Ustalenie przyczyn niepłodności warto powierzyć odpowiedzialnym, doświadczonym specjalistom, ponieważ każde niewłaściwe postępowanie diagnostyczno-lecznicze to strata bezcennego czasu reprodukcyjnego. Poza tym leczenie niepłodności - mówiąc oględnie - nie jest tanie, dlatego trafna diagnoza chroni małżonków od niepotrzebnych kosztownych procedur leczniczych.
Po przeprowadzonym dokładnym wywiadzie lekarz zleca najczęściej odpowiednie badania i zabiegi, takie jak: badanie nasienia, obserwacje cyklu miesiączkowego, badanie ultrasonograficzne, endoskopia (laparoskopia, histeroskopia), badania hormonalne, immunologiczne, genetyczne lub bakteriologiczne.
Większość pacjentów nie jest całkowicie niepłodna. Ich płodność bywa jedynie w różnym stopniu obniżona, co często spowodowane jest kilkoma czynnikami naraz. Dlatego przypadłość ta, prawidłowo zdiagnozowana i leczona przez dobrego specjalistę, jest całkowicie wyleczalna. Często słyszy się bezpodstawne twierdzenie, jakoby niepłodności u mężczyzn się nie leczyło. Jest to opinia nieprawdziwa, niemądra, a zarazem wysoce szkodliwa społecznie.
Leczenie
W zależności od przyczyny, leczenie może polegać na prostym uregulowaniu poziomu hormonów lub zwalczeniu zakażenia. Innym razem wymagana jest interwencja chirurgiczna (np. w przypadku wad anatomicznych, żylaków powrózka nasiennego lub konieczności udrożnienia jajowodów). Obecnie często te zabiegi wykonuje się metodą laparoskopową, która jest mniej inwazyjna niż dotychczasowe tradycyjne operacje.
Odkąd w 1978 r. przyszła na świat Lucy Brown, pierwsze dziecko z probówki, ludzie doskonalą metody zwane technikami wspomaganego rozrodu (tzw. ART). Są one jednak i kosztowne, i skomplikowane - zarówno ze względu na procedurę, jak i ze względu na ocenę moralną. Należą do nich m.in. inseminacje (mężczyzna oddaje nasienie, które następnie jest wstrzykiwane do macicy kobiety w okresie owulacji) oraz zabiegi in vitro (zapłodnienia pobranych komórek jajowych dokonuje się sztucznie w laboratorium, a następnie część tych zapłodnionych komórek zamraża się, a część wstrzykuje do macicy kobiety). Metody te, choć zapewne skuteczne, są niezgodne z wieloma systemami etycznymi, w tym z etyką chrześcijańską. Dlaczego? To temat dość obszerny, ale najprościej mówiąc dlatego, że w takich przypadkach naruszana zostaje:
- godność i natura aktu małżeńskiego, który jest aktem osobowym, a nie procesem technologicznym;
- godność rodziców, którzy stają się jedynie dawcami materiału genetycznego;
- godność dziecka, które ma prawo do poczęcia z miłości i przyjścia na świat w rodzinie - nie jako produkt na zamówienie, tylko jako dar.
Przy metodzie in vitro nie tylko nie szanuje się nietykalności dziecka, ale nawet niszczy się czasami jego życie, aby powołać do istnienia brata lub siostrę.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Pechowa trzynastka
Według badań Amerykańskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu, aż 13% wszystkich przypadków niepłodności może być spowodowane paleniem papierosów. Stwierdzono przy tym, że nawet tzw. bierne palenie, tj. wdychanie przez osoby niepalące dymu tytoniowego, ma równie duży wpływ na sprawność rozrodczą. Wykazano, że palenie zwiększa m.in. ryzyko wystąpienia samoistnych poronień oraz ciąży pozamacicznej. Może ono także przyspieszyć wystąpienie menopauzy nawet o 4 lata.
Decydując się na leczenie niepłodności, które może potrwać wiele miesięcy, przede wszystkim trzeba uzbroić się w cierpliwość i wiarę w optymistyczne zakończenie. W tym okresie najważniejsza jest bliskość i zgodność małżonków, którzy powinni się nawzajem wspierać.
Najczęstsze przyczyny niepłodności u kobiet:
zbyt późna decyzja na dziecko
zaburzenia hormonalne, które dotyczą ok. 30% pacjentek, powodujące zaburzenia owulacji (np. zbyt wysoki poziom prolaktyny, choroby tarczycy, niewydolność ciałka żółtego)
guzy jajników (torbiele, potworniaki itp.)
endometrioza (występuje u ok. 30-50% kobiet)
zaburzenia układu odpornościowego - tzw. zespół antyfosfolipidowy - patologiczne przeciwciała uszkadzające zarodek lub inne tkanki płodowe
stany zapalne macicy, jajników, a szczególnie jajowodów, powodujące ich niedrożność
wady anatomiczne (np. niedostateczne wykształcenie narządów)
mięśniaki macicy
przebyta ciąża ektopowa (pozamaciczna)
przebyte operacje brzuszne i ginekologiczne, powodujące wystąpienie zrostów zaburzających funkcjonowanie narządu rodnego
używanie wkładki domacicznej (tzw. spirali)
używanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych (powrót płodności po ich odstawieniu czasem jest dość długi)
przyjmowanie niektórych leków (antybiotyków, antydepresantów, hormonów, środków zwalczających nowotwory)
choroby przenoszone drogą płciową: zakażenie wirusem opryszczki, zakażenie bakteriami Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum albo Mykoplasma homini) - prawdopodobieństwo zakażenia jest większe przy wczesnej inicjacji seksualnej i współżyciu z wieloma partnerami
zaburzenia wydzielania i jakości śluzu szyjkowego (ilość, gęstość, skład)
drastyczne diety
czynnik psychiczny: stresy, przemęczenie
Najczęstsze przyczyny niepłodności u mężczyzn:
zbyt niski poziom testosteronu i hormonów pochodnych
nieprawidłowa struktura nasienia: mała ilość plemników, wady ich budowy, mała ruchliwość. Tu wchodzi w grę m.in. czynnik wieku
stany zapalne układu moczowo-płciowego
niedrożność nasieniowodów
zaburzenia procesu produkcji plemników. Spowodowane są one najczęściej powikłaniami po przebytych stanach zapalnych albo przegrzaniem jąder. Do wzrostu temperatury dochodzi, kiedy np. mężczyzna nosi zbyt ciasne ubrania z tworzyw sztucznych, kiedy ma niesprzyjające warunki w pracy (zawodowi kierowcy, hutnicy) albo cierpi na żylaki powrózka nasiennego, czyli przewodu wyprowadzającego plemniki z jąder.
Zobacz także: