Szlak papieski „Sursum corda”

Z Zakopanego do Ludźmierza, oznaczony tablicami przez górali na pamiątkę przejazdu Ojca Świętego 7 czerwca 1997 r. atrakcyjną widokowo trasą z Krzeptówek przez Kościelisko - Salamandrę - Gubałówkę - Ząb - Bustryk - Sierockie - Bańską Wyżną i Niżną - Maruszynę. Corocznie w pierwszą sobotę czerwca podąża tym szlakiem pielgrzymka piesza, żegnana o godz. 8.00 rano przy sanktuarium na Krzeptówkach. Kończy się w Ludźmierzu uroczystą Mszą św. przy ołtarzu polowym.

Ząb (910-1013 m n.p.m.)

Najwyżej po Gliczarowie położona wieś w Polsce. Stylowy kościół pw. św. Anny i cmentarz obsadzony limbami. Rozległy widok na Tatry - od Bialskich po Zachodnie. We wsi Szkoła im. Jana Pawła II. W czasie przejazdu przez Ząb samochód z Ojcem Świętym zwolnił przy kościele.

Krzeptówki

Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej - ośrodek kultu fatimskiego o zasięgu ogólnopolskim i europejskim, wotum za ocalenie życia Ojca Świętego po zamachu 13 maja 1981 r. Świątynię wzniesiono w ciągu 5 lat, kładąc cudowny medalik pod każdą cegłę na fundamentach. Świątynia jest przepięknie zdobiona przez zakopiańskich snycerzy. W parku na zboczu - kaplice z ulubionymi i szczególnie czczonymi przez Ojca Świętego wizerunkami Maryjnymi oraz ołtarz przeniesiony tu po Mszy św. odprawionej przez Jana Pawła II pod Wielką Krokwią. W pierwszą sobotę miesiąca i liturgiczne wspomnienie Niepokalanego Serca Maryi - 7 czerwca 1997 r. do sanktuarium na Krzeptówkach przybył Ojciec Święty. Sprawował Mszę św., konsekrował kościół i wygłosił kazanie. Po przybyciu najpierw nawiedził tutejszą kaplicę Niepokalanego Serca Maryi. Na zakończenie uroczystości powiedział: „...dziękuję za dar modlitwy i ofiary, jeszcze raz kieruję do wszystkich serdeczną prośbę, którą wypowiedziałem w dniu inauguracji pontyfikatu: Módlcie się za mnie. Pomóżcie mi, ażebym mógł Wam służyć. Ja także modlę się za Was codziennie”. W 2003 r. w parku stanął pomnik Ojca Świętego z ks. Stanisławem Dziwiszem, zaprojektowany i wykonany przez Stanisława Dźwigaja. Przy sanktuarium jest salka muzealna z pamiątkami i darami od Ojca Świętego (jest tu również gałązka, którą Ojciec Święty błogosławił wiernych na Placu św. Piotra w Niedzielę Palmową 2005 r.). Po śmierci Ojca Świętego górale zbudowali kaplicę z wizerunkiem Matki Bożej Bolesnej - symboliczny grób z repliką płyty nagrobnej Jana Pawła II w Grotach Watykańskich.
Opiekę nad sanktuarium sprawują Księża Pallotyni; kustoszem jest ks. Mirosław Drozdek.
Msze św. w niedziele: 7.00; 8.30; 10.00; 11.30; 17.00; 19.00; w tygodniu: 7.00; 19.00; od 1 maja do października codziennie o godz. 12.00 odprawiana jest Msza św. o rychłą beatyfikację Jana Pawła II.

Bachledówka (947 m n.p.m.)

Przysiółek Czerwiennego w środkowej części Pogórza Gubałowskiego. Rozciąga się stąd wspaniały widok na Tatry. Lwowianka Helena Jarząbkowa podarowała swój dom Ojcom Paulinom, aby służył jako miejsce wypoczynku i skupienia dla przyjeżdżających tu zakonników i duchownych - pierwsza Msza św. w kaplicy została odprawiona w 1955 r. Kościół - tatrzańskie sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej stoi od 1985 r.; jego wnętrze zdobi piękna, góralska snycerka. Kamień węgielny poświęcił Ojciec Święty Jan Paweł II. Przed kościołem znajdują się popiersia Ojca Świętego i kard. Stefana Wyszyńskiego. Bachledówka była ulubionym miejscem wypoczynku Księdza Prymasa - przyjeżdżał tu regularnie w lipcu w latach 1967-73, co upamiętnia tablica położona w 1986 r. Droga z Czerwiennego na Wierch Bachledówki nosi jego imię. Prymasa odwiedzali zarówno ludzie ze wsi, jak też dostojnicy kościelni. Wśród nich częstym gościem był kard. Karol Wojtyła, który również zachwycał się tym miejscem. Na 2 tygodnie przed konklawe, 27 września, odprawił jeszcze rekolekcje na Bachledówce; był to zarazem ostatni jego pobyt pod Tatrami przed wyborem na Stolicę Piotrową.

„Księżówka”

Dom Rekolekcyjny Konferencji Episkopatu Polski przy drodze do Kuźnic. Willa należała początkowo do hr. Róży Raczyńskiej-Krasińskiej i nazywała się na cześć jej syna „Adasiówka”. Przez trzy lata dzierżawił ją hr. Jan Zamoyski, właściciel Zakopanego, a następnie przez kilka lat dr Leon Chwistek prowadził tu lecznicę. Od 1909 r. jest domem wypoczynkowym i sanatorium dla księży. Bywali tu najznakomitsi kapłani, kardynałowie (m.in. S. Sapieha, S. Wyszyński, J. Glemp). Przy domu jest ciekawa ogólnie dostępna kaplica. W czerwcu 1997 r. „Księżówka” była rezydencją Papieża - Ojciec Święty nazwał ją wówczas żartobliwie małym Watykanem. Na pamiątkę stanął przed „Księżówką” granitowy pomnik Jana Pawła II, nazwany Sursum Corda. Wykonał go Marek Szala, projektant papieskiego ołtarza-kaplicy spod Wielkiej Krokwi. Kard. Karol Wojtyła często gościł w „Księżówce” - ostatni raz prawdopodobnie 12 lutego 1978 r., gdy spędzał w Zakopanem wolny czas.

Kuźnice

Dzielnica Zakopanego. Nazwa pochodzi od istniejącej tu w XIX wieku huty.
Wyroby z tatrzańskiego żelaza sprzedawano na terenie całej Galicji. Huta upadła z powodu wyczerpania złóż. Przed I wojną światową uruchomiono tu działającą do dziś elektrownię. W latach 30. zbudowano wysokogórską kolejkę linową na Kasprowy Wierch. Ks. Karol Wojtyła wielokrotnie z niej korzystał. Był zapalonym narciarzem - często szusował w Kotłach Goryczkowym i Gąsienicowym. W Kuźnicach bierze też początek wiele szlaków turystycznych w Tatry. Wyruszał stąd na górskie wyprawy również ks. Karol Wojtyła. Jan Paweł II był pasażerem kolejki 6 czerwca 1997 r. - fakt ten upamiętnia tablica wmurowana w ścianę budynku górnej stacji kolejki.

Kalatówki

Kaplica Sióstr Albertynek pw. Świętego Krzyża powstała w 1898 r., na gruncie ofiarowanym na ten cel Adamowi Chmielowskiemu przez hr. Władysława Zamoyskiego. Zaprojektował ją Stanisław Witkiewicz, na prośbę swojego serdecznego przyjaciela A. Chmielowskiego (św. Brata Alberta). Skromną kaplicę w stylu zakopiańskim budowało sześciu zakonników, z samym Bratem Albertem. Obecnie klasztor zajmują Siostry Albertynki, a Bracia Albertyni mają swoją pustelnię nieopodal, na Śpiącej Górce. Na terenie ogrodu sióstr znajduje się pustelnia św. Brata Alberta z 1901 r., udostępniona do zwiedzania codziennie w godz. od 9 do 14, z wyjątkiem niedziel.
Do kaplicy wstępują turyści, wędrujący niebieskim szlakiem z Kuźnic przez Halę Kondratową na Giewont. Ks. Karol Wojtyła schodził tędy z Giewontu w połowie lipca 1952 r. Wcześniej, w kwietniu, wędrował z grupą studentek podziwiać kwitnące krokusy na Polanie Kalatówki. W czasie tej wycieczki powstał pomysł zwracania się do ks. Karola Wojtyły - „Wujku”. Ojciec Święty Jan Paweł II nawiedził klasztor i pustelnię św. Brata Alberta 6 czerwca 1997 r.

Krokiew (1378 m n. p. m.)

Na stokach opadających ku Zakopanemu narciarska Wielka Skocznia. U jej stóp stał ołtarz-kaplica, przy którym 6 czerwca 1997 r. Ojciec Święty sprawował Najświętszą Ofiarę dla ok. 30 tys. górali i odebrał od nich słynny hołd.

Jaszczurówka

Dzielnica Zakopanego. W Jaszczurówce-Bory, przy drodze do Morskiego Oka - piękna kaplica w stylu zakopiańskim wg projektu Stanisława Witkiewicza, wzniesiona w latach 1907-08, i klasztor Sióstr Urszulanek Szarych. U sióstr kard. Karol Wojtyła wielokrotnie gościł latem i zimą. Zawsze zajmował ten sam skromny pokój, zachowany przez siostry do dziś w stanie niezmienionym. Często towarzyszyli mu znajomi księża. W drodze powrotnej z Morskiego Oka Jan Paweł II odwiedził siostry na Jaszczurówce. Było to 5 czerwca 1997 r.

Morskie Oko (1404 m n. p. m.)

Największy i najpiękniejszy staw tatrzański (powierzchnia 35 ha, głębokość 50 m). Żyją w nim pstrągi. Staw otaczają potężne Mięguszowieckie Szczyty, Zadnie Mnichy, Mnich nad Morskim Okiem, fragment Rysów. Rosną tu limby. Schronisko, wzniesione w 1908 r., zapewne wielokrotnie odwiedzał w przeszłości ks. Karol Wojtyła, bowiem Morskie Oko leży przy szlakach prowadzących do Czarnego Stawu pod Rysami, do Doliny Pięciu Stawów i na Szpiglasową Przełęcz. Jako Papież odwiedził Morskie Oko 5 czerwca 1997 r.; przyjechał samochodem z Zakopanego przez Palenicę Białczańską i Włosienicę, wpisał się do księgi pamiątkowej schroniska, pobłogosławił przypadkowych turystów i Tatry.

Rusinowa Polana i Wiktorówki

Kult Matki Bożej Jaworzyńskiej - Królowej Tatr rozpoczął się w 1860 r., gdy Matka Boża jako Piękna Pani objawiła się dziewczynce - pasterce Marysi Murzańskiej. Pomogła odnaleźć zagubione owce i kazała upominać ludzi, aby nie grzeszyli. Miejsce to upamiętniono najpierw papierowym obrazkiem zawieszonym na drzewie, potem kapliczką z malowidłem na szkle, a wreszcie z drewnianą figurką Matki Bożej. W latach 1936-37 wybudowano drewniany kościółek w stylu podhalańskim, od tego czasu był kilkakrotnie powiększany. W 1957 r. Kuria Matropolitalna w Krakowie utworzyła na Wiktorówkach duszpasterstwo turystyczne, prowadzone od 1958 r. przez Ojców Dominikanów. Warunki życia w tym zakątku były wówczas bardzo trudne - dojazd był niemożliwy nawet końmi, nie było agregatów - używano świeczek. W 1975 r. kard. Karol Wojtyła powołał stałą specjalistyczną placówkę duszpasterską i powierzył Dominikanom opiekę nad Wiktorówkami. Ojcowie składają przysięgę goprowską, udzielają pierwszej pomocy turystom w tarapatach. Przy kościele znajduje się placówka TOPR i znana stacja turystyczna, a na herbatę można liczyć o każdej porze. Z Rusinową Polaną związana jest anegdota o Anieli Kobylarczyk, gazdującej na „Rusince” i wspominanej jako Babka, która posłała kard. Karola Wojtyłę po wodę na herbatę, a po konklawe żałowała, że ją zużyła, bo miałaby dwa wiadereczka wody święconej. Jej pamięci poświęcona jest tablica osadzona na ścianie kościółka. Na Rusinowej nadal wypasa się owce, a w bacówkach wytwarza oscypki. Rozciąga się stąd piękny widok na Tatry. Wśród turystów panuje zwyczaj zawierania małżeństw i chrzczenia dzieci w tej górskiej kaplicy. Odpust w święto Matki Bożej Zielnej i Pasterka gromadzą tysiące ludzi.
Msze św. w niedziele: 9.00; 11.00; 13.00, w dni powszednie: 7.30.

Tekst i zdjęcia:

Fundacja Szlaki Papieskie
ul. Prof. A. Bochnaka 2, 30-698 Kraków
tel. (0-12) 654-90-96, tel./ fax (0-12) 659-71-73
e-mail: szlakipapieskie@galaxy.krakow.pl

Góralska opowieść

Gazdujący na Wiktorówkach o. Leonard opowiada: „Byliśmy u Ojca Świętego w Rzymie w październiku 1991 r.; jeden góral Jasiek Pawlikowski mówi: „Mom do Ojca Świyntego wiylgom pytocke, żeby sie tyj nosyj Matuli na Wiktorówkach przydała korona”... Na to Ojciec Święty, nie zastanawiając się, powiedział: „Idźcie, powiedzcie to Macharskiemu”. 2 sierpnia 1992 r. kard. Franciszek Macharski ukoronował Matkę Bożą Królową Tatr z Wiktorówek.