JAN URYGA
Niedziela Ogólnopolska 48/1999

Adwentem rozpoczyna Kościół swój rok liturgiczny. Adwent - z łacińskiego " adwentus" - oznacza dosłownie "przyjście". Być może nazwę tę zapożyczyli chrześcijanie od starożytnego zwyczaju istniejącego w Rzymie. Każdorazowe uroczyste wejście cesarza do Rzymu, a przede wszystkim do świątyni w uroczystości państwowe - oczekiwanie na niego i powitania - nazywano " adwentus", czyli "nadejście".
Historię narodu żydowskiego określamy najkrócej jako dzieje narodu "oczekującego na przyjście Boga". Nauczycielami i stróżami świętego oczekiwania byli prorocy. Jeden z nich, Micheasz, tak wyraził własne i narodowe tęsknoty: "A ja na Pana czekać będę - oczekiwać będę Boga". Zaś prorok Izajasz wołał: "Obyś rozdarł niebiosa i zstąpił".
Wieki historii, kłopoty dnia codziennego wyczerpały uwagę, ostudziły żar tęsknoty i naród wybrany przestał czuwać, nie zauważając spełnionej przez Boga obietnicy. Dlatego dziś Kościół nawołuje swych wiernych: "Czuwajcie! Czuwajcie!...".
Czuwanie jest zasadniczym mottem Adwentu, o którym historyczne wzmianki pochodzą z jednego z dekretów synodu, odbytego w Saragossie, w Hiszpanii, w 380 r. W tym czasie Adwent obchodzony był w Hiszpanii i w Galii. Bardziej szczegółowe wiadomości o tym okresie pochodzą z V i VI wieku. Na wzór Wielkiego Postu trwał on w niektórych miejscach 40 dni. Obowiązywał wówczas post, chociaż w formie nieco łagodniejszej niż w Wielkim Poście. Obowiązywała też abstynencja małżeńska, zakaz wojen, wesel i hucznych zabaw. Charakter tego okresu był wybitnie pokutny. Zwyczaj obchodzenia czterech tygodni Adwentu wywodzi się z Rzymu, z liturgii łacińskiej, dominującej w całym Kościele.
Treścią Adwentu jest tajemnica grzechu pierworodnego oraz skutków, jakie nieposłuszeństwo pierwszych ludzi sprowadziło na rodzaj ludzki. Jednak Bóg pierwszy zwraca się do człowieka i ofiarowuje mu swoje przebaczenie. Obiecuje zesłać swego Syna, który przez śmierć na krzyżu zadośćuczyni Bogu za winę Adama.
Zanim Bóg zesłał Zbawiciela, przez wiele lat przygotowywał ziemię na Jego przyjście. Działał przez proroków, nawoływał do pokuty, ukazywał w znakach wielkość mającego nastąpić Odkupienia.
Syn Boży przyszedł na ziemię, narodził się jak każdy ziemski człowiek, żył, głosił swoją naukę, dokonał swojej zbawczej misji i powrócił do Ojca w niebie. Ale, jak sam wiele razy zapowiadał, powróci jeszcze na ziemię, aby dokonać na końcu czasu powszechnego sądu. Na to powtórne przyjście Chrystusa czekamy przez Adwent, pamiętając o słowach św. Mateusza: "Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale i wszyscy aniołowie z Nim, wtedy zasiądzie na swoim tronie pełnym chwały. I zgromadzą się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych [ludzi] od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów" (Mt 25, 31-32).
Liturgia Adwentu ukazuje nam dwie wielkie postacie: proroka Izajasza i św. Jana Chrzciciela. Pierwszy jest uosobieniem tęsknoty Starego Testamentu, to prorok, który zostawił najwięcej przepowiedni odnośnie do Mesjasza.
Jak prorok Izajasz zdaje się otwierać Stary Testament, tak św. Jan Chrzciciel go zamyka. On nie tyle przepowiada, co wskazuje palcem na Zbawiciela, który już przyszedł i niedługo rozpocznie swą misję. On swoim życiem i słowem ma wskazać ludziom, w jaki sposób należy przygotować się na przyjście Pana: przez pokutę, zerwanie z grzechem, powstanie z nałogów, słowem - zrzucenie z siebie starego człowieka, a przeobrażenie się w nowego na wzór samego Chrystusa.
I jeszcze jedno charakteryzuje Adwent: motyw maryjny. Ona to właśnie, Matka Zbawiciela, miała być w wyrokach Bożych jakby drabiną Jakubową, po której zeszło na ziemię Zbawienie! Ona to była biblijną tęczą, zapowiadającą pojednanie nieba z ziemią, kres gniewu i kar. Jest Maryja gwiazdą zaranną, zapowiadającą koniec nocy oczekiwania, a bliskość wschodu Jego przyjścia. Tę prawdę odnajdujemy we Mszy św. porannej zwanej Roratami, na które już od XIII w. tłumnie spieszą Polacy, wyznając przez to swoją głęboką wiarę w rychłe przyjście Chrystusa. Przez cały Adwent czekamy na moment, aż Maryja poda nam swego Syna w stajence betlejemskiej w noc świętą i błogosławioną, noc sprzed dwóch tysięcy lat, kiedy to Bóg wszedł w historię ziemi, w historię człowieka, by wyrwać go z nędzy grzechu, by dać mu szansę zbawienia wiecznego. Gdy tak pojmiemy sens Adwentu, będziemy mogli być pewni, że nasze oczekiwanie jest właściwe, że Adwent jest czasem łaski, której nie zmarnowaliśmy.
Roratnia
Spowita welonem
opromieniona Światłem Chrystusa
stoisz
wzniosła, a pokorna
adwentowa - oczekująca
zapraszasz
choć ciemno
weź lampion
ogrzeję Cię Moim płomieniem Miłości
ale przejdź
ścieżką roratnią
do świątyni...

BARBARA POPIOŁEK