Jak wskazują policyjne statystyki, w 2005 r. prawie co dziesiąty zatrzymany przez policję sprawca czynu karalnego, wśród ogólnie dokonanych na terenie województwa dolnośląskiego przestępstw, to nieletni. Procent udziału nieletnich, jako podejrzanych w ogólnej liczbie przestępstw na przełomie minionych kilku lat, utrzymuje się na podobnym poziomie. W 2005 r. dolnośląscy policjanci zatrzymali 5883 nieletnich sprawców, którzy popełnili 11719 przestępstw. Dla porównania, w 2004 r. funkcjonariusze zatrzymali 6156 nieletnich, którzy łącznie dokonali jednak o 85 czynów karalnych mniej. W przestępczości nieletnich od kilku lat dominują kradzieże z włamaniem, które w 2005 r. stanowiły około 42% ogółu czynów karalnych popełnionych przez nieletnich i blisko 4% ogółu przestępstw na terenie województwa dolnośląskiego. Inne przestępstwa, jakich dokonują nieletni, to przestępstwa narkotykowe, rozboje, wymuszenia rozbójnicze, bójki i pobicia. Głównie popełniają je chłopcy. Daje się jednak zauważyć tendencję wzrostu liczby dziewcząt, które wchodzą w konflikt z prawem. Na uwagę zasługuje fakt, że dziewczęta często są bardziej brutalne i bezwzględne wobec pokrzywdzonych niż chłopcy. Największa liczba nieletnich, która weszła w konflikt z prawem, była w wieku 13-15 lat. Drugą co do wielkości grupę sprawców stanowili nieletni w wieku 16-17 lat. 7% ogółu nieletnich sprawców czynów karalnych stanowiły dzieci poniżej 13. roku życia. W 2005 r. nieletni, działając pod wpływem alkoholu, popełnili 170 czynów karalnych i 96 wykroczeń, natomiast będąc pod wpływem środków odurzających, dokonali 30 czynów karalnych. W okresie tym nietrzeźwi w wieku 15-17 lat spowodowali 9 wypadków drogowych. W porównaniu do roku 2004 nastąpił spadek liczby czynów popełnianych pod wpływem alkoholu o ponad 33% oraz ilość czynów dokonanych pod wpływem narkotyków o ponad 30 %. Z analizy zdarzeń, gdzie sprawcami są osoby nieletnie, wynika, że głównym motywem ich działania jest zaspokojenie potrzeb materialnych (zakup żywności, używek, odzieży markowej), ale dużą rolę odgrywa również chęć zaimponowania rówieśnikom, zwrócenie na siebie uwagi.
Aby ograniczyć przestępczość wśród nieletnich, dolnośląscy policjanci, poza działaniami o charakterze represyjnym, realizują również szereg przedsięwzięć profilaktyczno - edukacyjnych, skierowanych do dzieci i młodzieży. W celu przeciwdziałania zjawisku narkomanii wśród młodzieży policjanci realizują program pod nazwą „Dyskotekom Tak - Narkotykom Nie”. W ramach tego programu wdrażane są działania o charakterze operacyjnym i prewencyjnym, zmierzające do ograniczania dostępności środków odurzających w miejscach gromadzeniach się młodzieży. Początkowo, w 2004 r. kontrolami w okresie wakacji letnich objęte były głównie dyskoteki, puby i lokale (na terenie których młodzi ludzie najchętniej spędzają wolny czas). Jednak, z uwagi na analizę stanu zagrożenia zjawiskiem narkomanii oraz uzyskane przez policję dolnośląską wymierne efekty tych działań, podjąłem decyzję o ich kontynuacji, jak również rozszerzeniu rejonu działań o inne miejsca gromadzenia się młodzieży (np. skwery, podwórka, boiska szkolne). Oprócz działań represyjnych, w ramach tego programu, policjanci prowadzą szeroko pojętą profilaktykę antynarkotykową. Spotykają się na bieżąco w szkołach z uczniami, nauczycielami oraz rodzicami, prowadząc m.in. szkolenia pod kątem uzależnień oraz odpowiedzialności karnej za przestępstwa narkotykowe.
Aby „stworzyć szkołę wolną od zagrożeń” policjanci Komendy Miejskiej Policji we Wrocławiu opracowali i wdrożyli do realizacji w 2000 r. program pod nazwą „Grupy Prewencyjnego Wsparcia Szkół”. Celem programu jest promowanie właściwych postaw społecznych, ochrony szkół przed niepożądaną ingerencją osób z zewnątrz (np. dealerzy narkotyków), pogłębienie wiedzy nauczycieli i rodziców w zakresie patologii i odpowiedzialności prawnej nieletnich, przeciwdziałania demoralizacji nieletnich. W szkołach powstają grupy, których skład osobowy jest otwarty. Oprócz policjanta, dyrektora, psychologa, w grupie działać może każda osoba (również rodzic), która np. z racji wykonywanego zawodu może pomóc szkole w rozwiązaniu jakiegoś problemu. Tak utworzona grupa monitoruje zagrożenia i patologie w szkole oraz w jej otoczeniu. Od razu reaguje na wynikłe problemy. Podejmuje również działania profilaktyczne, zapobiegające ich powstawaniu. W realizacji programu, wspólnie z Komendą Miejską Policji we Wrocławiu, uczestniczy Urząd Miasta, samorządy lokalne, instytucje społeczne. Na obecnym etapie można stwierdzić, że działania podejmowane w ramach programu GPWS przyczyniły się do zwiększenia wewnętrznego i zewnętrznego poczucia bezpieczeństwa w szkołach, w których realizowany jest program. Aktualnie w programie uczestniczy 50 wrocławskich szkół.
Jak wynika z policyjnych ustaleń, do wielu zdarzeń, których sprawcami lub pokrzywdzonymi są nieletni, dochodzi w czasie samowolnych oddaleń ze szkoły. Dlatego też dolnośląscy policjanci rozpoczęli w październiku 2006 r. działania prewencyjne pod nazwą „Stop Wagarom - Wybieram Szkołę”. Działania te, poprzez ograniczenie ucieczek z zajęć szkolnych, mają w szczególności na celu poprawę bezpieczeństwa dzieci i młodzieży oraz ograniczenie negatywnych zachowań nieletnich. Funkcjonariusze sprawdzają przede wszystkim salony gier komputerowych, kafejki internetowe, dworce PKP i PKS, galerie i centra handlowe, punkty gastronomiczne, kina, parki, place zabaw i skwery. Zadania te realizują głównie policjanci Sekcji ds. Nieletnich poszczególnych jednostek. W przedsięwzięciu tym współuczestniczą również m.in kuratorium oświaty i dyrektorzy szkół. To jedynie kilka przykładów policyjnych działań profilaktyczno-prewencyjnych realizowanych w kierunku ograniczenia przestępczości wśród nieletnich. Dodać należy, że w I półroczu 2006 r. odnotowano spadek udziału nieletnich w ogólnej liczbie przestępstw. W zakresie przestępczości kryminalnej nieletni popełnili o 1061 czynów mniej niż w analogicznym okresie 2005 r.