Poglądy społeczeństwa ujawniane w różnych badaniach opinii bulwersują coraz wyraźniej. Jeszcze kilka lat medialnego amoku, a dowiemy się z jakiegoś sondażu, że dla większości Polaków największym dobroczyńcą ludzkości jest Józef Stalin, a upadek PRL-u obchodzą oni co roku jako osobistą klęskę. Proces otumaniania społeczeństwa sięga zenitu. Jeżeli nie obudzimy się z letargu, wejdziemy w etap samodestrukcji w dziedzinie kultury, obyczajów i hierarchii wartości. Dlatego odpowiedzialne urabianie opinii publicznej ma dziś do spełnienia wyjątkową rolę.
Wzrasta liczba czynników kształtujących opinię publiczną. Oznacza to, że świadomość społeczeństwa jest urabiana coraz skuteczniej i z cichym przyzwoleniem milionów ludzi w Polsce. Czynią to "na swój sposób" przede wszystkim różnej maści media laickie, lewicowe i liberalne. Są one najbardziej opiniotwórcze, dysponują bowiem najpotężniejszym zapleczem ludzi, finansowym i politycznym. Szerzona w nich ideologia zagraża nie tylko tożsamości narodowej Polaków, lecz również działalności ewangelizacyjnej Kościoła. Do tych niebezpiecznych działań włączają się również media publiczne.
Wymienione media stały się tym bardziej skuteczne w działaniach opiniotwórczych, że w sposób wręcz karkołomny zabezpieczyły sobie wiarygodność, zdobywając "certyfikaty" wybitnych (choć naiwnych) autorytetów i niektórych sztandarowych katolików.
W kształtowaniu opinii media te wspierane są przez tzw. pisemka kolorowe, które w dziesiątkach milionów jednorazowego nakładu (!) wsączają do świadomości czytelników intelektualną i moralną sieczkę, paraliżując krytycyzm i umysłową dociekliwość - tak niezbędne w rozwoju duchowym narodu.
Innym czynnikiem, który bardzo skutecznie urabia opinię publiczną, są jej sondaże. Sposób ich przeprowadzania oraz interpretacje wyników urągają często elementarnej uczciwości i zniekształcają prawdziwy stan rzeczy. Zdaniem specjalistów, sondaże opinii publicznej stały się dziś bardzo wygodnym sposobem manipulowania społeczeństwem i narzucania mu dowolnych ocen i opinii. Magia cyfr, pokazana na kolorowych wykresach, ma swoistą siłę przekonywania - także wtedy, gdy mija się z prawdą.
Rosnący stale przemysł reklamowy coraz skuteczniej kształtuje nie tylko gusty i potrzeby konsumenta. On urabia także jego postawy i życiową filozofię, ma więc znaczenie ideologiczne. Wykazuje też znaczny wpływ na opinię publiczną. Dlatego jego hasła nie powinny być bagatelizowane przez ludzi, którzy podjęli działalność wychowawczą i ewangelizacyjną.
W ocenie funkcjonowania opinii publicznej nie docenia się bezpośrednich kontaktów międzyludzkich. Dziś człowiek szybko się przemieszcza i nawiązuje nowe znajomości. W ciągu dnia przeprowadza dziesiątki czy setki rozmów. Pomagają mu w tym poczta, telefon, faks i Internet. Aktywny czytelnik konkretnej gazety "pomnaża" jej nakład, gdy w licznych indywidualnych rozmowach gorliwie ją cytuje i propaguje jej podstawowe tezy.
Tymczasem media będące w dyspozycji Kościoła i media prawicowe wykazują ograniczone możliwości w dziedzinie kształtowania opinii publicznej. Borykają się one od początku z rozlicznymi trudnościami. Ukształtowana zaś w PRL-u opinia publiczna, niekorzystna dla Kościoła, funkcjonuje nadal. Mówi się nawet o istnieniu swoistego apartheidu w stosunku do Kościoła w dziedzinie mediów. Przykładem może być prowadzona przez Bibliotekę Narodową Bibliografia Zawartości Czasopism czy negatywny stosunek do mediów kościelnych ze strony ośrodków laickich i liberalnych, a nawet administracji państwowej.
W obliczu przedstawionej sytuacji należy wysunąć dwa pilne postulaty.
Dziennikarze, którzy jako ludzie wierzący kierują się sumieniem, powinni mieć stałą świadomość, że są również odpowiedzialni za kreowaną przez ich media opinię publiczną. Przede wszystkim niech wiedzą, że w urabianiu tej opinii niedopuszczalne są środki i techniki, które wykorzystują nieświadomość czy ignorancję społeczeństwa. Podobnie niemoralne jest fałszowanie prawdy w jakiejkolwiek postaci. W przemówieniu do biskupów polskich, przybyłych w 1998 r. do Rzymu z pielgrzymką ad limina Apostolorum, Jan Paweł II podkreślił, że podstawowym zadaniem dziennikarzy jest "służba prawdzie i jej obrona. Polega ona na obiektywnym i rzetelnym przekazywaniu informacji, unikaniu manipulacji prawdą i przyjmowaniu postawy nieprzekupnej wobec prawdy". Niestety, manipulacja i kupczenie prawdą najczęściej występują w urabianiu opinii publicznej.
Niech dziennikarze wiedzą, że uczestnicząc w urabianiu fałszywej opinii publicznej, popadają w konflikt z sumieniem i szkodzą demokracji. Fałszowanie prawdy w mediach prowadzi bowiem do nowego totalitaryzmu i buduje chorą demokrację.
Z kolei osoby, które pracują w mediach katolickich, powinny wiedzieć, że permanentnie kształtowana przez nie opinia publiczna na rzecz Kościoła staje się cenną formą ewangelizacji. A zatem, jeżeli nie podejmują odpowiednich działań w tej dziedzinie, wyrządzają szkodę ewangelizacyjnej działalności Kościoła. Praktycznie biorąc, niemal każde znaczące wydarzenie w życiu społecznym i kulturalnym narodu może być dobrą okazją do podjęcia takiej działalności. Wyraźne tego przykłady mieliśmy w ostatnich miesiącach minionego roku (żywa reakcja mediów katolickich na bulwersujące i złe filmy oraz na osławioną instalację w Zachęcie).
Wyjątkową "siłę przebicia" w kształtowaniu opinii przez dziennikarza-katolika wykazuje świadectwo, które daje on publicznie i z odwagą ucznia Chrystusa. Odbiorcy mediów na ogół przyjmują z zainteresowaniem treści, które przekazują im dziennikarze, lecz solidaryzują się z nimi tylko wtedy, gdy są oni dla nich dziennikarzami-świadkami. Dziennikarze tacy, będący sumieniem mediów, spełniają dziś ważną i historyczną misję. Zawsze, a zwłaszcza w chwilach bezsilności, niech liczą na niezawodną pomoc swojego patrona - św. Franciszka Salezego.