Reklama

Artystyczne ujęcia Męki Pańskiej w Krośnieńskiej Farze

Niedziela przemyska 10/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Słynna krośnieńska fara, podniesiona w 1998 r. do godności bazyliki mniejszej, została wzniesiona z fundacji króla Kazimierza Wielkiego około połowy XIV w. Kościół ten posiada cenne wyposażenie wnętrza, gromadzone od XV do XIX w. Wnętrze to uznawane jest za jedno z najbogatszych i najlepiej zachowanych kościelnych wnętrz w Małopolsce. Zgromadzone tam liczne dzieła sztuki potwierdzają przede wszystkim hojność artystycznego patronatu krośnieńskich mieszczan, częściowo i okolicznej szlachty.
Historycy sztuki twierdzą, że ta świątynia jest prawdziwym kościelnym muzeum. W poważnych placówkach muzealnych stałe ich zbiory eksponowane są w odpowiednich działach. Ikonografia rzeźby i malarstwa krośnieńskiej fary również umownie je posiada. Decydować o nich mogą: poszczególne okresy roku liturgicznego (np. Wielki Post), osoba Najświętszej Maryi Panny, święci Pańscy, a nawet pewne prawdy teologiczne (np. rzeczy ostateczne). Ze względu na trwający aktualnie Wielki Post warto zwrócić uwagę na te artystyczne formy wyobrażenia Męki Pańskiej w drzewie i na płótnie, które przyozdabiają farę w Krośnie i pobudzają wiernych do głębszych przeżyć wielkopostnych.
Wśród, licznych rzeźb w tej świątyni znajdują się:

Ukrzyżowany Pan Jezus, ze stojącymi pod krzyżem - Matką Bożą Bolesną i św. Janem Ewangelistą
Rzeźby te, nazywane przez znawców grupą gotycką, umieszczone są na belce-tęczy świątyni. Ich powstanie datowane jest na pierwsze ćwierćwiecze XV w. i przypisywane krakowskim snycerzom. Postać Zbawiciela ponadnaturalnej wielkości, zdecydowanie przewyższa sąsiednie figury. Cała grupa jest „jednym z najwyższych i najbardziej monumentalnych osiągnięć tego typu”. W kościele krośnieńskim jest to najstarszy zabytek ruchomy. Cała jego wymowa, również ze względu na centralne usytuowanie, może być dla przebywającego w świątyni źródłem głębokich religijno-pasyjnych przeżyć.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Ołtarz Pana Jezusa konającego
Znajduje się przy trzecim filarze prawej strony nawy. Wykonali go krośnieńscy snycerze około 1713 r. Jest to forma późnobarokowa, skomponowana, w formie oryginalnej, ażurowej glorii, którą tworzą stylizowana winna latorośl, kwiatony i aniołki. W centrum glorii znajduje się nisza, zawierająca pełen ekspresji barokowy krucyfiks z czarnym Chrystusem. Wiszący Pan Jezus ma niespotykanie przechyloną głowę. Ujęcie to zaznacza i potęguje Jego konanie, i na długo zatrzymuje wzrok patrzącego.

Antepedium (przednia część dawnego ołtarza, wypełniająca przestrzeń między jego mensą a podstawą) - Rzeźba „Złożenie Pana Jezusa do grobu”
Związana jest z ołtarzem św. Wojciecha i wraz z innymi tworzy w krośnieńskiej farze największy zespół drewnianych, rzeźbionych antepediów w południowej Polsce.

Krzyż z figurą Pana Jezusa
Umieszczony jest przy wejściu do kościoła, które prowadzi przez przyziemie nieistniejącej wieży kościelnej. Rzeźba znacznych rozmiarów, bliższa naszym czasom. Swoją wymową przywołuje wchodzącego do refleksji - w jakie miejsce wstępujesz?

Liczne olejne obrazy na płótnie, niektóre o bardzo dużej powierzchni, wręcz pokrywają ściany i filary krośnieńskiej fary. Zostały one na ogół wykonane w połowie XVII w. przez malarzy szkoły Tomassa Dolabelli, artysty weneckiego, który tworzył w Polsce. Na tych płótnach również występuje tematyka pasyjna.

Obraz Ukrzyżowania Chrystusa
Znajduje się na północnej ścianie prezbiterium jako jeden z trzech obrazów dużych rozmiarów. Pochodzi z połowy XVII w., jako fundacja ks. Kaspra Rożyńskiego, kanonika przemyskiego i proboszcza Krosna (ks. Rożyński podjął się w latach 1638-1646 dzieła odbudowy fary, dotkniętej w 1638 r. klęską pożaru).

Pan Jezus na krzyżu, z adorującą postacią fundatora ks. Rożyńskiego
Na środkowych filarach obu stron nawy umieszczone są znacznych rozmiarów jakby bliźniacze, wotywne obrazy z powyższą treścią. Jeden z nich datowany jest na 1622 r.

Reklama

Obraz Pięciu Ran Pana Jezusa
Stanowi on zasuwę obrazową w ołtarzu Matki Bożej Loretańskiej, który usytuowany jest w kaplicy św. Anny.

Matka Boża Bolesna
Obraz ten znajduje się w ołtarzu Matki Bożej Mansjonarskiej, poniżej obrazu ołtarzowego. Ołtarz ten stoi po lewej stronie przy wejściu do farnego prezbiterium.

Stacje drogi krzyżowej
Są to obrazy na płótnie, pędzla malarza Tabińskiego, ufundowane w II połowie XIX w. przez ks. Józefa Stachyraka, prałata kapituły przemyskiej, pochodzącego z parafii farnej. W krośnieńskiej farze zostały rozmieszczone na ścianach kaplicy św. Anny, w przeciwieństwie do praktyki stosowanej w innych świątyniach. W tym przypadku decydował brak wolnego miejsca na głównych ścianach świątyni.

Pasyjna wymowa rzeźby i malarstwa świątyni krośnieńskiej zawsze przemawia do gromadzących się w niej wiernych. W szczególny jednak sposób oddziałuje na ludzi w okresie Wielkiego Postu, kiedy częściej z głębi skruszonych serc wołamy do naszego Zbawiciela i Jego Bolesnej Matki: Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami! - Matko Boża Bolesna, módl się za nami!

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Każdy próg ghetta będzie twierdzą” – 81 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim

2024-04-19 07:33

[ TEMATY ]

powstanie w getcie

domena publiczna Yad Vashem, IPN, ZIH

19 kwietnia 1943 r., w getcie warszawskim rozpoczęło się powstanie, które przeszło do historii jako największy akt zbrojnego sprzeciwu wobec Holokaustu. Kronikarz getta Emanuel Ringelblum pisał o walce motywowanej honorem, który nakazywał Żydom nie dać się „prowadzić bezwolnie na rzeź”.

„Była wśród nas wielka radość, wśród żydowskich bojowników. Nagle stał się cud, oto wielcy niemieccy +bohaterowie+ wycofali się w ogromnej panice w obliczu żydowskich granatów i bomb” – zeznawała podczas słynnego procesu Adolfa Eichmanna, jednego z architektów Holokaustu, Cywia Lubetkin ps. Celina. W kwietniu 1943 r. należała do dowództwa Żydowskiej Organizacji Bojowej, jednej z dwóch formacji zbrojnych żydowskiego podziemia w getcie. Zrzeszeni w nich konspiratorzy podjęli decyzję o podjęciu walki, której najważniejszym celem miała być „śmierć na własnych warunkach”. Tym samym odrzucili dominujące wcześniej przekonanie, że tylko stosowanie się do poleceń okupantów może uratować choćby część społeczności żydowskiej w okupowanej Polsce. W połowie 1942 r. było już jasne, że założeniem działań III Rzeszy jest doprowadzenie do eksterminacji narodu żydowskiego.

CZYTAJ DALEJ

Zakończyła się ekshumacja szczątków ks. Michała Rapacza

2024-04-19 12:39

[ TEMATY ]

Ks. Michał Rapacz

IPN/diecezja.pl

19 kwietnia br. zakończyła się ekshumacja i rekognicja kanoniczna szczątków Czcigodnego Sługi Bożego ks. Michała Rapacza. Beatyfikacja męczennika czasów komunizmu odbędzie się 15 czerwca w krakowskich Łagiewnikach.

W piątek 19 kwietnia zakończono rekognicję kanoniczną szczątków ks. Michała Rapacza. Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej 12 kwietnia przy kościele Narodzenia NMP w Płokach przeprowadziło ekshumację szczątków kapłana, który 15 czerwca zostanie wyniesiony do chwały ołtarzy.

CZYTAJ DALEJ

Konkurs biblijny dla szkół podstawowych [Zaproszenie]

2024-04-19 17:46

Karol Porwich/Niedziela

Szkoła Podstawowa nr 158 im Jana Kilińskiego w Warszawie zaprasza do udziału w VII Międzyszkolnym Konkursie Biblijnym pod tytułem „Z Biblią na co dzień”. Konkurs ma zasięg ogólnopolski i dotyczy treści związanych z czterema Ewangeliami. W ubiegłym roku wzięło w nim udział ok 150 uczestników z 27 szkół.

Tegoroczna edycja Konkursu obejmuje przypowieści Pana Jezusa zawarte w Ewangelii św. Mateusza i nosi tytuł: “Opowiesz mi historię życia Pana Jezusa?”. Zadaniem konkursowym jest przedstawienie w formie plastycznej jeden z cudów Pana Jezusa, zaś multimedialnej i literackiej wybranego przez ucznia klas 4-8 szkoły podstawowej rozdziału Ewangelii św. Mateusza - wskazują organizatorzy.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję