Informacja, formacja i dialog

Postawę Kościoła względem Internetu od lat charakteryzują otwartość i życzliwość. Sieć w środowiskach kościelnych postrzega się przy tym nie tylko w kategoriach technologicznych - przezwyciężania odległości czy natychmiastowości dostępu do informacji i wiedzy. Przede wszystkim za istotne novum medialnego przekazu uznano tu jego interaktywność, rozumianą jako obustronność komunikacji, w której po dwóch stronach znajdują się dialogujące ze sobą osoby. Internet stał się tym środkiem, w którym skutecznie zaciera się różnica pomiędzy nadawcą a odbiorcą. Tym samym z powodzeniem rozwijać się może e-dialog bliski niezbędnej dla rozwoju każdego człowieka komunikacji interpersonalnej.
I faktycznie, jak grzyby po deszczu zaczęły pojawiać się kolejne religijne witryny a z czasem rozbudowane portale. Dziś Kościół i chrześcijańskie środowiska z nim związane odważnie wykorzystują Sieć w reewangelizacji, w nowej ewangelizacji oraz w tradycyjnej misji ad gentes. Popularyzują e-katechezę i inne formy edukacji, a także prowadzą strony apolegetyczne. Ale to nie wszystko. W sieci mocno rozwinęło się poradnictwo duszpasterskie i kierownictwo duchowe. Trzeba także wspomnieć o wykorzystaniu Sieci w zarządzaniu i administrowaniu Kościołem jako instytucją. W rezultacie też Kościół w WWW dostrzegł skuteczny środek do łączności nie tylko pomiędzy katolikami, ale także jako realną płaszczyznę do prowadzenia dialogu ekumenicznego i międzyreligijnego.

Dodaj do ulubionych

Wrocławska diecezja zaznaczyła swoją obecność w sieci Web jako jedna z pierwszych w Polsce. Strony Archidiecezji i PWT pojawiły się już w marcu 1997 r. ale jeszcze wcześniej, bo 27 listopada 1996 r. wystartował serwis 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego. Obecnie trudno sobie wyobrazić, by instytucja kościelna nie miała serwisu WWW. Już ponad 60 parafii ma uruchomione strony WWW, w Sieci znajdują się także witryny duszpasterstw akademickich, wspólnot religijnych, stowarzyszeń katolickich, księgarni etc.
Wśród nich wyróżnia się strona archidiecezjalna www.archidiecezja.wroc.pl, która w 2002 r. zdobyła pierwsze miejsce w konkursie na katolickie witryny WWW w kategorii „witryna diecezjalna” organizowanym przez Fundację Opoka. Strona jest estetyczna, czytelna i tak zaprojektowana, że użytkownik z łatwością porusza się i dociera do potrzebnych informacji. Za jakością oferowanego serwisu podąża liczba gości. „Notujemy ponad 20 tys. odwiedzin miesięcznie, średnio ponad 700 odwiedzin dziennie” - mówi Janusz Szopka, informatyk z wrocławskiej Kurii - „Odwiedzający oglądają średnio 5 stron w ciągu jednej wizyty. Oprócz gości z Polski, stanowiących ponad 90% gości, mieliśmy również odwiedziny z bardziej egzotycznych krajów, jak Tajlandii a nawet z Chin”. Co gości interesuje najbardziej? Bardzo popularny jest „Schematyzm diecezjalny” i oczywiście wyszukiwarka osób i godzin Mszy św. Szczególnym wzięciem cieszy się dział „Aktualności z życia archidiecezji”, gdzie na bieżąco zamieszczane są świeże informacje dotyczące życia lokalnego Kościoła.
Jednak prawdziwym potentatem wśród oficjalnych instytucji wrocławskiego Kościoła jest Papieski Wydział Teologiczny www.pwt.wroc.pl. Strony Wydziału notują pomiędzy 70 a 110 tys. odsłon miesięcznie. „Łącznie za cały 2007 r. to nieco ponad milion, a dokładnie 1 021 039 odsłon z 68 594 różnych adresów internetowych” - podsumowuje ks. dr Jerzy Witczak, dyrektor Biblioteki PWT i MWSD a zarazem administrator strony. „Bardzo duży udział w tym ma dostęp do katalogów on-line Biblioteki PWT, to ok. 200 tys. zapytań rocznie”. Tym, co dodatkowo przyciąga internautów, są zawarte w ofercie biblioteki PWT pełnotekstowe, cyfrowe publikacje książek i artykułów, które są dostępne w zasobach Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej. W tej PWT udostępnił już 80 swoich pozycji.
Dużą popularnością wśród Dolnoślązaków cieszy się także strona internetowa Radia Rodzina www.radiorodzina.pl. Prowadzony tam regionalny serwis informacyjny z życia Kościoła wrocławskiego i świdnickiego oraz Dolnego Śląska ogląda dziennie ok. 500 osób. Niedawno odnotowano 300-tysięczne odwiedziny. Witryna prowadzi także archiwum zdjęć prezentujących istotne dla Kościoła wydarzenia a także archiwum audycji „Poranny Gość Radia Rodzina”, do której zapraszani są m.in. biskupi, księża ale także lokalni politycy.
Bardzo ciekawym, oddolnym projektem internetowym jest serwis Apologetyka, promujący katolickie spojrzenie na wiarę. Witrynę prowadzi wspólnota Hallelu Jah www.apologetyka.katolik.net.pl. Głównym moderatorem merytorycznym strony jest bp A. Siemieniewski. Na stronie znajdziemy, obok nauczania Kościoła i solidnych opracowań dotyczących wiary, również gorące polemiki dotykające aktualnych problemów religijnych i społecznych. Administratorzy strony podają, że swoisty rekord oglądalności pobito, kiedy jednorazowo Apologetykę oglądało ponad 1850 osób, zaś licznik odwiedzin wskazywał we wtorek po świętach wielkanocnych 2 371 138 wejść! To nic dziwnego, skoro liczby odwiedzin poszczególnych tekstów bp. Andrzeja liczone są już w tysiącach odsłon.

Uwaga - Internet!

Internet wciąga. Trzeba jednak pamiętać o tym, że Sieć to nie realny świat. Choć jej rola, jako niezwykle przydatnej pomocy w podtrzymywaniu i umacnianiu chrześcijańskiego życia jest nie do przecenienia, to jednak wirtualny świat nie jest i nie może stawać się zamiennikiem rzeczywistości. Także jeśli chodzi o życie religijne. W Internecie nie ma sakramentów, a więc skutecznych środków zbawienia. E-obecność nie jest też tym samym, co żywy udział w kulcie sprawowanym w realnej wspólnocie. Również możliwe w Internecie dzięki łasce Bożej religijne e-doświadczenia, nie są wystarczające do wzrostu wiary, kiedy pozostają w oderwaniu od współdziałania z wiernymi w rzeczywistym świecie. Są i inne niebezpieczeństwa. Dzisiejszy Internet przepojony jest typowo postmodernistyczną mentalnością, którą trzeba nauczyć się umiejętnie omijać. W Sieci pojawia się też wiele siejących religijny zamęt tzw. „katolickich” witryn, które z poglądami katolickimi nie mają wiele wspólnego. Pojawiają się też coraz częściej tzw. strony nienawiści, których główną pożywką jest znieważanie i atakowanie chrześcijaństwa.

Dr Marcin Malessa, autor pracy doktorskiej pt. „Model parafialnej strony internetowej w duszpasterstwie polskim w świetle nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II” obronionej w KUL w 2007 r.

W Polsce mamy około 10 000 parafii rzymskokatolickich, z których prawie jedna trzecia posiada własne strony internetowe. Są to w dużej mierze przedsięwzięcia organizowane przy wykorzystaniu niewielkich środków. Znaczną ich część stanowią strony amatorskie, dosyć luźno związane z działalnością parafii. Ich zawartość ogranicza się z reguły do kilku artykułów o historii parafii, jej patronach czy pracujących tam księżach. Istnieją również bardziej rozbudowane serwisy zawierające dużo aktualnych informacji. Te strony są bardziej dynamiczne. Ich autorzy starają się, żeby witryna „żyła” codziennym życiem wspólnoty parafialnej.
Z wieloletnich obserwacji wynika, że z roku na rok poprawia się jakość tego typu stron. Ciągle potrzeba jednak szerszego i bardziej profesjonalnego spojrzenia na kwestię obecności parafii w Internecie. Przede wszystkim brakuje dziś swoistego quasimarketingowego podejścia do sprawy promocji Dobrej Nowiny w sieci Web. Parafialna strona internetowa ma szansę stać się rodzajem współczesnej ambony, zwłaszcza dla tych, do których przekaz z ambony tradycyjnej nie trafia. Wszystko to wymaga jednak zmiany świadomości wszystkich członków Kościoła - zarówno duchownych jak i świeckich.

KK