Reklama

Bractwo Bożego Ciała w Toruniu

Najbardziej znanymi i popularnymi formami duszpasterstwa grupowego od średniowiecza do początku XX w. były bractwa. Ich głównym celem było formowanie i zaktywizowanie przede wszystkim świeckich, nie brakowało jednak bractw wyłącznie kapłańskich.

Niedziela toruńska 38/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Bractwa powoływano do życia na terenie diecezji chełmińskiej, ustanowionej dla ziem: chełmińskiej i lubawskiej w 1243 r., na pewno już w XIV w. Prawdopodobnie jednym z pierwszych bractw utworzonych na terenie tej diecezji było Bractwo Bożego Ciała, założone w 1394 r. przy kościele Świętych Janów w Toruniu (I. Czarciński, Bractwa w wielkich miastach państwa krzyżackiego w średniowieczu, Toruń 1993, s. 48-49).
Genezy bractwa należy upatrywać na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze od XI w. w Kościele zauważalny był rozwój kultu Eucharystii. Szczególne rozmiary przybrał on na przełomie XII/XIII w. Jednym z przejawów tego kultu było upowszechnianie się procesji z Najświętszym Sakramentem. W 1264 r. papież Urban IV przygotował bullę wprowadzającą specjalne święto ku czci Eucharystii. Nagła śmierć nie pozwoliła mu jednak na ogłoszenie tego dokumentu. Bullę ogłosił papież Jan XXII w 1317 r. w tzw. Dekretałach klementyńskich. W Polsce jako pierwszy święto Bożego Ciała wprowadził w diecezji krakowskiej biskup Nankier w 1320 r. Drugim powodem, dla którego utworzono Bractwo Bożego Ciała w Toruniu, była znaczna liczba księży przebywających w mieście. Liczne fundacje mieszczan toruńskich dawały utrzymanie wielu kapłanom. Nie wiemy dokładnie, ilu ich było przy kościele Świętych Janów pod koniec XIV w., jednakże liczba ta mogła przekraczać dwudziestu. Oni to właśnie powołali w 1394 r. do istnienia bractwo, które zatwierdził biskup chełmiński Mikołaj Schiffenburg. Początkowo bractwo gromadziło tylko kapłanów, ale nie tylko z terenów diecezji. Na początku XVI w. należał do niego m.in. kanonik warmiński Bartłomiej Klement. Z biegiem czasu do bractwa zaczęto przyjmować także osoby świeckie.
Głównym celem bractwa było z jednej strony umocnienie samych kapłanów w ich posłudze, z drugiej natomiast udzielanie pomocy podróżnym oraz grzebanie ubogich zmarłych. Ponieważ nie zachował się statut bractwa, trudno jest mówić o jego strukturze organizacyjnej oraz formach aktywności. Podstawowym nabożeństwem była prawdopodobnie cotygodniowa Msza św. w czwartek, połączona z wystawieniem Najświętszego Sakramentu. Papież Aleksander VI (1492-1503) nadał toruńskiej korporacji przywilej odbywania procesji eucharystycznych. Bractwo gromadziło się przez długi okres czasu przy najstarszej kaplicy obecnej katedry, tzn. przy kaplicy Bożego Ciała. Od XVI w. jego członkowie zbierali się przy ołtarzu św. Anny, następnie w kaplicy św. Barbary, aby ponownie wrócić do kaplicy Bożego Ciała.
Działalność Bractwa Bożego Ciała musiała cieszyć się znaczną popularnością oraz poparciem władz kościelnych i mieszkańców miasta, gdyż udało mu się przetrwać trudny okres reformacji. Warto przypomnieć, że w latach 1558-96 w kościele Świętych Janów odprawiali swoje nabożeństwa zarówno katolicy, jak i protestanci. Dla katolików, którzy stanowili w tym czasie mniejszość wyznaniową w Toruniu, bractwo było zapewne swoistym symbolem ich obecności w mieście. W 1855 r. został zatwierdzony nowy statut bractwa. W okresie międzywojennym, dokładnie w 1928 r. bractwo liczyło 71 członków. Każdy z nich otrzymywał odpust zupełny: w dzień przyjęcia do bractwa, w godzinę śmierci oraz w dniu uroczystości Bożego Ciała.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Oświadczenie Wojciecha Jędrzejewskiego

2025-10-08 10:00

[ TEMATY ]

oświadczenie

Fot. Dominikanie Łódź/red

„Odejście z zakonu i ze stanu duchownego jest moją osobistą decyzją” – czytamy w oświadczeniu Wojciecha Jędrzejewskiego opublikowanym na portalu wiez.pl

Znany rekolekcjonista i duszpasterz młodzieży, o. Wojciech Jędrzejewski OP, po ponad 30 latach posługi zdecydował się zrezygnować ze stanu kapłańskiego. Dominikanie potwierdzili w oficjalnym komunikacie, że zakonnik złożył prośbę o przeniesienie do stanu świeckiego i wystąpienie z zakonu.
CZYTAJ DALEJ

Apostoł Indian

2025-09-30 11:27

Niedziela Ogólnopolska 40/2025, str. 22

[ TEMATY ]

patron tygodnia

pl.wikipedia.org

W najodleglejszych zakątkach świata głosił prostym ludziom Dobrą Nowinę, a wielkie osobistości ówczesnych czasów zabiegały o jego kierownictwo duchowe.

Ludwik Bertrand urodził się w hiszpańskiej Walencji, w czasach, gdy wielkie odkrycia geograficzne zmieniały oblicze świata, co pozwalało nowym ludom poznać Jezusa. Bycie misjonarzem stało się jego powołaniem, na co nie wyrażał zgody jego ojciec. Ludwik uciekł więc z domu, by wstąpić do Zakonu Dominikanów. Miał 19 lat, gdy złożył śluby zakonne. Dwa lata później przyjął święcenia kapłańskie. Został mistrzem nowicjatu. Po usilnych staraniach 14 lutego 1562 r. wyruszył na misje do Ameryki Południowej.
CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: W łączności z Watykanem - Jubileusz Życia Konsekrowanego u stóp Królowej Polski

Na Jasnej Górze w łączności z Watykanem trwają obchody Jubileuszu Życia Konsekrowanego. Do Królowej Polski przyjechało ok. 800 sióstr zakonnych z całej Polski. Jest to dla nich czas wdzięczności za powołanie, ale także próśb o wierność, radykalność powołaniu i modlitwy za wszystkie osoby, które rozeznają życiową drogę. W programie dwudniowego spotkania znalazła się modlitwa i sesja zatytułowana: „Prorocy nadziei we współczesnym świecie”.

S. Brygida Olędzka, loretanka, z Komisji Formacji Permanentnej przy Konsulcie Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce zwróciła uwagę, że czas na Jasnej Górze jest szczególnym czasem łaski i łączności z Rzymem. - Pragnęłyśmy zaprosić wszystkie siostry, które nie mogły pojechać na Jubileusz Życia Konsekrowanego do Rzymu, żeby przyjechały do Królowej Polski, abyśmy wspólnie mogły wysłuchać treści, które niesie Rok Jubileuszowy i byśmy razem zjednoczyły się na modlitwie - podkreśliła. Dodała, że dziś także proszą, aby osoby konsekrowane we współczesnym świecie potrafiły być „Znakiem Nadziei” także dla rozeznających życiową drogę.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję