77-letni obecnie dyplomata, który reprezentował papieża w Waszyngtonie w latach 2011-16, twierdzi, że zarówno on sam, jak i jego poprzednicy na tym stanowisku, arcybiskupi Gabriel Montalvo i Pietro Sambi przynajmniej od 2000 wysyłali wiadomości o zachowaniu i czynach byłego arcybiskupa Waszyngtonu do Watykanu, ale nie otrzymywali na nie żadnych odpowiedzi.

Według Viganò szczególnie niechlubną rolę odegrali tu dwaj kolejni sekretarze stanu Stolicy Apostolskiej, kardynałowie Angelo Sodano (1991-2006) i Tarcisio Bertone (2006-13), zwłaszcza ten pierwszy. Obaj w czasie, gdy pełnili ten urząd, mieli blokować przepływ informacji do Jana Pawła II i Benedykta XVI. Ponadto przestępstwa McCarricka ukrywał, zdaniem autora dokumentu, wieloletni substytut Sekretariatu Stanu, a obecnie prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich kard. (wtedy arcybiskup) Leonardo Sandri.

Tekst emerytowanego już dyplomaty (konsekrowanego w 1992 przez Jana Pawła II, a jednym z dwóch jego współkonsekratorów był kard. Franciszek Macharski) jest pełen różnych danych i opisu okoliczności, a przy tym – według włoskiego watykanisty Andrei Torniellego – wymierzony wprost w obecnego papieża. Arcybiskup złożył na jego ręce w 2013 prośbę o dymisję na znak protestu wobec faktu, że Franciszek wkrótce po swym wyborze cofnął sankcje, nałożone na amerykańskiego purpurata przez Benedykta XVI. Sankcje te, nigdy zresztą nie ogłoszone publicznie, obejmowały nakaz wyprowadzenia się McCarricka z budynku seminarium duchownego, wycofanie się z życia publicznego, zakaz głoszenia wykładów i podróżowania. Były arcybiskup Waszyngtonu nigdy się do nich nie zastosował – podkreślił abp Viganò.

Zdaniem Torniellego, tekst byłego nuncjusza – wykorzystując pogłoski i informacje, krążące od co najmniej dwóch miesięcy „w amerykańskim i europejskim gwiazdozbiorze medialnym antypapieskim i tradycjonalistycznym – usiłuje obarczyć odpowiedzialnością za zaistniałe fakty obecnego Ojca Świętego.

Odnosząc się do faktu, że Jan Paweł II przeniósł w 2000 dotychczasowego arcybiskupa Newarku do Waszyngtonu a w rok później mianował go kardynałem, Viganò się zastanawia, czy obie te decyzje były dziełem kard. Sodano, gdy papież był już bardzo chory. Zaraz jednak dodaje, że mogło tak być, choć chyba nie tylko on był za to odpowiedzialny. Przypomniał zarazem, że hierarcha amerykański często bywał w Rzymie i miał tam przyjaciół na wszystkich szczeblach kurialnych.

Drugi etap zarzutów, wysuwanych przez byłego nuncjusza, dotyczy roku 2006, a więc wspomnianych sankcji nałożonych na McCarricka przez Benedykta XVI w roku 2009 lub 2010. Purpurat jednak nie zastosował się do nich i nadal prowadził działalność publiczną. Według abp. Viganò wskazuje to, że papież wiedział o niegodnych czynach ówczesnego arcybiskupa Waszyngtonu, ale nie był w stanie im przeciwdziałać albo podejmował niezbyt stanowcze działania. I wreszcie dyplomata papieski skrytykował Franciszka za to, iż wiedząc o zarzutach wobec McCarricka, „nie zachował się poprawnie, ale w pewnym stopniu pomagał mu, czyniąc go swym doradcą przy nominacjach nowych biskupów amerykańskich”. Tornielli zwraca uwagę, że od 2006 były purpurat z Waszyngtonu był już na emeryturze i nie pełnił żadnych stanowisk kościelnych.

Podsumowując i komentując rewelacje byłego nuncjusza watykanista włoski zauważył, że w dużym stopniu przebija przez nie osobista gorycz arcybiskupa, który „nie mógł przetrawić wydalenia go z Watykanu przez Benedykta XVI [na placówkę do USA]”. Poza tym jego tekst wpisuje się, zdaniem Torniellego, „w toczącą się walkę frakcji anty-Franciszkowej ze zwolennikami papieża w Kościele, polityce międzynarodowej i w mediach”.

W związku z tym autor komentarza zgadza się z poglądem, że kard. Sodano mógł ukrywać przed schorowanym Janem Pawłem II różne fakty dotyczące byłego już kardynała. W sprawie sankcji nałożonych na niego przez Benedykta XVI abp Viganò oskarża obecnego arcybiskupa Waszyngtonu kard. Donalda Wuerla, że to on nie dopuszczał do urzeczywistnienia nakazów i zakazów papieskich. I wreszcie Tornielli pyta, dlaczego były dyplomata nie zachęcał Franciszka do ujawnienia sankcji nałożonych przez jego poprzednika.