Przypisy

1. Paweł VI, Adhort. apost. Gaudete in Domino (9 maja 1975), 22: AAS 67 (1975), 297.

2. Tamże, 8: AAS 67 (1975), 292.

3. Enc. Deus caritas est (25 grudnia 2005), 1: AAS 98 (2006), 217.

4. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007), 360.

5. Tamże.

6. Paweł VI, Posynodalna Adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 80: AAS 68 (1976), 75.

7. Pieśń duchowa, 36, 10.

8. Adversus haereses, IV, c. 34, n. 1: PG 7, 1083: „Omnem novitatem attulit, semetipsum afferens”.

9. Paweł VI, Posynodalna Adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 7: AAS 68 (1976), 9.

10. Por. Propositio 7.

11. Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. na zakończenie XIII Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów (28 października 2012): AAS 104 (2012), 890.

12. Tamże.

13. Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. na otwarcie V Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów (13 maja 2007), Aparecida, Brazylia (13 maja 2007): AAS 99 (2007), 437.

14. Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990), 34: AAS 83 (1991), 280.

15. Tamże, 40: AAS 83 (1991), 287.

16. Tamże, 86: AAS 83 (1991), 333.

17. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy, (29 czerwca 2007), 548.

18. Tamże, 370.

19. Por. Propositio 1.

20. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Christifideles laici (30 grudnia 1988), 32: AAS 81 (1989), 451.

21. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007), 201.

22. Tamże, 551.

23. Paweł VI, Enc. Ecclesiam suam (6 sierpnia 1964), 9-10: AAS 56 (1964), 611-612.

24. Sobór Wat. II, Dekr. o ekumenizmie Unitatis redintegratio, 6.

25. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Oceania (22 listopada 2001), 19: AAS 94 (2002), 390.

26. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Christifideles laici (30 grudnia 1988), 26: AAS 81 (1989), 438.

27. Por. Propositio 26.

28. Por. Propositio 44.

29. Por. Propositio 26.

30. Por. Propositio 41.

31. Sobór Wat. II, Dekr. o pasterskich zadaniach biskupów w świecie Christus Dominus, 11.

32. Por. Benedykt XVI, Przemówienie do uczestników Międzynarodowego Kongresu z okazji 40. rocznicy Dekretu Ad gentes (11 marca 2006): AAS 98 (2006), 337.

33. Por. Propositio 42.

34. Por. kan. kan. 460-468; 492-502; 511-514; 536-537.

35. Enc. Ut unum sint (25 maja 1995), 95: AAS 87 (1995), 977-978.

36. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Kościele Lumen gentium, 23.

37. Por. Jan Pawel II, Motu proprio Apostolos suos (21 maja 1998): AAS 90 (1998), 641-658.

38. Sobór Wat. II, Dekr. o ekumenizmie Unitatis redintegratio, 11.

39. Por. Summa theol., I-II, q. 66 , a. 4-6.

40. Summa theol., I-II, q. 108, a. 1.

41. Summa theol., II-II, q. 30, a. 4. Por. tamże, q. 40, a. 4, ad 1: «Zewnętrzne ofiary i dary jako sposób wyrażenia czci nie są składane Bogu jakoby On ich potrzebował, lecz Bóg chce tego dla nas, byśmy w ten sposób wyrabiali w sobie oddanie się Bogu, oraz dla zaspokojenia potrzeb naszych bliźnich. Dlatego miłosierdzie, wyrażające się pomaganiem potrzebującym, jest ofiarą Bogu bardziej miłą, bo bardziej bezpośrednio odnosi się do potrzeb bliźnich».

42. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Objawieniu Bożym Dei verbum, 12

43. Motu proprio Socialium Scientiarum (1 stycznia 1994): AAS 86 (1994), 209.

44. Św. Tomasz z Akwinu podkreślał, że wielość i odrębność «jest dziełem zamysłu pierwszego Twórcy», tego, który chciał, aby «czego nie dostaje jednemu dla przedstawienia dobroci Bożej, z drugiego można było uzupełnić», ponieważ Jego dobroci «jedno stworzenie nie zdoła wyczerpująco przedstawić» (Summa theol. I, q. 47, a. 1). Dlatego potrzebujemy dostrzec wielorakość rzeczy w jej licznych relacjach (por. (Summa theol. I, q. 47, a. 2, ad 1; q. 47, a. 3). Z analogicznych racji powinniśmy słuchać jedni drugich i uzupełniać się w naszym częściowym odbiorze rzeczywistości i Ewangelii.

45. Jan XXIII, Przemówienie podczas uroczystego otwarcia Soboru Watykańskiego II (11 października 1962): AAS 54 (1962), 792: «Est enim aliud ipsum depositum Fidei, seu veritates, quae veneranda doctrina nostra continentur, aliud modus, quo eaedem enuntiantur».

46. Jan Paweł II, Enc. Ut unum sint (25 maja 1995), 19: AAS 87 (1995), 933.

47. Summa theol. I-II, q. 107, a. 4.

48. Tamże.

49. N. 1735.

50. Por. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Familiaris consortio (22 listopada 1981), 34c: AAS 74 (1982), 123.

51. Por. Św. Ambroży, De Sacramentis, IV, VI, 28: PL 16, 464: «Zawsze muszę je przyjmować, ponieważ zawsze przebacza moje grzechy. Jeśli nieustannie grzeszę, muszę zawsze mieć lekarstwo»; tamże, IV, V, 24: PL 16, 463: «Ten, kto spożywał mannę, umarł; ten, kto spożywa to ciało, dostąpi odpuszczenia swoich grzechów»; Św. Cryryl Aleksandryjski, In Joh. Evang. IV, 2: PG 73, 584-585: «Zbadałem się i uznałem się za niegodnego. Tym, którzy tak mówią, powiadam: a kiedy będą godnymi? Kiedy staniecie więc przed Chrystusem? I jeśli wasze grzechy przeszkadzają wam, by się zbliżyć i jeśli nie przestaniecie nigdy upadać - kto zna swoje grzechy?, mówi psalm - pozostaniecie bez udziału w uświęceniu, które ożywia na wieki?».

52. Benedykt XVI, Przemówienie z okazji spotkania z Episkopatem brazylijskim w katedrze w Sao Paulo, Brazylia (11 maja 2007), 3: AAS 99 (2007), 428.

53. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Pastores dabo vobis (25 marca 1992), 10: AAS 84 (1992), 673.

54. Paweł VI, Enc. Ecclesiam suam (6 sierpnia 1964), 19: AAS 56 (1964), 632.

55. Św. Jan Chryzostom, Homilia o Łazarzu, II, 6: PG 48, 992D.

56. Por. Propositio 13.

57. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Africa (14 września 1995), 52: AAS 88 (1996), 32-33; Tenże, Enc. Sollicitudo rei socialis (30 grudnia 1987), 22: AAS 80 (1988), 539.

58. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Asia (6 listopada 1999), 7: AAS 92 (2000), 458.

59. Komitet Doktryny Konferencji Biskupów Katolickich Stanów Zjednoczonych, Posługa duszpasterska wobec osób o skłonnościach homoseksualnych: Wskazania duszpasterskie (2006), 17.

60. Konferencja Episkopatu Francji, Rada Rodzina i Społeczeństwo, «Rozszerzyć małżeństwo na osoby tej samej płci? Otwórzmy debatę!» (28 września 2012).

61. Por. Propositio 25.

62. Włoska Akcja Katolicka, Orędzie XIV Zgromadzenia Krajowego do Kościoła i do kraju (8 maja 2011).

63. Joseph Ratzinger, Aktualna sytuacja wiary i teologii. Konferencja wygłoszona podczas Spotkania Przewodniczących Komisji Episkopatów Ameryki Łacińskiej do spraw nauki wiary, jakie miało miejsce w Guadalajarze, Meksyk, 1996. Opublikowana w: L’Osservatore Romano, 1 listopada 1996, cytowana w: V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007), 12.

64. Georges Bernanos, Pamiętnik wiejskiego proboszcza, Warszawa 1961, 112.

65. Przemówienie na otwarcie Soboru Watykańskiego II (11 października 1962), 4, 2-4: AAS 54 (1962), 789.

66. John Henry Newman, List z 26 stycznia 1833, w: The Letters and Diaries of John Henry Newman, vol. III, Oxford 1979, s. 204.

67. Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. na rozpoczęcie Roku Wiary (11 października 2012): AAS 104 (2012), 881.

68. Tomasz a Kempis, De Imitatione Christi, Liber Primus, IX, 1: «Wyobraźnia, chęć zmiany miejsca niejednego zawiodła» (tłum. A. Kamieńska, I.W. Pax, Warszawa, 1981).

69. Warto przytoczyć świadectwo św. Teresy z Lisieux o jej relacji ze współsiostrą, która wydawała jej się szczególnie nieprzyjemną, w której wewnętrzne doświadczenie miało decydujący wpływ: «Pewnego wieczoru spełniałam jak co dzień swoją drobną powinność dla siostry od św. Piotra. Było zimno, panowała noc... Nagle usłyszałam z oddali harmonijny dźwięk instrumentów muzycznych; stanął mi przed oczyma salon rzęsiście oświetlony, lśniący od złoceń; elegancko ubrane młode dziewczęta, prawiące sobie nawzajem komplementy i światowe grzeczności. Wzrok mój przeniósł się następnie na biedną chorą, którą podtrzymywałam; zamiast melodii dochodziły od czasu do czasu do moich uszu jej żałosne skargi […]. Nie jestem w stanie wyrazić, co działo się w mojej duszy; to tylko wiem, iż Pan rozjaśnił ją promieniami prawdy, tak dalece przewyższającymi posępny blask ziemskich uciech, że nie mogłam uwierzyć memu szczęściu»: Rękopis C, XI, w: Dzieje duszy, Kraków 1984, 241.

70. Por. Propositio 8.

71. Henri de Lubac, Medytacje o Kościele, Kraków 1997, 311.

72. Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 295.

73. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Christifideles laici (30 grudnia 1988), 51: AAS 81 (1989), 493.

74. Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja w sprawie dopuszczenia kobiet do kapłaństwa urzędowego Inter insigniores (15 października 1976): AAS 69 (1977), 115. Cytowana w: Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Christifideles laici (30 grudnia 1988), 51, przypis 190: AAS 81 (1989), 493.

75. Jan Paweł II, List apost. Mulieris dignitatem (15 sierpnia 1988), 27: AAS 80 (1988), 1718.

76. Por. Propositio 51.

77. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Asia (6 listopada 1999), 19: AAS 92 (2000), 478.

78. Tamże, 2: AAS 92 (2000), 451.

79. Por. Propositio 4.

80. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Kościele Lumen gentium, 1.

81. Rozważanie podczas I Kongregacji Generalnej XIII Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów (8 października 2012): AAS 104 (2012), 897.

82. Por. Propositio 6; Sobór Wat. II, Konst. duszpast. Gaudium et spes, 22.

83. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Kościele Lumen gentium, 9.

84. Por. III Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Puebli (23 marca 1979), 386-387.

85. Por. Sobór Wat. II, Konst. duszpast. Gaudium et spes, 36.

86. Tamże, 25.

87. Tamże, 53.

88. Jan Paweł II, List apost. Novo millennio ineunte (6 stycznia 2001), 40: AAS 93 (2001), 294-295.

89. Tamże, 40: AAS 93 (2001), 295.

90. Jan Paweł II, Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990), 52: AAS 83 (1991), 300; por. Adhort. apost. Catechesi tradendae (16 października 1979), 53: AAS 71 (1979), 1321.

91. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Oceania (22 listopada 2001), 16: AAS 94 (2002), 384.

92. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Africa (14 września 1995), 61: AAS 88 (1996), 39.

93. Św. Tomasz z Akwinu, Summa theol., I, q. 39, a. 8 cons. 2: «Jeśli wykluczy się Ducha Świętego, stanowiącego więź Obydwu, nie można zrozumieć jedności związku między Ojcem i Synem»; Por. także I, q. 37, a. 1, ad 3.

94. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Oceania (22 listopada 2001), 17: AAS 94 (2002), 385.

95. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Asia (6 listopada 1999), 20: AAS 92 (2000), 478-482.

96. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Kościele Lumen gentium, 12.

97. Jan Paweł II, Enc. Fides et ratio (14 września 1998), 71: AAS 91 (1999), 60.

98. III Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Puebli (23 marca 1979), 450; por. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007), 264.

99. Por. Jan Paweł II, Posynodalna adhort. apost. Ecclesia in Asia (6 listopada 1999), 21: AAS 92 (2000), 482-484.

100. N. 48: AAS 68 (1976), 38.

101. Tamże.

102. Przemówienie podczas Sesji inauguracyjnej V Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów (13 maja 2007), 1: AAS 99 (2007), 446-447.

103. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007), 262.

104. Tamże, 263.

105. Por. Św. Tomasz z Akwinu, Summa theol. II-II, q. 2, a. 2.

106. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007), 264.

107. Tamże.

108. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogmat, o Kościele Lumen gentium, 12.

109. Por. Propositio 17.

110. Por. Propositio 30.

111. Por. Propositio 27.

112. Jan Paweł II, List apost. Dies Domini (31 maja 1998), 41: AAS 90 (1998), 738-739.

113. Paweł VI, Posynodalna Adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 78: AAS 68 (1976), 71.

114. Tamże.

115. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Pastores dabo vobis (25 marca 1992), 26: AAS 84 (1992), 698.

116. Tamże, 25: AAS 84 (1992), 696.

117. Św. Tomasz z Akwinu, Summa theol. II-II, q. 188, a. 6.

118. Paweł VI, Posynodalna Adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 76: AAS 68 (1976), 68.

119. Tamże, 75: AAS 68 (1976), 65.

120. Tamże, 63: AAS 68 (1976), 53.

121. Tamże, 43: AAS 68 (1976), 33.

122. Tamże.

123. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Pastores dabo vobis (25 marca 1992), 10: AAS 84 (1992), 672.

124. Paweł VI, Posynodalna Adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 40: AAS 68 (1976), 31.

125. Tamże, 43: AAS 68 (1976), 33.

126. Por. Propositio 9.

127. Jan Paweł II, Posynodalna adhort. apost. Pastores dabo vobis (25 marca 1992), 26: AAS 84 (1992), 698.

128. Por. Propositio 38.

129. Por. Propositio 20.

130. Por. Sobór Wat. II, Dekret o środkach społecznego przekazu Inter mirifica, 6.

131. Por. De musica, VI, XIII, 38: PL 32, 1183-1184; Confessiones, IV, XIII, 20: PL 32, 701.

132. Benedykt XVI, Przemówienie po projekcji filmu «Sztuka i wiara - „Via Pulchritudinis”» (25 października 2012): L’Osservatore Romano (27 października 2012), 7.

133. Summa theol. I-II, q. 65, a. 3, ad 2: «propter aliquas dispositiones contrarias».

134. Jan Paweł II, Posynodalna adhort. apost. Ecclesia in Asia (6 listopada 1999), 20: AAS 92 (2000), 481.

135. Jan Paweł II, Posynodalna adhort. apost. Verbum Domini (30 września 2010), 1: AAS 102 (2010), 682.

136. Por. Propositio 11.

137. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Objawieniu Bożym Dei verbum, 21-22.

138. Por. Benedykt XVI, Posynodalna adhort. apost. Verbum Domini (30 września 2010), 86-87: AAS 102 (2010), 757-760.

139. Benedykt XVI, Rozważanie na rozpoczęcie I Kongregacji Generalnej Synodu Biskupów (8 października 2012): AAS 104 (2012), 896.

140. Paweł VI, Posynodalna adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 17: AAS 68 (1976), 17.

141. Jan Paweł II, Przesłanie do niepełnosprawnych, Modlitwa Anioł Pański w katedrze w Osnabrück (16 listopada 1980): Insegnamenti III/2 (1980), 1232.

142. Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 52.

143. Jan Paweł II, Katecheza (24 kwietnia 1991): Insegnamenti XIV/1 (1991), 856.

144. Benedykt XVI, List apost. w formie motu proprio Intima Ecclesiae natura (11 listopada 2012): AAS 104 (2012), 996.

145. Enc. Populorum progressio (26 marca 1967), 14: AAS 59 (1967), 264.

146. Paweł VI, Posynodalna adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 29: AAS 68 (1976), 25.

147. V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Dokument z Aparecidy (29 czerwca 2007) 380.

148. Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 9.

149. Jan Paweł II, Posynodalna adhort. apost. Ecclesia in America (22 stycznia 1999), 27: AAS 91 (1999), 762.

150. Benedykt XVI, Enc. Deus caritas est (25 grudnia 2005), 28: AAS 98 (2006), 239-240.

151. Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 12.

152. Enc. Octogesima adveniens (14 maja 1971), 4: AAS 63 (1971), 403.

153. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis nuntius (6 sierpnia 1984), XI, 1: AAS 76 (1984), 903.

154. Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 157.

155. Paweł VI, Encyklika Octogesima adveniens (14 maja 1971), 23: AAS 63 (1971), 418.

156. Paweł VI, Encyklika Populorum progressio (26 marca 1967), 65: AAS 59 (1967), 289.

157. Tamże, 15: AAS 59 (1967), 265.

158. Krajowa Konferencja Biskupów Brazylijskich, Ewangeliczne i etyczne wymagania sakramentu nędzy i głodu. Żywność, dar Boży, prawem wszystkich (kwiecień 2002), Wprowadzenie, 2.

159. Jan XXIII, Enc. Mater et Magistra (15 maja 1961), 3: AAS 53 (1961), 402.

160. Św. Augustyn, De catech. Rudibus, I, XIV, 22: PL 40, 327.

161. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis nuntius (6 sierpnia 1984), XI, 18: AAS 76 (1984), 907-908.

162. Jan Pawel II, Enc. Centesimus annus (1 maja 1991), 41: AAS 83 (1991), 844-845.

163. Jan Paweł II, Homilia podczas Mszy św. o ewangelizację ludów w Santo Domingo (11 października 1984), 5: AAS 77 (1985), 358.

164. Jan Paweł II, Enc. Sollicitudo rei socialis (30 grudnia 1987), 42: AAS 80 (1988), 572.

165. Benedykt XVI, Przemówienie podczas Sesji inauguracyjnej V Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów (13 maja 2007), 3: AAS 99 (2007), 450.

166. Św. Tomasz z Akwinu, Summa theol. II-II, q. 27, a. 2.

167. Tamże, I-II, q. 110, a. 1.

168. Tamże, I-II, q. 26, a. 3.

169. Jan Paweł II, List apost. Novo millennio ineunte (6 stycznia 2001), 50: AAS 93 (2001), 303.

170. Tamże.

171. Por. Propositio 45.

172. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Libertatis nuntius (6 sierpnia 1984), XI, 18: AAS 76 (1984), 908.

173. Zakłada to «usuwanie strukturalnych przyczyn złego funkcjonowania gospodarki światowej»: Benedykt XVI, Przemówienie do korpusu dyplomatycznego (8 stycznia 2007): AAS 99 (2007), 73.

174. Por. Komisja Społeczna Episkopatu Francuskiego, Zrehabilitować politykę (17 lutego 1999); por. Pius XI, Orędzie, 18 grudnia 1927.

175. Benedykt XVI, Enc. Caritas in veritate (29 czerwca 2009), 2: AAS 101 (2009), 642.

176. Jan Paweł II, Posynodalna Adhort. apost. Christifideles laici (30 grudnia 1988), 37: AAS 81 (1989), 461.

177. Por. Propositio 56.

178. Konferencja Biskupów Katolickich na Filipinach, List pasterski What is Happening to our Beautiful Land? (29 stycznia 1988).

179. Paweł VI, Enc. Populorum progressio (26 marca 1967), 76: AAS 59 (1967), 294-295.

180. Konferencja Biskupów Katolickich Stanów Zjednoczonych, List pasterski Forming Consciences for Faithful Citizenship (2007), 13.

181. Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 161.

182. Koniec czasów nowożytnych, Kraków 1969, s. 32.

183. Por. I. Quiles S.I., Filosofía de la educación personalista, Buenos Aires 1981, 46-53.

184. Stały Komitet Krajowej Konferencji Biskupów Konga, Message sur la situation sécuritaire dans le pays (5 grudnia 2012), 11.

185. Por. Platon, Gorgiasz, Warszawa 1991, 34.

186. Benedykt XVI, Przemówienie do Kurii Rzymskiej (21 grudnia 2012): AAS 105 (2013), 51.

187. Por. Propositio 14.

188. Por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1910; Papieska Rada «Iustitia et Pax», Kompendium nauki społecznej Kościoła, 168.

189. Por. Propositio 54.

190. Jan Paweł II, Enc. Fides et ratio (14 września 1998), 88: AAS 91 (1999), 74.

191. Św. Tomasz z Akwinu, Summa contra Gentiles, I, VII; por. Jan Paweł II, Enc. Fides et ratio (14 września 1998), 43: AAS 91 (1999), 39.

192. Sobór Wat. II, Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio, 4.

193. Por. Propositio 52.

194. Konferencja Biskupów Indii, Deklaracja końcowa XXX Zgromadzenia: The Church’s Role for a better India (8 marca 2012), 8.9.

195. Por. Propositio 53.

196. Jan Paweł II, Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990), 56: AAS 83 (1991), 304.

197. Por. Benedykt XVI, Przemówienie do Kurii Rzymskiej (21 grudnia 2012): AAS 105 (2013), 51.

198. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Kościele Lumen gentium, 16.

199. Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Chrześcijaństwo i religie (1996), 72: Ench. Vat. 15, n. 1061.

200. Tamże.

201. Por. tamże, 81-87: Ench. Vat. 15, n. 1070-1076.

202. Por. Propositio 16.

203. Benedykt XVI, Posynodalna Adhort. apost. Ecclesia in Medio Oriente (14 września 2012), 26: AAS 104 (2012), 762.

204. Por. Propositio 55.

205. Por. Propositio 36.

206. Jan Paweł II, List apost. Novo millennio ineunte (6 stycznia 2001), 52: AAS 83 (2001), 304.

207. Por. V. M. Fernández, « Espiritualidad para la esperanza activa ». Acto de apertura del I Congreso Nacional de Doctrina social de la Iglesia, Rosario (Argentina), 2011: UCActualidad 142 (2011), 16.

208. Jan Paweł II, Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990), 45: AAS 83 (1991), 292.

209. Benedykt XVI, Enc. Deus caritas est (25 grudnia 2005), 16: AAS 98 (2006), 230.

210. Tamże, 39: AAS 98 (2006), 250.

211. II Zgromadzenie Biskupów Poświęcone Europie, Orędzie Ojców Synodu do Ludu Bożego, 1: L’Osservatore Romano, wyd. polskie, 12/1999, s. 50.

212. Izaak ze Stella, Sermo 51: PL 194, 1863.1865.

213. Nican Mopohua, 118-119.

214. Sobór Wat. II, Konst. dogmat. o Kościele Lumen gentium, 52-69.

215. Jan Paweł II, Enc. Redemptoris Mater (25 marca 1987), 6: AAS 79 (1987), 366.

216. Por. Propositio 58.

217. Jan Paweł II, Enc. Redemptoris Mater (25 marca 1987), 17: AAS 79 (1987), 381.

Copyright by Konferencja Episkopatu Polski/Warszawa
Katolicka Agencja Informacyjna