Reklama

Ze wspomnień kleryka-żołnierza

W październiku 2009 r. publikowaliśmy cykl przypominający wydarzenia sprzed pół wieku, w historii Polski niezwykłe - przymusowe wcielanie kleryków do wojska. Diecezja kielecka poszła na pierwszy front i była tym faktem szczególnie doświadczona, gdyż z seminarium zabrano do wojska łącznie ponad 90 kleryków. Jeden z nich, ks. Jan Wojcieszek, pisał pamiętnik. Fragmenty zamieszczane w „Niedzieli Kieleckiej” spotkały się z zainteresowaniem Czytelników, a zatem proponujemy jeszcze kilka pamiętnikarskich odsłon z tamtych lat.

Niedziela kielecka 48/2011

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jest listopad 1959 rok…
BRANIEWO

11 LISTOPADA

W kiosku zamówiłem „Tygodnik Powszechny” i „Zdrowie i Trzeźwość”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

14 LISTOPADA

Dwie książeczki do nabożeństwa widziałem u szeregowców. Jeden pokazał różaniec (nauczyciel Wojciech Kochalski), „nie rozstaję się z nim od czasu, gdy dostałem go od księdza prefekta”, powiedział.

21LISTOPADA

Otrzymałem pierwszy list z Seminarium…

24 LISTOPADA

Pierwszy raz w pełnym oporządzeniu idziemy na zajęcia taktyczne. Hełm, pistolet maszynowy z magazynkami, łopatka saperska, plecak - pierwsze kopanie okopów.

28 LISTOPADA

Podczas czyszczenia broni jeden z żołnierzy sąsiedniej wioski został postrzelony przez drugiego, który zostawił nabój w broni. Postrzelony zmarł.

29 LISTOPADA, NIEDZIELA

To już siódma nieobecność na Mszy św. 20 grudnia ma być przysięga, może wtedy dostanę przepustkę?

6 GRUDNIA

Odwiedziłem Staszka (służył w łączności, obecnie ks. Stanisław Wójtowicz, przebywa w Domu Księży Emerytów - przyp. red.) Warszawa podzwaniała do jednostki o nas, klerykach.

7 GRUDNIA

Koledzy z WSD w Kielcach nadesłali niespodziankę na św. Mikołaja.

9 GRUDNIA

W kancelarii 2. kompanii piechoty rozpocząłem kilkudniową pracę nad plakatami do sali taktycznej. Dowódcy, porucznikowi Orzeszkowi, powiedziałem, skąd jestem. Wypytywał, jak się to stało. Pytał: czy celibat jest konieczny, o inkwizycję, jak kształtuje się powołanie, jakie stopnie można uzyskać po skończeniu seminarium (…).

12 GRUDNIA

Otrzymałem list świąteczny od księdza, przypuszczalnie rektora WSD w Olsztynie. Ks. dziekan Józef Czajka z Braniewa - jak się dowiaduję - czeka na nas obu kleryków.

13 GRUDNIA, NIEDZIELA

Dziewiąta nieobecność… Od dzisiejszego numeru mam obiecane stałe otrzymywanie „Tygodnika Powszechnego” w miejscowym kiosku.

15 GRUDNIA

W naszej sali żołnierskiej jest nas dziesięciu (Pluta, Motyka, Żak, Pawlik, Bogacki, Kuchenny, Strompoć, Papke, Kamiński i ja). Przyjęliśmy, że kto wypowie brzydkie słowo, ma wrzucić monetę do specjalnej skrzynki. W związku z tym napisałem artykuł w gazetce ściennej nr 2.

Reklama

16 GRUDNIA

Na zaprawie porannej zmarł jeden z żołnierzy w drugim batalionie.

18 GRUDNIA

Mamy pierwsze ostre strzelanie z pmK (pistolet maszynowy Kałasznikowa). Ilość naboi - 9. Strzelanie: pojedynczo 3 strzały i 2 serie z pozostałych naboi. Mój wynik był dobry.

20 GRUDNIA, NIEDZIELA

Dziś zaprzysiężenie wojskowe w naszej jednostce. W związku z tym przyjechali do nas dwaj koledzy klerycy z Kielc: Stanisław Gajewski (ks. Stanisław Gajewski zmarł w 2009 r., przyp. red.) i Lucjan Sito (ks. Lucjan Sito przebywa w Domu Księży Emerytów - przyp. red). Nie wpuszczono ich jednak do nas przed południem. Dopiero po rozmowie z samym pułkownikiem dostali zezwolenie i byli w sutannach ze zgromadzonymi na uroczystości przysięgi wojskowej. Później, po otrzymaniu przepustek, udaliśmy się razem do kościoła parafialnego św. Antoniego w Braniewie i na plebanię do ks. dziekana Józefa Czajki i księży wikariuszy Józefa Drążka i Adama Maciąga. Po przeszło dwóch miesiącach klęknęliśmy przed Tabernakulum … i służyliśmy do Mszy św. (…).

(cdn.)

Pamiętnik ks. Jana Wojcieszka

opracowała Agnieszka Dziarmaga

Wcielanie kleryków do wojska - wbrew umowie państwa z Kościołem z 1950 r. - było szykaną władz komunistycznych wobec Kościoła i biskupów. U podstaw planu, zakładającego realizację systemu indoktrynacji prowadzonej przez wyselekcjonowaną kadrę oficerów, leżało nakłonienie jak największej liczby kleryków do porzucenia studiów w seminariach, zgodnie z Zarządzeniem Ministra Obrony Narodowej nr 33/MON z 14 kwietnia 1959 r. O liczbie alumnów i seminariów objętych akcją decydował Urząd ds. Wyznań we współpracy z Głównym Zarządem Politycznym Wojska Polskiego (GZP WP).
Akcję wcielania kleryków do wojska rozpoczęto od diecezji kieleckiej (w odwecie za sprawę bp. Czesława Kaczmarka), z której już 13 października 1959 r. skierowano 43. kleryków do przymusowej służby wojskowej. Łącznie z diecezji kieleckiej było ich ponad 90. Wiosną 1960 r. powołano 73 alumnów z seminariów w Przemyślu, Kielcach, Tarnowie, Płocku. Ogółem w ciągu pierwszych pięciu lat do wojska wcielono 533 alumnów z 8 diecezjalnych i 4 zakonnych wyższych seminariów duchownych. Szacuje się, że przymusową służbę wojskową w PRL odbyło ponad 2400 kleryków.
Pobór do wojska odbywał się przez ponad 20 lat - od jesieni 1959 r. do wiosny 1980 r. W ostatnich latach poborowi towarzyszyła m.in. instrukcja od gen. Jaruzelskiego: „wpajać im dogłębne przekonanie o aspołecznym zawodzie księdza”.

A.D.

2011-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie został wyprodukowany

2024-03-28 22:00

[ TEMATY ]

całun turyński

Adobe.Stock

Całun Turyński

Całun Turyński

W Turynie we Włoszech zachowało się prześcieradło, w które według tradycji owinięto ciało zmarłego Jezusa - Święty Całun. W ostatnich latach tkanina ta została poddana licznym, nowym badaniom naukowym. Rozmawialiśmy o tym z prof. Emanuelą Marinelli, autorką wielu książek na temat Całunu - niedawno we Włoszech ukazała się publikacja „Via Sindonis” (Wydawnictwo Ares), napisana wspólnie z teologiem ks. Domenico Repice.

- Czy może pani profesor wyjaśnić tytuł swojej nowej książki „Via Sindonis”?

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Zatęsknij za Eucharystią

2024-03-28 23:37

Marzena Cyfert

Mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczył bp Maciej Małyga

Mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczył bp Maciej Małyga

Tęsknimy za różnymi rzeczami (…) Czy kiedyś jednak tęskniłem za przyjęciem Komunii świętej? To jest chleb pielgrzymów przez świat do królestwa nie z tego świata – mówił bp Maciej Małyga w katedrze wrocławskiej.

Ksiądz biskup przewodniczył Mszy Wieczerzy Pańskiej. Eucharystię koncelebrowali abp Józef Kupny, bp Jacek Kiciński oraz kapłani z diecezji.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję