Śladami Matki Teresy

Rozmowy z prezydentem Narayananem, ogłoszenie adhortacji na zakończenie Synodu Biskupów dla Azji, który odbył się w Watykanie wiosną 1998 r., Msza św., w której uczestniczyło ok. 70 tys. osób - to tylko niektóre punkty bogatego programu zakończonej w tych dniach pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II do Indii. Papieski samolot wystartował z Rzymu 5 października o godz. 8.25, na lotnisku w New Delhi wylądował o godz. 20.00 miejscowego czasu. Pielgrzymka przebiegała pod znakiem dialogu międzyreligijnego i miała ogromne znaczenie dla chrześcijańskiej mniejszości w Indiach. Trzeba bowiem pamiętać, że 80% wśród ok. 1 mld mieszkańców Indii stanowią hinduiści, niecałe 2,4% - chrześcijanie, zaś katolicy - zaledwie 1,6%. Równie ważny jest jednak fakt, że chrześcijaństwo na niektórych terenach dzisiejszych Indii jest obecne od dwóch tysięcy lat i wywodzi swój rodowód od św. Tomasza Apostoła, który działał tu w latach 57-72. Oficjalne powitanie Ojca Świętego przez władze państwowe Indii odbyło się 6 listopada przed pałacem prezydenckim, a bezpośrednio po nim nastąpiło spotkanie Ojca Świętego z prezydentem Kocherilem Ramanem Narayananem i premierem Atalem Behari Vajpayee. Atmosferę tego spotkania określono jako serdeczną. Prezydent Indii, który jest hinduistą, ale również absolwentem szkoły katolickiej i pierwszym prezydentem wywodzącym się z kasty niedotykalnych, powiedział m.in.: "W Indiach istnieje wolność religijna, istnieje też konstytucja, świecka z litery i z ducha. Wierzymy w możliwość współistnienia". Po spotkaniu z osobistościami państwowymi Jan Paweł II udał się do Mauzoleum Mahatmy Gandhiego. Złożył na grobie wieniec z żółtych kwiatów, zaś w księdze pamiątkowej wpisał znamienne zdanie: "Żadna kultura nie może przeżyć, jeśli stara się być jedyna i wykluczająca inne". Po południu w katedrze Najświętszego Serca Pana Jezusa w Delhi odbyło się spotkanie Ojca Świętego z 300 biskupami przybyłymi z całego kontynentu azjatyckiego. Podczas tego spotkania została podpisana adhortacja apostolska Ecclesia in Asia, dokument stanowiący podsumowanie Zgromadzenia Specjalnego Synodu Biskupów dla Azji, które odbyło się w Watykanie na przełomie kwietnia i maja ubiegłego roku. W przemówieniu wygłoszonym w katedrze Ojciec Święty złożył hołd Kościołowi na kontynencie azjatyckim za jego mężne trwanie w wierze, mimo krwawych niekiedy prześladowań, oraz wezwał tamtejszych pasterzy, aby nadal wiernie troszczyli się o powierzoną im owczarnię. Papież podkreślił, że ubiegłoroczne Zgromadzenie Specjalne Synodu Biskupów dla Azji omówiło zarówno położenie Kościoła w tej części świata, jak i w ogóle sytuację na kontynencie w perspektywie Chrystusowego przykazania głoszenia Ewangelii wszystkim narodom. Jan Paweł II powiedział m.in.: "Kościoły Azji uczą drogi miłości i miłującej służby oraz tego, że wspaniałym owocem miłości jest sprawiedliwość". Wyraził uznanie dla postawy tamtejszych chrześcijan, którzy coraz większą uwagę zwracają na obronę godności ludzkiej i dążenie do sprawiedliwości. Papież nie wymienił w swoim przemówieniu żadnego kraju, ale wezwał do przestrzegania wolności wyznania i wiary na całym kontynencie. W warunkach ograniczenia lub braku takiej wolności Kościół daje świadectwo, niosąc swój krzyż i wzywając usilnie rządy do uznania wolności religijnej jako podstawowego prawa człowieka. Na spotkanie w katedrze w New Delhi nie przybyli biskupi z Chin Ludowych. W imieniu nieobecnych 98-letni kard. Ignatius Kung Pin-mei, mieszkający w USA arcybiskup Szanghaju, przypomniał: "Z powodów niezależnych od siebie biskupi chińscy wierni Kościołowi rzymskiemu nie mogli wziąć udziału w Synodzie i nie mogą przybyć teraz do Indii".
W trakcie spotkania w katedrze Ojciec Święty wręczył przedstawicielom Kościoła indyjskiego czek wartości 300 tys. dolarów z przeznaczeniem na pomoc dla ofiar huraganu, który niedawno nawiedził stan Orissa. 7 listopada Ojciec Święty wraz z kardynałami i biskupami z Azji odprawił Mszę św. na Stadionie im. J. Nehru w New Delhi. Uczestniczyło ok. 70 tys. osób. Ogromne zainteresowanie katolików na całym świecie, oglądających telewizyjne relacje, wzbudziły nie tylko słowa Ojca Świętego, ale również tradycyjne tańce hinduskie, wykonywane podczas Liturgii. W homilii Jan Paweł II powiedział: "Niech trzecie tysiąclecie ery chrześcijańskiej będzie świadkiem wielkiego żniwa wiary na tym rozległym i żywotnym kontynencie". Podkreślił przy tym, że w czasie pierwszego tysiąclecia Kościół rozwinął się w Europie, a podczas drugiego tysiąclecia w Ameryce i Afryce. Przed modlitwą Anioł Pański Ojciec Święty przypomniał postać Matki Teresy i powiedział: "Z tej ziemi, która przechowuje doczesne szczątki Matki Teresy z Kalkuty, wzywam cały Kościół, by nie zapomniał nigdy jej świadectwa miłości ewangelicznej, zwłaszcza wobec najbiedniejszych". Jan Paweł II spotkał się tego samego dnia z przedstawicielami innych religii, m.in.: hinduizmu, islamu i buddyzmu. Stwierdził, że jego obecność na takim spotkaniu jest kolejnym znakiem faktu, że Kościół katolicki pragnie coraz usilniej prowadzić dialog z religiami świata i uważa, iż ten dialog jest aktem miłości, który zanurza swoje korzenie w Bogu samym. Powiedział również, że istnieje ścisła i nierozerwalna więź między pokojem i wolnością. Wolność jest najszlachetniejszym przywilejem osoby ludzkiej, a jednym z głównych wymogów wolności jest wolne korzystanie z wolności religijnej w społeczeństwie. 8 listopada rano Ojciec Święty zakończył pielgrzymkę do Indii i udał się do Gruzji.

W Gruzji na papieża czekali nie tylko katolicy

Drugim etapem azjatyckiej podróży Ojca Świętego Jana Pawła II była pielgrzymka do Gruzji. Jak zauważyli komentatorzy była to pierwsza wizyta apostolska papieża na całym obszarze byłego Związku Radzieckiego.
Wśród osób witających Ojca Świętego na płycie lotniska w Tbilisi byli: prezydent Gruzji Eduard Szewardnadze, patriarcha-katolikos Gruzji Eliasz II i nuncjusz apostolski abp Peter Stephan Zurbriggen.
Gruzja czekała na ten historyczny i pełen chwały dzień - powiedział prezydent Szewardnadze witając Ojca Świętego i dodał, że cały naród gruziński, niezależnie od wyznania, czekał na to spotkanie. Na konferencji prasowej, która odbyła się w czasie oczekiwania na przylot papieskiego samolotu prezydent Szewardnadze oświadczył, iż wizyta Jana Pawła II może przyczynić się do zaprowadzenia pokoju na Kaukazie.
- Moja obecność pośród was wyraża głębokie pragnienie Kościoła katolickiego, by pogłębić komunię ze wspólnotą Kościoła gruzińskiego. Jest to odpowiedź na wolę Chrystusa wyrażoną w noc przed śmiercią
poniesioną za to, aby wszyscy uczniowie stanowili jedno - powiedział do witających go na lotnisku osób Ojciec Święty. Wyraził również wielką radość z przybycia do Gruzji i przypomniał wielowiekowe tradycje chrześcijańskie tego kraju.Jeszcze w tym samym dniu Ojciec Święty spotkał się z patriarchą-katolikosem Eliaszem II i członkami Świętego Synodu Gruzińskiego Kościoła prawosławnego. W wygłoszonym podczas tego
spotkania przemówieniu Ojciec święty zapewnił, że " przedstawiciel Stolicy Apostolskiej w Gruzji będzie się angażować w popieranie współpracy między katolicyzmem a prawosławiem i zrozumienia w
duchu prawdziwej miłości chrześcijańskiej, wolnym od niezrozumienia i nieufności i przy zachowaniu wzajemnego szacunku." Ważnym wydarzeniem był wspólny apel pokojowy wystosowany do rządów, organizacji międzynarodowych i przywódców religijnych przez Jana Pawła II i patriarchę-katolikosa Eliasza II. W ogłoszonym w Tbilisi oświadczeniu obaj zwierzchnicy kościelni stwierdzają, że obecna sytuacja w rejonie Kaukazu stanowi zagrożenie dla pokoju światowego i wyrażają opinię, że świat musi zmobilizować wszystkie siły duchowe i fizyczne, aby zapobiec katastrofie globalnej. Do głównych zagrożeń pokoju światowego zaliczyli terroryzm, a za jedno z najważniejszych zadań uznali zabezpieczenie integralności terytorialnej i suwerenności państw tego regionu za pośrednictwem organizacji międzynarodowych. Następnie Jan Paweł II udał się do Mcchety, starej stolicy Gruzji, by odwiedzić tamtejsza katedrę. Oprac. na podstawie Radia Watykańskiego i doniesień agencyjnych Dla mojego kraju przyjazd Papieża jest wydarzeniem historycznym. I nie mówimy tu o historii krótkiej: państwo gruzińskie istnieje od trzech tysięcy lat; chrześcijaństwo przybyło w I wieku i już w IV wieku było religią państwową.

E. Szewardnadze - prezydent Gruzji "Corriere della Sera"

PO POWROCIE Z INDII I GRUZJI

Słowa Jana Pawła II do pielgrzymów zgromadzonych na Placu św. Piotra w Rzymie - 10 XI 1999 r.

Pozdrawiam Was serdecznie. Wczoraj wieczorem wróciłem z pielgrzymki apostolskiej do Indii i Gruzji. W New Delhi spotkałem się z biskupami i wiernymi Azji, w Tbilisi odwiedziłem wspólnotę katolicką wraz z jej administratorem apostolskim. Proszę Was również, Bracia i Siostry, abyście zjednoczyli się ze mną w modlitwie do Boga o błogosławione owoce tej podróży. Niech ziarno rzucone podczas tej pielgrzymki wyda plon stokrotny. Zanośmy te modlitwy za wstawiennictwem Maryi - Gwiazdy Ewangelizacji.

Jan Paweł II