Reklama

XVI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”

Odkrywanie wspólnych korzeni

XVI edycja Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, jednego z największych festiwali muzycznych w Polsce, któremu patronuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Episkopat Polski, przeszła do historii, ustępując miejsca podsumowaniom. Podczas tegorocznego Festiwalu, tradycyjnie już w dniach 1-6 maja, w Częstochowie rozbrzmiewała muzyka chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu, ideą bowiem tej edycji było ukazanie wspólnych korzeni chrześcijańskiej Europy oraz połączenia ich tradycji. Profil tegorocznego Festiwalu wyłonił się w trakcie współpracy Ośrodka Promocji Kultury „Gaude Mater” z Akademią im. Jana Długosza w Częstochowie. Po raz drugi już bowiem muzycznemu nurtowi Festiwalu towarzyszyła zorganizowana przez Instytut Filologii Obcych Akademii im. Jana Długosza oraz Instytut Teologiczny w Częstochowie Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu „Człowiek-Wiara-Kultura”, której temat w roku bieżącym brzmiał: „Dziedzictwo chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu - między pamięcią a oczekiwaniem”. Wydawać się mogło, że po dotychczasowych edycjach Festiwalu, podczas których prezentowane były bardziej różnorodne i egzotyczne religie i kultury, tegoroczna może okazać się dla odbiorców zbyt mało atrakcyjna. Nic bardziej mylnego, bowiem program Festiwalu został skonstruowany tak, iż każdy - mniej lub bardziej wyrobiony słuchacz - odnalazł w jego ofercie coś dla siebie, a w kościołach i salach koncertowych Częstochowy wystąpiły prawdziwe gwiazdy.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Od Ślubów Jana Kazimierza do cerkiewnych śpiewów

Do największych wydarzeń tegorocznego Festiwalu zaliczyć można bez wątpienia koncert inauguracyjny, jaki miał miejsce w Bazylice Jasnogórskiej pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego. Na upamiętnienie 350. rocznicy Ślubów Króla Jana Kazimierza zabrzmiało polskie prawykonanie oratorium Śluby Jana Kazimierza na głosy solowe, głos recytujący, chór, organy i orkiestrę, skomponowane w 1895 r. przez Mieczysława Sołtysa, lwowskiego kompozytora, dyrygenta, pedagoga i organizatora życia muzycznego, ucznia C. Saint-Saënsa. Koncert, w którym wystąpili artyści polscy i ukraińscy, zorganizowany we współpracy z Konsulatem Generalnym RP we Lwowie i Filharmonią Lwowską, zaprezentowany został miesiąc wcześniej - 1 kwietnia br., w rocznicę Ślubów we Lwowie.
Nie zawiedli się również ci, którzy dali się skusić zapowiedziom i przybyli na Koncert muzyki bizantyjskiej, odbywający się w kościele św. Jakuba. Bizantyjskie śpiewy na okres Zmartwychwstania zabrzmiały w wykonaniu jednej z gwiazd Festiwalu - Greckiego Chóru Bizantyjskiego pod dyr. Lycourgosa Angelopoulosa.
Chór, założony w 1977 r. przez Angelopoulosa, do swych największych osiągnięć zalicza udział w Panortodoksyjnej Liturgii Bożonarodzeniowej w Betlejem, odprawionej w 2000. rocznicę narodzin Chrystusa. - Starania o przyjazd tego wybitnego chóru do Częstochowy trwały trzy lata - podkreślała na konferencji prasowej poprzedzającej Festiwal jego dyrektor Małgorzata Nowak. - Warto było - lakonicznie, choć celnie stwierdzali uczestniczący w koncercie słuchacze.
Pełni zachwytu byli także melomani, którzy wysłuchali Koncertu muzyki ormiańskiej i chorału gregoriańskiego w kościele Najświętszego Imienia Maryi, podczas którego wystąpili: Hasmik Gasparyan - sopranistka z Armenii i „Vox Clamantis” - schola gregoriańska z Estonii pod dyr. Jaan-Eik Tulvego, współpracującego z D.D. Saulnierem z opactwa Benedyktynów w Solesmes we Francji - kolebki chorału gregoriańskiego. Tego wieczoru uwagę wszystkich przykuła jednak występująca w pierwszej części Hasmik Gasparyan, absolwentka Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Erewaniu, solistka w tamtejszym kościele św. Sargisa, która w 40-minutowym solowym koncercie ormiańskich pieśni, powstałych na przestrzeni kilkunastu wieków, swym krystalicznie czystym głosem wprost zaczarowała zasłuchaną publiczność.
Sercami melomanów zawładnął też niepodzielnie Chór Męski Soboru Świętej Trójcy Klasztoru Kitajewskiego w Kijowie, który obok Chóru Kameralnego „Credo” z Moskwy wystąpił podczas Koncertu muzyki cerkiewnej w kościele św. Jakuba. Chór Soboru Świętej Trójcy, pod dyr. Tiberiya Yatskulinetsa, istnieje od 2004 r. i składa się z muzyków profesjonalistów. Jego głównym zadaniem jest służba w Klasztorze Kitajewskim i uświetnianie różnych uroczystości cerkiewnych. Dobrze się stało, że ten doskonały zespół swym porywającym koncertem uświetnił również jeden z festiwalowych wieczorów.

Reklama

Messa per voci e fiati... e uccelli

Do wielkich wydarzeń muzycznych zaliczyć również należy występy jednej ze znakomitości tegorocznego Festiwalu - brytyjskiego chóru „The Holst Singers” pod dyr. Stephena Laytona, chóru określanego przez BBC nie tylko jako jeden z czołowych chórów Wielkiej Brytanii, ale jako „wiodący chór na scenie międzynarodowej”. Zespół z Wielkiej Brytanii zaprezentował się podczas Koncertu muzyki chóralnej w kościele ewangelicko-augsburskim, wykonując utwory Estończyka Arvo Pärta, dzieła literatury chóralnej kompozytorów brytyjskich oraz utwory dwóch twórców polskich - Mariana Borkowskiego i Pawła Łukaszewskiego. Po raz kolejny „The Holst Singers” zaśpiewał przed publicznością częstochowską w Bazylice Jasnogórskiej podczas liturgicznej inauguracji Festiwalu. Wraz z Grupą Muzyki Współczesnej „Studio Warszawa” brytyjscy śpiewacy wzięli udział w prawykonaniu Messa per voci e fiati Pawła Łukaszewskiego, częstochowianina, absolwenta Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie w klasie wiolonczeli prof. A. Wróbla i kompozycji w klasie prof. M. Borkowskiego, członka Rady Artystycznej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, pomysłodawcy i organizatora Konkursu Młodych Kompozytorów „Musica Sacra” towarzyszącego Festiwalowi. Dojrzały, piękny utwór, wzbogacający Liturgię sprawowaną pod przewodnictwem bp. Antoniego Długosza, zrobił wrażenie nie tylko na wiernych i melomanach, ale i na ptakach zamieszkujących zakamarki bazyliki, bowiem w finale utworu dołączyły się swymi głosami, nie tylko doskonale wkomponowując się w jego tonację, ale również z dużym znawstwem prezentując technikę wykonawczą piano i forte. Prawdziwa to umiejętność - komponowanie w harmonii z pięknem stworzenia, widać, że wybitny częstochowianin posiadł tę sztukę.

Dobre, bo polskie

Cechami określającymi Festiwal „Gaude Mater” są jego programowa ekumenia z jednej strony oraz promocja muzyki polskiej - jego drugi biegun. Charyzmatem Festiwalu jest promocja polskiej muzyki współczesnej, która często powstaje na zamówienie Festiwalu. W 15-letniej tradycji „Gaude Mater” miało miejsce 150 premier polskiej muzyki sakralnej. Tylko podczas tegorocznej edycji Festiwalu zabrzmiało 13 prawykonań, m.in. podczas Koncertu muzyki polskiej i Koncertu prawykonań sakralnych, które odbyły się w kościele seminaryjnym. Podczas pierwszego z koncertów Chór Polskiego Radia w Krakowie pod dyr. Włodzimierza Siedlika i Polski Chór Kameralny „Schola Cantorum Gedanensis” pod dyr. Jana Łukaszewskiego wykonały Vesprerae in assumptione Beatae Mariae Virginis (Nieszpory na Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny) Juliusza Łuciuka oraz Zdrowaś bądź, Maryja i Pieśń rodzin katyńskich Henryka Mikołaja Góreckiego. W drugim koncercie zabrzmiały utwory Bartosza Kowalskiego-Banasewicza, Marka Jasińskiego i Benedykta Konowalskiego oraz młodych twórców, nagrodzonych w II Międzynarodowym Konkursie Młodych Kompozytorów „Musica Sacra”: Piotra Tabakiernika - Crux fidelis (IV nagroda i Nagroda Specjalna PWM), Agaty Krawczyk - Parce mihi (III nagroda ex aequo), Jakuba Kowalewskiego - Missa Brevissima (III nagroda ex aequo) i Hideyuki Nishimury z Japonii - Caritas nunquam excidit (II nagroda).
Jednym z celów Festiwalu jest wydobywanie na światło dzienne muzyki ze zbiorów archiwów jasnogórskich. W tym roku w koncercie Muzyka ze zbiorów jasnogórskich w 140. rocznicę śmierci o. Cyryla Gieczyńskiego, kompozytora jasnogórskiego, Chór i Zespół Instrumentów Dawnych „La Tempesta” zaprezentował utwory Józefa Elsnera oraz Cyryla Gieczyńskiego. Zabrzmiały cztery spośród dziewięciu przechowywanych w archiwum jasnogórskim utworów tego twórcy mszy, nieszporów, arii, offertoriów i antyfon maryjnych, w latach 1815-19 dyrygenta Kapeli Jasnogórskiej. Osobie kompozytora poświęcona była również jedna z sesji towarzyszącego Festiwalowi seminarium naukowego.
Nie sposób omówić wszystkich propozycji festiwalowych. Jedno jest pewne, trudno byłoby przecenić rolę tej wielkiej muzycznej imprezy zarówno dla kultury naszego kraju, jak i jej wkład w poznawanie kultury i religii innych narodów oraz w łączenie różnorodnych tradycji i likwidowanie podziałów między ludźmi. Tegoroczny Festiwal udowodnił to, o czym mówił Jan Paweł II podczas VI Światowego Dnia Młodzieży w Częstochowie: „Kościół w Europie może w końcu oddychać swobodnie obydwoma swoimi płucami...” - sakralna muzyka Wschodu i Zachodu przypomniała o wspólnych korzeniach chrześcijańskiej Europy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

[ TEMATY ]

Wielki Piątek

Karol Porwich/Niedziela

Wielki Piątek jest dramatycznym dniem sądu, męki i śmierci Chrystusa. Jest to dzień, kiedy nie jest sprawowana Msza św. W kościołach odprawiana jest natomiast Liturgia Męki Pańskiej, a na ulicach wielu miast sprawowana jest publicznie Droga Krzyżowa. Jest to dzień postu ścisłego.

Piątek jest w zasadzie pierwszym dniem Triduum Paschalnego. Dni najważniejszych Świąt Kościoła są bowiem liczone zgodnie z tradycją żydowską, od zachodu słońca.

CZYTAJ DALEJ

Kościoły z całej Polski biorą udział w tegorocznej edycji Nocy Konfesjonałów

2024-03-29 11:56

[ TEMATY ]

noc konfesjonałów

Karol Porwich/Niedziela

W Wielkim Tygodniu w 100 kościołach księża będą spowiadać do północy lub przez całą noc w ramach 14. edycji nocy konfesjonałów. Akcja ma umożliwić spowiedź wiernym, którzy z różnych powodów nie mogą w dzień przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania.

Udział w akcji Noc Konfesjonałów polega na zorganizowaniu dodatkowej spowiedzi w Wielkim Tygodniu i zgłoszeniu udziału kościoła w serwisie nockonfesjonalow.pl - poinformował w komunikacie przekazanym w czwartek PAP koordynator akcji ks. Grzegorz Adamski.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję