Bł. abp Nowowiejski stał na czele diecezji płockiej w latach 1908-1941. Przez te 33 lata dał się poznać jako wybitny biskup i naukowiec oraz człowiek o ogromnej wrażliwości społecznej. O wszechstronności Błogosławionego świadczy zakres problemów, którymi się interesował: duszpasterstwo, liturgia, budowa kościołów oraz gmachów służących potrzebom diecezji, misje czy wreszcie działalność społeczna i charytatywna. Warto podkreślić szczególnie tę ostatnią, zważywszy, że obecny rok duszpasterski w Polsce przeżywany jest pod hasłem Przywracać nadzieję ubogim.
Błogosławiony Pasterz diecezji płockiej dał się poznać jako doskonały organizator pomocy charytatywnej już podczas I wojny światowej. Z jego inicjatywy powstawały w parafiach tzw. Opieki Parafialne, niosące pomoc poszkodowanym przez pożogę wojenną. W okresie międzywojennym działalność Arcybiskupa nabrała rozmachu. Na kilka lat przed oficjalnym zatwierdzeniem przez Episkopat Polski „Tygodni Miłosierdzia” odbywały się one co roku w diecezji płockiej. Ich celem było nie tylko przybliżanie idei chrześcijańskiego miłosierdzia, lecz także praktyczne niesienie pomocy. Przy tej okazji płocki Pasterz, wykazując się niezwykłą intuicją, zwracał uwagę na ludzi, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej: „(...) na pierwszym planie stawiać należy tych, którzy, chwilowo stawszy się nędzarzami, wstydzą się swej biedy i starannie ją ukrywają” - pisał w „Pastorologii”.
1 stycznia 1932 r. abp Nowowiejski erygował instytucję pod nazwą „Katolickie Towarzystwo Dobroczynności Diecezji Płockiej - Caritas”. Ta agenda odegrała bardzo ważną rolę podczas kryzysu gospodarczego, który nawiedził Polskę na początku lat 30. Wrażliwe serce Arcybiskupa nie mogło pozostać obojętne na los bezrobotnych, których dotykała szczególna bieda. Błogosławiony Męczennik wzywał pracodawców w liście pasterskim z 6 IV 1931: „Ojczyzna nasza ciężki przeżywa kryzys gospodarczy. (...) Najdotkliwiej odczuwają go ci, którym chleba braknie. Dajcie zajęcie i pracę bezrobotnym. Nie wykorzystujcie ciężkiego ich położenia. Płaćcie sprawiedliwie, to jest tak, aby ta zapłata wystarczyła im i ich rodzinom na godne człowieka utrzymanie”. Podobną troską otaczał także zaniedbane dzieci z ubogich rodzin oraz potrzebującą opieki i należytego wychowania młodzież.
Niewątpliwie działalność Arcybiskupa Antoniego pozwalała wielu ludziom odzyskać nadzieję na przetrwanie trudnego czasu i poprawę swego losu. Ocalone ludzkie istnienia, wyprostowane życiowe ścieżki, umocnione rodziny, zdrowa moralnie młodzież - to owoc aktywności naszego Błogosławionego Męczennika.
Do dziś postać przedwojennego Pasterza może być inspiracją i wzorem dla wszystkich, którzy podejmują działania na rzecz potrzebujących. Stanowi także ucieleśnienie najlepszych, chlubnych tradycji Kościoła na Mazowszu. Tym bardziej bolesny jest fakt, że osoba bł. abp. A. J. Nowowiejskiego jest tak mało znana i czczona w naszej diecezji.
Pomóż w rozwoju naszego portalu