Reklama

"Czasopiśmiennictwo Częstochowy w XX w."

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Od 26 stycznia do 28 lutego br. w gmachu Biblioteki Publicznej im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie można zobaczyć ekspozycję pt. Czasopiśmiennictwo Częstochowy w XX w. Jest ona przeglądem tytułów wydawanych w naszym mieście od 1901 r. Jak zaznaczyła organizatorka Anna Woźnicka, ekspozycja ogranicza się do wybranych czasopism (60-70 tytułów), bowiem w minionym, XX stuleciu istniało ich w naszym mieście - krócej lub dłużej - ponad 200. Periodyki, tygodniki, dzienniki dowodzą, że częstochowski rynek był pod tym względem w ostatnim stuleciu niezwykle bogaty i różnorodny. Wśród nich wyróżnia się Niedziela. Z bogatej historii naszego tygodnika (w tym roku mija 75 lat od jego powstania) pokazano na wystawie Dekret biskupa częstochowskiego Stefana Bareły o wznowieniu działalności Niedzieli z 19 marca 1981 r.; także zezwolenie cenzury z 1981 r. na wydawanie 8-stronicowego tygodnika w 100 tys. egzemplarzy. Chyba najciekawszy na wystawie jest dokument ingerencji cenzury z 19 lipca 1984 r. Dotyczy on mającego się ukazać w Niedzieli Komunikatu Konferencji Episkopatu Polski zatytułowanego Praktyki religijne młodzieży wyjeżdżającej na kolonie wakacyjne ( chodzi także o kolonie poza granicami kraju). Cenzor pisze m.in., iż w tekście Komunikatu Episkopat ingeruje w zawarte z Rządem PRL porozumienia międzypaństwowe; argumentuje, że "udział w Mszy św. mógłby narazić na szwank bezpieczeństwo dzieci", a uczęszczanie na nabożeństwa "może mieć ujemne reperkusje dla polskich sojuszy". Cenzor optuje za "zdjęciem" tekstu z łamów Niedzieli.

Z pism katolickich - oprócz Niedzieli - pokazano na wystawie miesięcznik Jasna Góra i pisma parafialne z Częstochowy.

Wśród pism świeckich wydawanych w Częstochowie w XX w. warto wymienić m.in. Dzwonek Częstochowski - pismo wydawane w latach 1901-1915 pod redakcją ks. Józefa Adamczyka, Goniec Częstochowski - najbardziej znany w mieście dziennik, który ukazywał się przez wiele lat, pod różnymi tytułami, począwszy od 1906 r. Dodatkiem do niego była w latach 1906-1939 Gazeta Częstochowska (ukazująca się jako samodzielny tytuł od 1956 r.).

Zdarzało się, że niektóre tytuły ukazywały się przez pewien okres czasu, potem przestawano je wydawać i znów wznawiano. Przykładem jest pismo Częstochowianin - PPS-owski tygodnik z czasów międzywojnia.

W okresie I wojny światowej w Częstochowie czytano m.in. Gazetę Powiatową oraz Wojnę. Swoje gazety miała liczna w naszym mieście społeczność żydowska; na wystawie w Bibliotece Publicznej pokazano pismo żydowskie pt. Dos Naje Wort.

W okresie II wojny światowej w Częstochowie wydawane były przez niemieckiego okupanta, tzw. "gadzinówki": Kurier Częstochowski, Goniec Częstochowski i Gazeta Narodowa.

Po 1945 r. dostępne u "kioskarzy" w Częstochowie były m.in.: Życie Częstochowy (jego poprzednik to Głos Narodu), Trybuna Robotnicza i jej kontynuator Trybuna Śląska oraz Dziennik Zachodni i Dziennik Częstochowski 24 godziny.

W latach 80. pojawiło się w tzw. drugim obiegu wiele pisemek wydawanych przez opozycję antykomunistyczną, m.in.: Biuletyn Informacyjny Solidarności Regionu Częstochowa, Nadzieja, Impuls, Wytrwamy.

Wśród tytułów zaprezentowanych na wystawie są także pisma dla dzieci i młodzieży, np. przedwojenny Sztubak - pismo Gimnazjum Państwowego im. Romualda Traugutta, Świat szkolny, Student czy sympatyczny Nasz Światek - tygodnik dla dzieci starszych z 1945 r. Są też pisma literackie: Wolna Krytyka, Satyr Częstochowski, Świat Rozrywkowy, Czasopismo literackie, Młoda Polska i inne.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nabożeństwo pięciu pierwszych sobót miesiąca

[ TEMATY ]

pierwsze soboty miesiąca

Karol Porwich/Niedziela

Osobom, które będą uczestniczyć w pierwszosobotnich nabożeństwach, Maryja obiecuje towarzyszenie w chwili śmierci i ofiarowanie im wszystkich łask potrzebnych do zbawienia.

1. Wielka obietnica Matki Bożej Fatimskiej
CZYTAJ DALEJ

Przebaczenie wyprzedzające epokę. 60 lat od orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich

2025-06-07 08:34

[ TEMATY ]

orędzie

biskupi polscy

biskupi niemieccy

60 lat

ks. Łukasz Romańczuk

Rękopis orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich

Rękopis orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich

W tym roku minie 60 lat od jednego z najważniejszych gestów w powojennej historii Polski i Europy – Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. „W tej sferze duchowej to do biskupów polskich należy palma pierwszeństwa w dziedzinie przepracowania relacji polsko-niemieckich po II wojnie światowej” – mówi Radiu Watykańskiemu – Vatican News dr hab. Karol Polejowski, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Gest odwagi i nadziei
CZYTAJ DALEJ

Alert RCB. Burze i silny wiatr, nawet do 100 km/h

2025-06-07 15:42

[ TEMATY ]

Alert RCB

burze

silny wiatr

Adobe.Stock

W sobotę przed południem RCB wydało alert dla całego kraju ostrzegający mieszkańców przed burzami. Wcześniej IMGW wydał ostrzeżenia I i II stopnia przed burzami i silnym wiatrem osiągającym w porywach do 100 km/h dla 16 województw.

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wydało alert przed możliwymi burzami z bardzo silnym wiatrem i deszczem. Będzie on obowiązywał w sobotę, a także w nocy z soboty na niedzielę na terenie całego kraju. RCB ostrzega, by przygotować się na możliwe podtopienia i przerwy w dostawie prądu.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję