To nie przypadek, że nigdy wcześniej nie czytałem czasopisma Fronda. Z premedytacją nie brałem go do ręki. Raziła mnie nie tylko szata graficzna, zupełnie niezgodna z moim poczuciem estetyki, ale przede wszystkim, już w samych tytułach artykułów ostro stawiane tezy. O ile radykalizm nie jest czymś złym, w połączeniu z fundamentalizmem staje się niestrawny. W mojej świadomości od Frondy zalatywało fundamentalizmem i to na kilometr. Czy słusznie, zaraz odpowiem.
Najpierw jednak zatrzymajmy się nad treścią numeru 33. Frondy. Zamyka on 10 lat istnienia pisma. Po takich jubileuszach łatwo spodziewać się rocznicowego zadęcia.
Z jubileuszowym numerem Frondy jest inaczej. Nie ma w nim łatwego sentymentalizmu. Co mnie najbardziej zdziwiło, nie ma w nim kategorycznych sądów, rozliczeniowych okrzyków, nachalnego przekonywania do swoich racji. Jest za to chrześcijańska prostota, wyważone, poprawne merytorycznie teksty poruszające tematy społeczne, historyczne i religijne. Najważniejsze, że są to tematy aktualne, odpowiadające na potrzeby człowieka poruszającego się w dzisiejszym świecie.
W numerze znajdziemy cztery bloki tematyczne, które najogólniej możemy określić: Dekalog, eutanazja, średniowiecze i islam. Oczywiście nie miejsce tu na szczegółowe omawianie każdego tematu. Przedstawię tylko te problemy, które moim zdaniem wskazują na to, że warto przeczytać najnowszy numer Frondy.
10 lat istnienia Frondy. Chrześcijanin widząc liczbę dziesięć nieodzownie skojarzy ją z dziesięciorgiem przykazań. Takie skojarzenie mieli też twórcy pisma. Wpadli na pomysł, aby każdy z autorów zastanowił się nad jednym przykazaniem i zrobił swój rachunek sumienia odnośnie jednego przykazania. Dziesięciu autorów, dziesięć spowiedzi. Pokora i odwaga wszystkich autorów odsłania przed nami nowe horyzonty Dekalogu. Nie chodzi o zmiany treściowe przykazań, te zawsze będą takie same, a raczej o ich przewartościowanie jakościowe. Teksty zdają się mówić: znasz przykazania, ale zastanów się nad ich właściwym znaczeniem dla ciebie.
Inny cel, niż duchowy rozwój własnej osoby, mają teksty poświęcone problemowi eutanazji. Prezentują one niebezpieczne trendy w kulturze europejskiej, gdzie pod płaszczykiem respektowania praw człowieka, godności osoby, przemyca się pojęcie „jakość życia”. Jeżeli temu ostatniemu nadamy treści tylko i wyłącznie opisowe nie ma problemu. Gorzej, jeżeli będzie ono absolutyzowane i stanie się wyznacznikiem tego, czy ktoś może żyć, czy nie. Tak jest w przypadku eutanazji.
Prezentowane w tekstach nadużycia lekarzy, którzy dla cierpiącego człowieka jako lekarstwo mają jedną receptę: śmierć, każą jednoznacznie negatywnie odnieść się do „kulturowej” propozycji, jaką jest eutanazja.
Nieco innym jest problem islamu. Nie ulega wątpliwości, że nauczanie Kościoła katolickiego od Soboru Watykańskiego II wskazuje na dialog międzyreligijny jako jedynie słuszną postawę wobec innych religii. Wydarzenia we współczesnym świecie, w tym terroryzm, migracje ludności powodujące znaczny wzrost populacji islamskiej w Europie, uzasadniają strach, który może pojawiać się u chrześcijan. Wszystkie teksty we Frondzie poświęcone temu problemowi przedstawiają islam jako duże zagrożenie. Autorzy próbują szukać pewnych rozwiązań, chociaż trudno ocenić czy są one wystarczające. Teksty te, chociaż dość dogłębnie prezentują problem zatrzymują się na etapie konfrontacji chrześcijaństwo - islam. Nie ma w nich głębszej analizy religii muzułmańskiej, chociażby przedstawienia jej różnorodności, nie tylko jej wojującego skrzydła. Jest to mój jedyny zarzut, jaki mógłbym wysunąć pod adresem omawianego numeru Frondy.
Nie mniej ciekawe są teksty opisujące problem inkwizycji i wypraw krzyżowych. Nie trzeba opisywać zarzutów wobec Kościoła katolickiego. Są one powszechnie znane. Jeżeli ktoś chce znać główne punkty obrony Kościoła powinien przeczytać niniejsze teksty.
Teraz spokojnie mogę wrócić do swoich wyobrażeń o piśmie Fronda. Może się myliłem i nigdy nie było ono fundamentalistyczne.
Pewnie bym się pokajał za moje przedwczesne osądy, gdyby nie słowa autorów pisma w części poświęconej Dekalogowi. Skoro oni żałują tego, że mieli co najmniej negatywny stosunek do inaczej myślących, moje wyobrażenia nie były bezpodstawne. Jeżeli jednak wszystkie poprzednie numery Frondy są tak dobre jak ten ostatni, to przez swoje uprzedzenia, uzasadnione lub nie, straciłem bardzo dużo.
Najnowszy numer Frondy do nabycia w Katolickiej Księgarni „Roma”.

Fronda. Pismo poświęcone. Numer 33, ss. 293, cena: 25 zł.