r.
Księgi Zmarłych: od 1944 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Newsweek prawomocnie przegrał proces z biskupem świdnickim - oskarżenia były fałszywe!

2024-04-18 08:02

[ TEMATY ]

bp Marek Mendyk

screen/Youtube

We wtorek 16 kwietnia w Sądzie Okręgowym w Świdnicy zakończyła się sprawa przeciwko "Gazecie Wyborczej" i dziennikarce Ewie Wilczyńskiej - zastępcy redaktora naczelnego wrocławskiego oddziału gazety o naruszenie dóbr osobistych biskupa Marka Mendyka. Bp Mendyk wygrał kolejny proces.

W sierpniu 2022 r. na łamach tygodnika „Newsweek” i portalu „Onet” pojawił się wywiad z Andrzejem Pogorzelskim, który oskarżył duchownego o molestowanie go w dzieciństwie. Mimo przedawnienia i braku dowodów informację szybko podchwyciły inne media, w tym „Gazeta Wyborcza”, wywołując poruszenie w opinii publicznej i falę hejtu wylewaną na biskupa świdnickiego.

CZYTAJ DALEJ

„Każdy próg ghetta będzie twierdzą” – 81 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim

2024-04-19 07:33

[ TEMATY ]

powstanie w getcie

domena publiczna Yad Vashem, IPN, ZIH

19 kwietnia 1943 r., w getcie warszawskim rozpoczęło się powstanie, które przeszło do historii jako największy akt zbrojnego sprzeciwu wobec Holokaustu. Kronikarz getta Emanuel Ringelblum pisał o walce motywowanej honorem, który nakazywał Żydom nie dać się „prowadzić bezwolnie na rzeź”.

„Była wśród nas wielka radość, wśród żydowskich bojowników. Nagle stał się cud, oto wielcy niemieccy +bohaterowie+ wycofali się w ogromnej panice w obliczu żydowskich granatów i bomb” – zeznawała podczas słynnego procesu Adolfa Eichmanna, jednego z architektów Holokaustu, Cywia Lubetkin ps. Celina. W kwietniu 1943 r. należała do dowództwa Żydowskiej Organizacji Bojowej, jednej z dwóch formacji zbrojnych żydowskiego podziemia w getcie. Zrzeszeni w nich konspiratorzy podjęli decyzję o podjęciu walki, której najważniejszym celem miała być „śmierć na własnych warunkach”. Tym samym odrzucili dominujące wcześniej przekonanie, że tylko stosowanie się do poleceń okupantów może uratować choćby część społeczności żydowskiej w okupowanej Polsce. W połowie 1942 r. było już jasne, że założeniem działań III Rzeszy jest doprowadzenie do eksterminacji narodu żydowskiego.

CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: Wystawa unikatowych pamiątek związanych z bitwami pod Mokrą i o Monte Cassino

2024-04-19 18:33

[ TEMATY ]

Jasna Góra

wystawa

BPJG

Unikatowe dokumenty jak np. listy oficera 12 Pułku Ułanów Podolskich z Kozielska czy oryginalną kurtkę mundurową typu battle-dress z kampanii włoskiej, a także prezentowane po raz pierwszy, pochodzące z jasnogórskich zbiorów, szczątki bombowca Vickers Wellington Dywizjonu 305 można zobaczyć na wystawie „Od Mokrej do Monte Cassino - szlakiem 12 Pułku Ułanów Podolskich”. Na wernisażu obecny był syn rotmistrza Antoniego Kropielnickiego uczestnika bitwy pod Mokrą. Ekspozycja znajduje się w pawilonie wystaw czasowych w Bastionie św. Rocha na Jasnej Górze.

Wystawa na Jasnej Górze wpisuje się w obchody 85. rocznicy bitwy pod Mokrą, jednej z najbardziej bohaterskich bitew polskiego żołnierza z przeważającymi siłami Niemców z 4 Dywizji Pancernej oraz 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino, w której oddziały 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyły włoski klasztor.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję