Reklama

Z dziejów obchodu uroczystości Bożego Ciała (1)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Obchody uroczystości Bożego Ciała (Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej), niezwykle silnie zakorzenione od wielu już stuleci w tradycji Kościoła katolickiego, należą obecnie (szczególnie w Polsce) do najbardziej spektakularnych przejawów kultu eucharystycznego. Procesje urządzane z tej okazji w parafiach, wiodące ulicami miast i pomiędzy domostwami wiejskimi do czterech ołtarzy, nabierają charakteru wielkich manifestacji religijnych, gromadząc nierzadko wielotysięczne rzesze uczestników. Zamierzchłe początki tej czcigodnej tradycji sięgają XI stulecia i łączą się ściśle z rozwojem w Kościele w tamtym czasie kultu Najświętszego Sakramentu poza Mszą św. Zrodził się on jako owoc nowego nurtu pobożności, kładącego duży nacisk na adorację konsekrowanej Hostii. Była to reakcja na szerzące się wówczas w niektórych środowiskach poglądy zaprzeczające rzeczywistej obecności Chrystusa pod postaciami chleba i wina. Już przy końcu XII wieku zostało wprowadzone podniesienie Ciała Pańskiego, będące manifestacją wiary ludu w rzeczywistą obecność Chrystusa pod postaciami eucharystycznymi. Powszechne pragnienie oglądania Hostii doprowadziło do przyjęcia praktyki wystawiania Najświętszego Sakramentu w czasie Mszy św. oraz podczas różnych nabożeństw. Na gruncie tej właśnie pobożności eucharystycznej zrodziło się święto Bożego Ciała i nastąpił rozwój zewnętrznych obchodów.
Bezpośrednią przyczyną ustanowienia święta Bożego Ciała były objawienia bł. Julianny de Retine, mniszki w Cornillon z początku XIII wieku. Pod ich wpływem bp Robert ustanowił w 1246 r. taką uroczystość dla diecezji Liège w dzisiejszej Belgii. Natomiast papież Urban IV (1261-64) przygotował w roku 1264 bullę „Transiturus de hoc mundo”, która wprowadzała święto Bożego Ciała w całym Kościele (obchodzić je należało w czwartek po niedzieli Trójcy Świętej). Miało to być zadośćuczynienie za znieważanie przez ludzi Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, błędy heretyków oraz uczczenie pamiątki ustanowienia Najświętszego Sakramentu przez Chrystusa w Wielki Czwartek. Papież nakazywał duchowieństwu, aby w niedzielę poprzedzającą święto pouczało wiernych o sposobie jego obchodu. Wierni poprzez nawiedzenie kościołów, modlitwę, jałmużnę i spowiedź mieli się przygotować do owocnego przyjęcia Komunii św. Śmierć Urbana IV w 1264 r. przeszkodziła ogłoszeniu bulli i dopiero papież Jan XXII (1316-34) ogłosił ją w 1317 r.
Po tej dacie nastąpiło powszechne przyjęcie święta Bożego Ciała w różnych krajach Europy, tym bardziej, że papież Bonifacy IX w roku 1391 polecił wprowadzić je wszędzie tam, gdzie dotąd nie było jeszcze obchodzone. Od XIV stuleciu przyjął się zwyczaj odprawiania Mszy św. w święto Bożego Ciała i w oktawie wobec Najświętszego Sakramentu, natomiast od końca XV stulecia w wielu diecezjach polskich i niemieckich wprowadzono uroczyste błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem we Mszy św. podczas śpiewu sekwencji „Chwal Syjonie”.
W Polsce po raz pierwszy wprowadził święto Bożego Ciała bp Nanker w diecezji krakowskiej w 1320 r. Nowe święto, obchodzone z oktawą, przyjęło się wkrótce również i w innych diecezjach. W diecezji przemyskiej uroczystość ta znana była już u schyłku XIV stulecia, zaś na początku XV, w ramach jej obchodu, urządzano wystawienie Najświętszego Sakramentu w puszkach, bądź też w specjalnie do tego przeznaczonych okazałych monstrancjach.
Procesja w uroczystość Bożego Ciała i w jego oktawie, tak silnie związana obecnie z obchodem, wprowadzona została w Kościele później niż samo święto a swoje źródło miała w procesyjnym uroczystym zanoszeniu Najświętszego Sakramentu do chorych. Procesja Bożego Ciała urządzana początkowo w Niemczech w Kolonii (1265-75), rozpowszechniła się w XIV stuleciu również i w innych krajach Europy. W diecezji przemyskiej taka procesja zaprowadzona została prawdopodobnie za rządów biskupa Janusza z Lubienia (1420-35) wkrótce po tym, kiedy jego staraniem diecezja uzyskała odpis bulli papieża Marcina V z roku 1429, w której zatwierdzał on i pomnażał odpusty nadane wcześniej wiernym (1264) przez papieża Urbana IV z okazji obchodu święta Bożego Ciała. Na mocy postanowienia papieskiego wierni w tym dniu mieli możliwość uzyskania odpustu za udział w procesji z Najświętszym Sakramentem, jak też za udział we Mszy św., brewiarzu oraz za przyjęcie Komunii św.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem?

2024-03-27 08:03

[ TEMATY ]

spowiedź

Magdalena Pijewska

Skąd wzięła się spowiedź w Kościele? Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem? Na czym polega dobrze przeżyta spowiedź? Na te i inne pytania odpowiada nowa książka „Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” wydana nakładem Wydawnictwa Serafin.

„Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” to książka wielu autorów. Bogata jest w teksty doświadczonych duchownych: ks. Przemysława Artemiuka, ks. Mariusza Rosika, o. Kazimierza Fryzła CSSR, br. Adama Gęstwy OFMCap, br. Błażeja Strzechmińskiego OFMCap, br. Luisa Dri OFMCap. Nie zabrakło także spojrzenia osoby świeckiej - swoim doświadczeniem podzieliła się publicystka Magdalena Urbańska. Poniżej przedstawiamy fragment książki:

CZYTAJ DALEJ

„Napełnił naczynie wodą i zaczął umywać uczniom nogi” (J 13, 5)

Niedziela warszawska 15/2004

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

pl.wikipedia.org

Mistrz Księgi Domowej, "Chrystus myjący nogi apostołom", 1475

Mistrz Księgi Domowej,

1. Wszelkie „umywanie”, „obmywanie się” lub kogoś albo czegoś kojarzy się ściśle z faktem istnienia jakiegoś brudu. Umywanie to akcja mająca na celu właśnie uwolnienie się od tego brudu. I jak o brudzie można mówić w znaczeniu dosłownym i przenośnym, taki też sens posiada czynność obmywania; jest to oczyszczanie się z fizycznego brudu albo akcja symboliczna powodująca uwolnienie się od moralnego zbrukania. To ten ostatni rodzaj obmycia ma na myśli Psalmista, kiedy woła: „Obmyj mnie całego z nieprawości moich i oczyść ze wszystkich moich grzechów …obmyj mnie a stanę się bielszy od śniegu” (Ps 51, 4-9). Wszelkie „bycie brudnym” sprowadza na nas złe, nieprzyjemne samopoczucie, uwolnienie się zaś od owego brudu przez obmycie przynosi wyraźną ulgę.
Biblia mówi wiele razy o obydwu rodzajach zarówno brudu jak i obmycia, czyli oczyszczenia. W rozważaniach niniejszych zajmiemy się obmyciami z brudu w znaczeniu moralnym.

CZYTAJ DALEJ

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia postępowania w sprawie ks. Michała O.

2024-03-28 19:21

Red.

Niepokoją nas doniesienia płynące od pełnomocnika ks. Michała, mecenasa Krzysztofa Wąsowskiego, dotyczące sposobu prowadzenia postępowania - piszą księża sercanie w opublikowanym dziś komunikacie. To reakcja zgromadzenia na działania prokuratury związku z postępowaniem w sprawie Funduszu Sprawiedliwości. Dementują pogłoski, jakoby ich współbrata zatrzymano w niejasnych okolicznościach w hotelu. Wzywają do modlitwy za wszystkich, których dotknęła ta sytuacja.

Publikujemy treść komunikatu:

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję