Parafia w Dąbrowie Górniczej - Gołonogu została erygowana już
w 1675 r. Pierwszy kościół wybudowany dzięki fundacji biskupa krakowskiego
Andrzeja Trzebnickiego w latach 1675-78. Tenże biskup konsekrował
kościół 18 września 1678 r. pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
i św. Andrzeja Apostoła. W 1753 r. przebudowano świątynię i dobudowano
wieżę, tym razem dzięki fundacji biskupa Andrzeja Załuskiego. W latach
1889-90 odrestaurowano i powiększono kościół dzięki ofiarności parafian.
Konsekrował go biskup kielecki Tomasz Kuliński 26 maja 1892 r. pw.
Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Antoniego Padewskiego.
Kościół jest murowany, trójnawowy, z jedną wieżą, malowniczo
położony wśród drzew na wzgórzu. Pierwotnie wybudowany w stylu romańskim,
ale w czasie przebudowy otrzymał wiele cech renesansowych. Od strony
północnej znajduje się kaplica św. Antoniego, a od strony południowej
kaplica św. Barbary. Na uwagę zasługuje także kaplica pw. św. Maksymiliana
Marii Kolbego znajdująca się w domu zakonnym Ojców Franciszkanów.
Od 15 sierpnia 1951 r. parafią administrują Ojcowie Franciszkanie
Konwentualni, którzy w 1959 r. erygowali tutaj także własny klasztor.
Biskup sosnowiecki Adam Śmigielski SDB, umową dwustronną, z dnia
13 czerwca 1994 r. powierzył na stałe parafię Ojcom Franciszkanom
prowincji św. Antoniego Padewskiego i bł. Jakuba Strzemię. Od początku
istnienia parafii i kościoła w Gołonogu wiąże się kult św. Antoniego
z Padwy, skupiony wokół figury świętego. Przejawem trwałości i wzrastania
tego kultu było postawienie w gołonoskiej świątyni w 1721 r. bocznego
ołtarza ku czci św. Antoniego z Padwy, zaś w 1774 r. uzyskanie w
dniu jego święta odpustu. Dekret Kongregacji Świętych Obrzędów, z
dnia 27 sierpnia 1900 r., zatwierdzający św. Antoniego jako współpatrona
kościoła, podkreśla wielki kult Świętego w Gołonogu. Kaplica ku czci
św. Antoniego z ołtarzem, w którym usytuowano figurę patrona, stanowi
ośrodek kultu ewangelicznego doktora. Biskup ordynariusz Adam Śmigielski
SDB reskryptem z dnia 13 czerwca 1997 r. ustanowił kościół - sanktuarium
św. Antoniego z Padwy dla rejonu Zagłębia Dąbrowskiego i całej diecezji
sosnowieckiej.
W świątyni znajduje się 5 ołtarzy. Na szczególną uwagę
zasługuje ołtarz wielki, ozdobiony 4 kolumnami korynckimi, żłóbkowanymi.
Centralnie ustawiona jest rzeźba Jezusa Ukrzyżowanego, z Matką Boską
Bolesną, św. Janem i klęczącą św. Magdaleną. W bocznych niszach rzeźby
św. Jan Kantego i św. Jacka. Na konsolach widnieją figury św. Piotra
i Pawła. Ołtarz zwieńcza rzeźba przedstawiająca Trójcę Świętą. Tabernakulum
jest wykonane w kształcie domku, ozdobione kolumienkami, nad tabernakulum
znajduje się płaska podstawa służąca do wystawienia monstrancji,
podtrzymywana przez dwóch aniołków. W predeli widnieje hołd pastuszków
i Trzech Króli. W nawie głównej po stronie Ewangelii znajduje się
drewniany ołtarz z Matką Bożą Częstochowską, na zasuwie obraz Matki
Bożej Pocieszenia. Obok figury św. Joachima i św. Anny. W attyce
rzeźba św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Naprzeciw, również w nawie
głównej ołtarz z figurą Najświętszego Serca Pana Jezusa z zasłoną:
św. Józefa. Po bokach figury św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa.
W attyce płaskorzeźba św. Stanisława Kostki. W bocznej nawie znajduje
się ołtarz z figurą św. Antoniego z Dzieciątkiem Jezus, z zasuwą
przedstawiającą przyjęcie habitu przez św. Klarę z rąk św. Franciszka.
W niszach figury aniołów. Na ścianie obok dwie szafki z wotami. W
bocznej nawie południowej widnieje ołtarz z figurą św. Barbary, po
bokach figury św. Tadeusza i św. Szymona. W attyce mały obraz św.
Izydora.
Patron sanktuarium św. Antoni właściwie nazywał się Ferdynand
Bullone. Urodził się w 1195 r. w Lizbonie w Portugalii. Kiedy był
jeszcze dzieckiem rodzice oddali go na wychowanie kanonikom katedry
w Lizbonie. Ukończywszy piętnaście lat wstąpił do zakonu kanoników
regularnych św. Augustyna. W Santa Cruz otrzymał staranne wykształcenie
i wgłębiał się w studium Pisma Świętego oraz Ojców Kościoła. Dowiedziawszy
się o męczeństwie franciszkańskich misjonarzy, zapragnął przywdziać
habit braci mniejszych i udać się ich śladem się do Maroka. Kiedy
wyjawił to swoim współbraciom ostro się temu sprzeciwili, jednak
w końcu otrzymał zgodę przełożonych i przeszedł do zakonu franciszkanów.
Na początku wiele podróżował, wyjechał nawet do Afryki głosić Słowo
Boże, ale z powodu choroby musiał wrócić na stary kontynent. Z czasem
Ojcowie Franciszkanie wykorzystując jego wiedzę powołali go na katedrę
teologii, której nauczał kolejno w Bolonii, Tuluzie, Montpellier
i Padwie. W końcu św. Antoni porzucił naukę, by poświęcić się kaznodziejstwu.
Był doskonałym mówcą, a jednocześnie żarliwym duszpasterzem. Jego
kazania zawsze przyciągały tłumy wyznawców. Przez płomienne homilie
i działalność na rzecz ubogich oraz pojednania zyskał sobie niebywałą
popularność. Już za życia uważany był za świętego, krążyły opowieści
o jego nadzwyczajnych umiejętnościach, jak ta o skradzionym psałterzu,
który dzięki jego ingerencji wrócił do właściciela. Wyczerpany pracą
zmarł w wieku około 35 lat. W niespełna rok później kanonizował go
papież Grzegorz IX. Św. Antoni pozostawił po sobie pokaźne zbiory
kazań i osnów kaznodziejskich, m.in. z tego względu Pius XII ogłosił
go w 1946 r., doktorem Kościoła.
Pomóż w rozwoju naszego portalu