Reklama

Niedziela Podlaska

Dąb Pamięci por. Jana Jasiukiewicza (1907-40)

Porucznik Wojska Polskiego Jan Jasiukiewicz przeżył tylko 33 lata. W 77. rocznicę jego tragicznej śmierci w Katyniu przy rodzinnej posesji na Drobniku w gminie Platerów został posadzony Dąb Pamięci. Rodzina ufundowała również kamień z pamiątkową tablicą

Niedziela podlaska 46/2017, str. 4

[ TEMATY ]

Jan Jasiukiewicz

dąb

Agata Wasilewska

Sylwetkę Jana Jasiukiewicza przybliżył ks. Józef Gierczyński

Sylwetkę Jana Jasiukiewicza przybliżył ks. Józef Gierczyński

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Napis na kamieniu głosi: „Chwała i wieczna pamięć Jana Jasiukiewicza, 1907-1940, porucznika Wojska Polskiego, uczestnika kampanii wrześniowej, zamordowanego przez NKWD w Katyniu. Żołnierz wierny Bogu i Ojczyźnie” zakończony poetycką modlitwą: „W katyńskim lesie wschodzą Ci zorze, wieczny spoczynek daj mu, dobry Boże!”.

Uroczystości upamiętniające

Uroczyste odsłonięcie odbyło się w chmurne popołudnie 21 października. Proboszcz parafii w Platerowie ks. Józef Gierczyński poświęcił zwieńczony krzyżem pamiątkowy kamień, wskazujący miejsce posadzenia dębu, odmówił modlitwę za poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej, nakreślił krótko sylwetkę zamordowanego oficera. Odprawił również w tej intencji Mszę św. oraz Różaniec w kościele parafialnym. W tej kameralnej uroczystości udział wzięły jedyna córka Jana Jasiukiewicza Barbara Lubowicz oraz jego wnuczka Maria Kronenberg z mężem. Obecni byli także członkowie bliższej i dalszej rodziny, głównie potomkowie siostry Jana Jasiukiewicza – Stanisławy Pykacz oraz grono zaprzyjaźnionych osób. Inicjatorem tego upamiętnienia był Jan Pykacz, chrześniak Jasiukiewicza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Miesiąc wcześniej, 19 września, odbyła się podobna uroczystość na starym cmentarzu w Sarnakach. Tablicę epitafijną na symbolicznym nagrobku por. Jana Jasiukiewicza poświęcił ks. Piotr Pędzich, sarnacki wikariusz. Ufundowało ją Towarzystwo Miłośników Ziemi Sarnackiej, włączając się w ogólnopolską akcję „Katyń – ocalić od zapomnienia”.

Ziemska droga bohatera

Jan Jasiukiewicz urodził się 23 stycznia 1907 r. w Krasnem w powiecie Przasnysz. Był najstarszym z trojga dzieci Aleksandra Jasiukiewicza i Władysławy z d. Godlewska. Jego ojciec przez wiele lat był zarządcą majątku Czartoryskich w Krasnem. W latach 20. XX wieku przyjął posadę administratora podupadającego majątku Ostromęczyn hrabiny Heleny Potulickiej z Broel-Platerów. W taki sposób rodzina Jasiukiewiczów znalazła się na Podlasiu i zamieszkała w Ostromęczynie.

Reklama

Jan Jasiukiewicz w 1923 r. ukończył 5 klas Gimnazjum Męskiego w Rypinie, a następnie 4-letnią Państwową Szkołę Budowy Maszyn w Grudziądzu. W czerwcu 1927 r. zdał egzamin dojrzałości z ogólnym wynikiem dobrym.

Nie wrócił do rodziców. Zgodnie z ówczesnymi przepisami przysługiwało mu odroczenie odbywania służby wojskowej, aby jako absolwent średniej szkoły technicznej mógł odbyć co najmniej półroczną praktykę fabryczną. Dlatego udał się do Warszawy, gdzie na Pradze mieszkała liczna rodzina ze strony jego matki: dwóch wujów i trzy ciotki. Zatrudnienie jako technik elektryk znalazł w największym ówcześnie zakładzie pracy w stolicy, jakim było przedsiębiorstwo Tramwaje i Autobusy Miasta Stołecznego Warszawy. Pracował tutaj aż do wybuchu wojny we wrześniu 1939 r. W domu rodziców bywał gościem.

Do odbycia służby wojskowej został powołany w lipcu 1928 r. Skierowano go najpierw na roczny kurs w Szkole Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie, który ukończył z wysoką lokatą 23/79. W stopniu plutonowy podchorąży został przydzielony do 9. pułku saperów w Brześciu nad Bugiem. W wojsku spędził półtora roku. Na zakończenie służby wystawiono mu następującą opinię: „Obowiązkowy i pilny, energiczny, poczucie honoru i godności osobistej bardzo duże. Nadaje się na dowódcę plutonu”.

W Warszawie poznał Zofię Lewandowską i po roku narzeczeństwa ożenił się z nią. Owocem tego małżeństwa była ukochana córeczka Basia, urodzona w 1934 r. Wiodło się im dobrze. Mieli ładnie położone, spore mieszkanie przy ul. Grochowskiej. A że był solidnym, szanowanym pracownikiem, szybko awansował na kierownika działu. Dlatego Zofia po urodzeniu córki mogła spokojnie porzucić pracę, aby zająć się wychowaniem dziecka i prowadzeniem domu.

Życie w cywilu było przerywane kilkakrotnie ćwiczeniami rezerwy, które Jan odbywał w 6. Batalionie Saperów w Brześciu: w 1931 r. i w 1932 r. – te ćwiczenia zakończył z oceną bardzo dobrą i z dniem 1 stycznia 1933 r. został mianowany na stopień podporucznika, dzięki czemu mógł objąć stanowisko dowódcy plutonu. Kolejne ćwiczenia rezerwy miały miejsce w latach 1934 oraz 1936. Cieszył się dobrą opinią swoich wojskowych przełożonych. Pisano o nim: „Inteligentny, energiczny, lojalny, wydaje szybkie i trafne decyzje. Taktycznie i technologicznie wyszkolony dobrze. Bardzo dobry dowódca plutonu saperów”. W styczniu 1937 r. otrzymał awans na stopień porucznika.

Reklama

28 sierpnia 1939 r. został zmobilizowany, z przydziałem do 6. Batalionu Saperskiego w Brześciu. Aby zapewnić bezpieczeństwo żonie i córce, wysłał je do swoich rodziców na wieś. Nic nie wiadomo, jak wyglądał udział Jana Jasiukiewicza w kampanii wrześniowej 1939 r. Prawdopodobnie brał udział w obronie Brześcia, a potem dołączył wraz ze swoim oddziałem do Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga.

Nie znamy też okoliczności, w jakich nastąpiło aresztowanie przez Rosjan. Por. Jan Jasiukiewicz był internowany w obozie dla polskich jeńców wojennych w Kozielsku. Zapisano go w obozowym rejestrze pod nr. 2107. Jego los został przypieczętowany w kwietniu 1940 r. Pod pozycją 88. na jednej z list wywozowych pojawia się nazwisko: Jasiukiewicz Jan Aleksandrowicz, 1907 r. W grupie ok. 100 osób, bo tyle z reguły liczyły transporty, wyruszył po swoje przeznaczenie do Smoleńska. Tam, na tzw. uroczysku Kozie Góry w pobliżu wsi Katyń, nad masowymi grobami mordowano jeńców strzałem w tył głowy. Wyobrażenie takiej egzekucji mogliśmy oglądać w filmie „Katyń” Andrzeja Wajdy.

Gdy w 1943 r. Niemcy ujawnili odkrycie dołów śmierci w Lesie Katyńskim, nazwisko Jana Jasiukiewicza już wtedy znalazło się na liście zidentyfikowanych podczas ekshumacji ofiar tej straszliwej zbrodni. Przy zwłokach znaleziono jego prawo jazdy, książeczkę służbową, wyblakłe zdjęcie – przedmioty te znajdują się w archiwum wojskowym w Londynie.

Reklama

Wiara żony

Jego żona Zofia wierzyła jednak, że jej mąż żyje, tylko gdzieś się ukrywa, a może trafił do armii Andersa i walczy. Gdy mijały miesiące i lata, wojna się skończyła, a Jan nie wracał, poszukiwała go poprzez Czerwony Krzyż w Polsce i w Genewie, ale bez efektu. Zwróciła się wreszcie do sądu o uznanie męża za zmarłego. W grudniu 1946 r. Sąd Grodzki w Warszawie wydał takowe orzeczenie, oznaczając datę śmierci Jana Jasiukiewicza na 9 maja 1946 r. Mimo oficjalnego statusu wdowy Zofia nigdy nie wyszła za mąż, wciąż czekała, będąc przekonana, iż mąż się gdzieś ukrywa i kiedyś powróci. Zmarła w 1972 r.

W 1985 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych Rządu RP w Londynie pośmiertnie uhonorowało por. Jana Jasiukiewicza odznaką pamiątkową Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939. Wiele lat później Minister Obrony Narodowej decyzją z dnia 5 października 2007 r. awansował go do stopnia kapitana.

Gdy w grudniu 1992 r. powstała Federacja Rodzin Katyńskich, córka Jana Jasiukiewicza, Barbara, wraz ze swoim mężem bardzo zaangażowała się w działalność tej organizacji, mającej na celu umacnianie pamięci o zbrodni katyńskiej i jej ofiarach. Kilka razy brała udział w wyjazdach do Katynia. Przywiozła stamtąd garść ziemi, aby włożyć ją matce do grobu.

W 2017 r., w 110. rocznicę urodzin i 77. rocznicę śmierci, Jan Jasiukiewicz doczekał się symbolicznego grobu i dwóch dębów pamięci utrwalających pamięć o nim.

2017-11-08 11:46

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

100 dębów w Męcince

Niedziela legnicka 17/2018, str. I

[ TEMATY ]

100‑lecie niepodległości

dąb

Ks. Piotr Nowosielski

Pierwszy ze stu dębów zasadził bp Marek Mendyk przed kościołem w Męcince

Pierwszy ze stu dębów zasadził bp Marek Mendyk przed kościołem w Męcince

Sto dębów na 100-lecie niepodległości Ojczyzny”. Takie hasło zjednoczyło mieszkańców parafii Męcinka, aby uczcić obchodzony w tym roku jubileusz. W niedzielę 22 kwietnia br. pierwsze z tych drzewek zasadził legnicki biskup pomocniczy Marek Mendyk.

CZYTAJ DALEJ

Roxie Węgiel: Wiara w Boga wyznacza mi kierunek życia

2024-03-26 09:42

[ TEMATY ]

koncert pasyjny

Mat.prasowy/Pasja

Roxie Węgiel

Roxie Węgiel

Już 29.03.2024r. na antenie głównej Polsatu o godzinie 20:00 będzie miała miejsce emisja wyjątkowego widowiska. „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” to program muzyczny, na który składa się rejestracja 12 pieśni pasyjnych w wykonaniu znanych polskich artystów m.in. Roksany Węgiel, dla której udział w tym wydarzeniu będzie osobistym przeżyciem.

Ilustracją dla występujących artystów będą fragmenty Misterium Męki Pańskiej odegrane w przepięknej scenerii Dróżek Kalwaryjskich przez braci z klasztoru Ojców Bernardynów i wiernych, którzy zwyczajowo biorą udział w tych corocznych celebracjach na Dróżkach Kalwarii Zebrzydowskiej. Misterium opisuje pojmanie, osądzenie, drogę krzyżową i ukrzyżowanie Jezusa i jest co roku odgrywane w Wielkim Tygodniu w Kalwarii Zebrzydowskiej, a jego tradycja sięga początków XVII wieku.

CZYTAJ DALEJ

Kraków: uroczystości pogrzebowe poety Leszka Długosza

2024-03-27 19:12

[ TEMATY ]

pogrzeb

PAP/Łukasz Gągulski

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja - mówił abp Marek Jędraszewski w czasie uroczystości pogrzebowych śp. Leszka Długosza w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Doczesne szczątki artysty spoczęły na Cmentarzu Rakowickim.

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja, a także często poezja śpiewana - stwierdził abp Marek Jędraszewski na początku Mszy św. pogrzebowej w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Zwrócił uwagę na zbiór wierszy „Ta chwila, ten blask lata cały”. - Ten zbiór mówi wiele o miłości pana Leszka Długosza do życia; do tego, by tym życiem umieć się także upajać - dodawał metropolita krakowski cytując fragmenty poezji, wśród których był wiersz „Końcowa kropka”. - Odejście pana Leszka Długosza jest jakąś kropką, ale tylko kropką w jego wędrówce ziemskiej - mówił abp Marek Jędraszewski. - Głęboko wierzymy, że dopiero teraz zaczyna się pełne i prawdziwe życie; że z Chrystusem zmartwychwstałym będziemy mieć udział w uczcie cudownego życia bez końca. Tym życiem będziemy mogli się upajać i za nie Bogu dziękować i wielbić - dodawał metropolita krakowski.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję